Махмуд Ахмадзінэжад

іранскі палітык

Махму́д Ахмадзінэжа́д (па-пэрсыдзку: محمود احمدی‌نژاد‎; нарадзіўся 28 кастрычніка 1956 году ў Гамсары) — дзяржаўны дзяяч Ірану, шосты прэзыдэнт Ісламскай рэспублікі Іран (ад 2003 да 2013 году).

Махмуд Ахмадзінэжад
па-пэрсыдзку: محمود احمدی‌نژاد
Махмуд Ахмадзінэжад у 2012 годзе
Махмуд Ахмадзінэжад у 2012 годзе
6-ы прэзыдэнт Ісламскай рэспублікі Іран
3 жніўня 2005 — 3 жніўня 2013
Прэм’ер-міністар: Махамад Рэза Рахімі
Папярэднік: Махамат Хатамі
Наступнік: Хасан Рухані
56-ы Мэр Тэгерану
20 ліпеня 2003 — 3 жніўня 2005
Папярэднік: Махамад Хасан Малекмадані
Наступнік: Махамад-Багер Галібаф
Астандар Ардабіля
1 траўня 1993 — 28 чэрвеня 1997
Папярэднік: Хасэйн Тахеры
Наступнік: Джавад Негарандэ
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся: 28 кастрычніка 1956 (68 гадоў)
в. Арадан каля Гамсары
Партыя: Саюз будаўнікоў ісламскага Ірану
Сужэнец: Азам Садат Фарахі (ад 1981)
Дзеці: Mehdi
Alireza
Fatemeh
Адукацыя: Тэгеранскі ўнівэрсытэт
Узнагароды:

Біяграфія

рэдагаваць

Махмуд Ахмадзінэжад нарадзіўся 28 кастрычніка 1956 году непадалёк ад в. Гамсары (астан Сэмнан). Ягоны бацька Ахмад быў прадаўцом гародніны, цырульнікам і рэлігіёзным шыітам, які выкладаў Каран[1]. Маці Махмуда Ахмадзінэжада, Khanom, мела ганаровы тытул Sayyida, які сьведчыў пра яе прамое паходжаньне ад прарока Мухамада[1]. Калі Махмуду Ахмадзінэжаду было чатыры гады, ягоны бацька зьмяніў імя з «Saborjhian»[2] на «Sabaghian»[3], каб пазьбегнуць дыскрэдытацыі. Слова «Sabor» па-пэрсыдзску абазначае мастака па тканінах. Гэты занятак некалі быў шырока распасюджаны пры вырабе дываноў у астане Сэмнан. Прозьвішча Ахмадзінэжад было ўтворана ад аднаго з імёнаў прарока Мухамада — Ахмад. Вядома, што Махмуд Ахмадзінэжад невялікага росту.

У 1976 годзе Махмуд Ахмадзінэжад прыняў удзел ў нацыянальным конкурсе сярод паступаючых у ВНУ. У сваёй аўтабіяграфіі ён напісаў, што заняў 132 месца сярод 400 000 удзельнікаў у тым годзе[4], што дало яму магчымасьць паступіць у Іранскі Ўнівэрсытэт Навукі і Тэхналёгіі (IUST, Тэгеран) на спэцыяльнасьць «будаўніцтва». Атрымаў дыплём транспатрнага інжынэра.

Кар’ера ды выкладчыцкая дзейнасьць

рэдагаваць

Некаторыя акалічнасьці жыцьця Ахмадзінэжада ў 1980-я невядомыя шырокай публіцы, але вядома, што ён займаў шэраг пасадаў у Заходнім Азэрбайджане.

З 1980 году ўдзельнічаў добраахвотнікам у вайне з Іракам. Шмат хто сьцьвярджае, што пасьля заяўленьня Садама Хусэйна пра ўварваньне Ірану Ахмадзінэжад уступіў у Армію сторажаў ісламскага перавароту, дзе служыў у разьведцы ды службе бясьпекі[5]. Разам з тым, ягоны дарадца Mojtaba Samareh Hashemi кажа, што «Ён ніколі не быў сябрам ці афіцыйным сябрам сторажаў ісламскага перавароту», але быў хутчэй добраахвотнікам кшталту Basiji[6]. Пасьля заканчэньня вайны працаваў дзяржаўным служачым у астане Хой і Маку.

