Юрс Цыбульс

Латгальскі літаратар, грамадзкі дзяяч, мовазнаўца

Юрс Цыбульс (па-латгальску: Jurs Cybuļs, па-латыску: Juris Cibuļs; нар. 6 сьнежня 1951, Рэкава(lv), Абранскі раён(lv), Латвійская ССР, цяпер у Шкілбенскай воласьці Віляцкага краю Латвіі) — латгальскі народны дзяяч, публіцыст, мовазнаўца, журналіст і перакладнік.

Юрс Цыбульс
Jurs Cybuļs
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся 6 сьнежня 1951 (72 гады)
Рэкава, Абранскі раён, Латвійская ССР, СССР
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці публіцыст, мовазнаўца, журналіст, перакладнік
Мовы латгальская, латыская
Значныя творы Буквар і граматыка латгальскай мовы
Узнагароды
Ордэн Трох Зорак 3-й ступені
Ордэн Трох Зорак 3-й ступені
http://www.abc-world.nl

Жыцьцяпіс рэдагаваць

Навучаўся ў Эрглійскай(lv) пачатковай школе Балвскага раёну (1959—1963), Рэкаўскай сярэдняй школе (1963—1970), у 1975 року скончыў факультэт замежных моваў Латвійскага ўнівэрсытэту.

Працаваў настаўнікам ангельскай мовы ў Тылжаскай(lv) сярэдняй школе і Тылжаскім інтэрнаце Балвскага раёну (1975—1989), карэспандэнтам газэты «Skolotāju Avīze» («Настаўніцкая газэта», 1985—1990).

З 1988, пад час Трэцяга абуджэньня, займаўся палітычнай дзейнасьцю, у 1989—1990 быў старшынём аддзяленьня Народнага фронту Латвіі ў Балвскім раёне, у 1989—1992 — дэпутатам Савету народных дэпутатаў Балвскага раёну. У 1990 абраны дэлегатам Грамадзянскага кангрэсу Латвіі(lv) і дэпутатам Вярхоўнага Савету Латвійскай ССР(lv). З 1994 — старэйшы рэфэрэнт Аддзелу зьнешніх сувязяў і прэсы, намесьнік начальніка аддзелу зьнешніх сувязяў Управы па натуралізацыі Латвіі. Працаваў у Цэнтры тэрміналёгіі і перакладу рэдактарам аддзелу перакладаў дакумэнтаў Эўрапейскага Зьвязу і рэдактарам аддзелу перакладаў дакумэнтаў НАТО, у аддзеле зьнешніх сувязяў Рыскай думы.

Сябра Нацыянальнага геаграфічнага таварыства ЗША (1978), Таварыства сусьветнай вэрбальнай агрэсіі(en) (1995), «Amici Linguarum» («сябры моваў»).

Дзейнасьць рэдагаваць

У 1992 року ў суаўтарстве зь Лідзіяй Лейкумай(ltg) выдаў буквар латгальскай мовы, у 2003 апублікаваў кнігу «Vasals!» — граматыку латгальскай мовы.

Калекцыянуе буквары розных моваў сьвету. Ягоная калекцыя налічвае каля 8600 буквароў з 217 земляў на 1060 мовах і дыялектах[1].

Бібліяграфія рэдагаваць

  • Latgalīšu ābece (lementars): eksper. māc. grām. divās daļās / Jurs Cybuļs, Lideja Leikuma. — Lielvārde: Lielvārds (1992)
  • Ābece /Juris Cibuļs, Gundega Muzikante. — R.: Zvaigzne ABC (1996)
  • Darba burtnīca «Burtu kamolītis», 1. daļa, R.: Zvaigzne ABC (1996)
  • Darba burtnīca «Burtu kamolītis», 2. daļa, R.: Zvaigzne ABC (1996)
  • Metodiskie ieteikumi darbam ar ābeci un darba burtnīcām, R.: Zvaigzne ABC (1996)
  • Īdzer veina, lai dzeive ira feina! / Jurs Cybuļs, Juons Ločmeļs. — R.: b.i. (1999)
  • Vasals! Latgaliešu valodas mācība / J. Cibuļs, L. Leikuma. — R.: N.I.M.S. (2003)
  • Brīnumainā valodu pasaule. B.v.: Raudava (2004)
  • Latgaliešu ābeces (1768—2008). R.: Zinātne (2009)
  • Purlovas grāmata. R.: Autorizdevums (2011)

Узнагароды рэдагаваць

У 2000 року Цыбульс узнагароджаны Ордэном Трох зорак III ступені, а таксама памятным значыкам удзельніка барыкадаў 1991 року.

Крыніцы рэдагаваць

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць