Мэсія з роду Эфраіма
«Мэсія з роду Эфраіма» (на ідышы: משיח בן אפרים) — раман Мойшэ Кульбака, які быў напісаны ў Бэрліне й ўпершыню надрукаваны ў 1924 годзе ў Варшаве[1]. Дзеяньні раману адбываюцца ў ваколіцах Смаргоні ў пачатку XX ст. Раман зьяўляецца адным зь яскравых прыкладаў творчасьці Мойшэ Кульбака, насычанай традыцыямі й калярытам, у якой можна сустрэцца з пэўнымі містычнымі зьявамі й фальклёрнымі матывамі.
| Мэсія з роду Эфраіма | |
| משיח בן אפרים | |
| Жанр: | раман |
|---|---|
| Аўтар: | Мойшэ Кульбак |
| Мова арыгіналу: | ідыш |
| Год напісаньня: | 1923 |
| Публікацыя: | 1924 |
| Электронная вэрсія | |
Сюжэт
рэдагавацьДзеяньні раману-містэрыі адбываецца на пачатку ХХ стагодзьдзя ў лясох, палёх і мястэчках Беларусі, дзе 36 патаемных праведнікаў рыхтуюць сьвет да прыходу Мэсыі. Аўтар стварае фантасмагарычны сусьвет, абапіраючыся на старадаўні габрэйскі фальклёр, містычнае вучэньне кабалы, модную філязофію, дух беларускае прыроды й сваю багатую паэтычную фантазыю[1]. У аснову рамана пакладзена габрэйская легенда з Талмуда пра тое, што на зямлі заўсёды жывуць 36 таемных сьвятых, безь незаўважнай дзейнасьці якіх рухне сьвет.
Галоўнымі героямі раману выступаюць млынар Бэня, вясковы аскет Сімха Плахта, вандроўны філёзаф Гімпэлэ і іншыя — душы, зьняволеныя ў сьвеце, прагнучыя сьвятла, ахопленыя дзіўнай трывогай, адпраўляюцца ў падарожжа, якое не мае вытлумачальнай мэты. Гэтыя героі зьяўляюцца схаванымі ламэдвоўнікамі(en) — праведнікамі. У гэтым фантастычным падарожжы, поўным гумару й містычных перажываньняў, паступова высьвятляецца прычына трывогі, якая не дае спакою вандроўнікам, — прыход Месіі на Літоўскую зямлю. Увесь час галоўныя героі раману шукаюць Мэсію, але патаемнай сілай пэрсанажаў раману зьяўляецца іх жаданьне прыйсьці на дапамогу людзям, якія патрабуюць дапамогі.
Пераклады
рэдагавацьУ 2019 годзе раман пераклаў на беларускую мову Сяргей Шупа, раман быў выдадзены выдавецтвамі Вясна й Янушкевіч[1].
У 2016 годзе раман быў выдадзены на польскай мове ў перакладзе Кшыштафа Чыжэўскага[2]. У 2022 годзе раман быў выдадзены на летувіскай мове ў перакладзе Міндаўгаса Квяткаўскаса[3].
Крыніцы
рэдагаваць- ^ а б в Мойшэ Кульбак. Мэсія з роду Эфраіма"
- ^ Krzysztof Czyżewski: Słowo o Mosze Kulbaku. W: Mosze Kulbak: Mesjasz z rodu Efraima. Sejny: Fundacja Pogranicze i Ośrodek «Pogranicze — sztuk, kultur, narodów», 2016, seria: Ex Oriente. ISBN 978-83-61388-27-2.
- ^ Mesijas, Efraimo sūnus