У 1986 годзе Ахмадзінэжада прынялі ў праграму магістэрскай дысэртацыі ў ягонай alma mater. У 1989 годзе ён пачаў выкладаць[7].

У 1993 годзе стаў начальнікам астану Ардабіль (паўночна-заходняя частка краіны). З 1997 году выкладчык у Тэгеранскім унівэрсытэце, які сам закончыў. У 1997 годзе ён абараніў дысэртацыю на званьне доктара філязофіі ў IUST па тэме «інжынэрнае забесьпячэньне ды плянаваньне транспарту». З 2003 году начальнік места Тэгеран.

Быў выбраны прэзыдэнтам Ірану 24 чэрвеня 2005 году. Падчас займаньня пасады прэзыдэнта кіраваўся ў сваёй дзейнасьці поглядамі ісламскага духавенства. У адносінах зь дзяржавамі захоўвае антыізраільскую і антыамэрыканскую палітыку. Прыхільнік шчыльных адносін з Расеяй і Кітаем. Адкрыта заявіў аб адмаўленьні галакосту. Лічыць гэта выдумкай «сыяністаў», дзяржаўных колаў Ізраілю.

Прыхільнікі Ахмадзінэжада сьцьвярждаюць, што ён просты чалавек, які жыве «сьціпла»[8]. Калі ён быў абраны прэзыдэнтам, ён хацеў працягваць жыць са сваёй сям’ёй у Тэгеране, але ягоныя дарадцы па бясьпецы параілі пераехаць. Ахмадзінэжад перадаў старажытныя пэрсыдзкія дываны з палацу прэзыдэнта ў музэй дываноў і замяніў іх таннымі. Сьцьвярджаюць, што ён адмовіўся ад VIP месца ў прэзыдэнцкім самалёце і нават замяніў яго на грузавы[9][10]. Пасьля інаўгурацыі ў якасьці прэзыдэнта Ірану, свой першы афіцыйны прыём Ахмадзінэжад правёў у маўзалеі Алі ібн Мусы, што было яскравым знакам[11].

 
Махмуд Ахмадзінэжад у 2009 годзе
  1. ^ а б Melman, Yossi; Meir Javedanfar (2007). The Nuclear Sphinx of Tehran: Mahmoud Ahmadinejad and the State of Iran. Basic Books. pp. 1-3. ISBN 978-0-7867-1887-0.
  2. ^ Robert Tait. «A humble beginning helped to form Iran’s new hard man». The Guardian (London). 2 ліпеня 2005. Праверана 14 ліпеня 2013.
  3. ^ Kasra Naji сьцьвярджае, што спачатку ягонае імя было «Sabaghian», што абазначае «dye-masters» па-пэрсыдзску; Kasra Naji. «Ahmadinejad: The Secret History of Iran’s Radical Leader». University of California Press (2008), p. 4
  4. ^ Iran's president launches weblog (анг.). BBC (14 жніўня 2006). Праверана 7 лістапада 2013 г.
  5. ^ John Pike. «President Mahmoud Ahmadinejad». Global Security. Праверана 14 ліпеня 2013 году.
  6. ^ Najmeh Bozorgmehr. «Interview transcript: Mojtaba Samareh-Hashemi». Financial Times. 30 траўня 2008. Праверана 14 ліпеня 2013 году.
  7. ^ Biography of H.E. Dr. Ahmadi Nejad, Honourable President of Islamic Republic of Iran. студзень 2008 копія
  8. ^ Khamenei offers implicit support to Ahmadinejad (анг.). AFP (12 траўня 2009). Праверана 7 лістапада 2013 г.
  9. ^ Jon Lee Anderson (7 студзеня 2009) Can Iran Change? High stakes in Mahmoud Ahmadinejad’s reelection campaign (анг.). New Yorker. Праверана 7 лістапада 2013 г.
  10. ^ «Africa can Learn from President Mahmoud Ahmadinejad» . The African Executive.
  11. ^ Pepe Escobar. «Travels in Ahmadinejadland».

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць

  Махмуд Ахмадзінэжадсховішча мультымэдыйных матэрыялаў