Генадзь Каханоўскі

Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Каханоўскі.

Гена́дзь Кахано́ўскі (8 студзеня 1936, в. Дамашы, Маладэчанскі павет, Польшча, цяпер Маладэчанскі раён — 10 студзеня 1994, Маладэчна) — беларускі гісторык, археоляг, фальклярыст, літаратуразнавец, краязнавец, які ўсё жыцьцё прысьвяціў роднаму Маладэчанскаму краю.

Генадзь Каханоўскі
Дата нараджэньня	8 студзеня 1936(1936-01-08)
Месца нараджэньня	в. Дамашы, Маладэчанскі павет, Віленскае ваяводзтва, Польшча, цяпер Маладэчанскі раён, Беларусь
Дата сьмерці	15 студзеня 1994(1994-01-15) (58 гадоў)
Месца сьмерці	Маладэчна
Месца вучобы	Маскоўскі пэдагагічны інстытут
Занятак	літаратуразнаўца, гісторык, археоляг, краязнавец
Навуковая сфэра	гісторыя, краязнаўства, фальклярыстыка, археалёгія, этнаграфія і літаратуразнаўства
Месца працы	Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклёру АН Беларусі
Навуковая ступень	доктар гістарычных навук
Узнагароды

Біяграфія

Нарадзіўся 8 студзеня 1936 году ў Дамашах каля Маладэчна. Юначыя гады правёў у Маскве, дзе ачольваў беларускае студэнцкае зямляцтва, сустракаўся там з Уладзімерам Дубоўкам і Міколам Улашчыкам. Там у 1963 годзе скончыў Маскоўскі пэдагагічны інстытут.

Па заканчэньні вучобы вярнуўся ў Маладэчна, дзе з 1964 году працаваў ў абласным краязнаўчым музэі, дзе стварыў экспазыцыю, за якую яго абвінавацілі ў нацыяналізьме. У 1969 годзе атэстацыйная камісія прызнала працу маладога гісторыка-патрыёта шкоднай для камуністычнага выхаваньня савецкіх людзей. Звольненага Каханоўскага аднавілі на працы, дзякуючы заступніцтву Максіма Танка і Янкі Брыля, але нападкі на вучонага не спыняліся. Нягледзячы на перашкоды з боку камуністычных улад, стаў спачатку намесьнікам, а потым і дырэктарам Менскага абласнога краязнаўчага музэю ў Маладэчне. З 1981 году Генадзь Каханоўскі стаў старэйшым навуковым супрацоўнікам Інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклёру АН Беларусі, з 1991 году старэйшы навуковы супрацоўнік, загадчык аддзела Нацыянальнага навукова-асьветнага цэнтру імя Ф. Скарыны.

У 1989 годзе спрычыніўся да заснаваньня Беларускага краязнаўчага таварыства і стаў яго першым старшынём. У 1992 годзе абараніў першую ў Беларусі доктарскую дысэртацыю па крыніцазнаўстве матэрыяльнай і духоўнай культуры нашага народу. Напісаў і выдаў шэраг кніг па фальклярыстыцы і археалёгіі, дасьледаваньні, прысьвечаныя Яўстаху Тышкевічу, Адаму Кіркору, Максіму Багдановічу. Вывучаў муры Койданаўскага кальвінскага збору.

Дасьледаваў гісторыю археалёгіі, музэйнай справы, краязнаўства, пытаньні аховы помнікаў гісторыі і культуры Беларусі. Выступаў у друку пад псэўданімамі Габрук, Верасень, Г. Гак. Аўтар літаратурна-краязнаўчых нарысаў пра Янку Купалу, Максіма Багдановіча, Яна Баршчэўскага, Адама Гурыновіча, Фэлікса Тапчэўскага, Міхася Чарота, гісторыка-эканамічных нарысаў «Вялейка» (1974), «Маладэчна» (1988) і інш. Адзін з аўтараў помніка «Дарозе» ў в. Мясата на Маладэчаншчыне.

Памёр 10 студзеня 1994 году ў Маладэчне ва ўзросьце 58 гадоў.

Працы

• Адчыніся, таямніца часу. Мн., 1984;
• Археалёгія і гістарычнае краязнаўства Беларусі ў XVI—XIX стст. Мн., 1984;
• Повязь часоў. Мн., 1985;
• Беларуская фалькларыстыка: Эпоха фэадалізму. Мн., 1989 (разам з Л. Малаш, К. Цьвіркам);
• Прадвесьне навукі. Мн., 1990;
• Руплівец нашай старасьветчыны: Яўстах Тышкевіч. Мн., 1991 (разам з А. Каханоўскім);
• А сэрца ўсё імкне да бацькоўскага краю…: 3 біяграфіі М. Багдановіча. Мн., 1991;
• Мемуарная літаратура і краязнаўства //«Рэгіянальная газета», 7 студзеня 2000 г., № 1 (246), 4 лютага 2000 г., № 5 (250).
• «Вытокі музэйнай справы на Беларусі» — Беларускі Гістарычны Часопіс №2-1994 с.79-86

Літаратура

• Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Дзяржынскага р-на. — Мн.: БЕЛТА, 2004. — 704 с.: іл. ISBN 985-6302-64-1.

Вонкавыя спасылкі

• Імёны Свабоды: Генадзь Каханоўскі
• Біяграфія на «Мая Беларусь»(недаступная спасылка)