Ю́зэф Я́мант (1841, Вільня — невядома) — удзельнік паўстаньня 1863—1864 гадоў. Брат Марыі Ямант.

Юзэф Ямант
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся 1841
Вільня, Расейская імпэрыя
Род Яманты
Бацькі Тадэвуш Ямант
Схаластыка з Макрыцкіх[d]
Рэлігія рыма-каталік
Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Ямант.

Біяграфія рэдагаваць

Нарадзіўся ў 1841 годзе ў сям’і надворнага саветніка Тадэвуша Яманта і Схаластыкі з Макрыцкіх.

Першую адукацыю атрымаў у Віленскім шляхецкім інстытуце. У 1858 годзе паступіў у Пецярбурскі ўнівэрсытэт, дзе разам з Канстанцінам Каліноўскім належаў да кіраўнічае групы студэнцкага зямляцтва «Агул»[1]. За шчыры патрыятызм і рэвалюцыйныя погляды К. Каліноўскі называў яго «палкім ідэалістам»[2]. Лічыцца, што менавіта празь Юзэфа ў Вільні ў 1861 годзе адбылося знаёмтсва Канстанціна Каліноўскага з Марыяй Ямант[1].

У 1861 годзе пакінуў унівэрсытэт, каб разам з Канстанцінам Каліноўскім прыняць чынны ўдзел ў арганізацыі паўстаньня. З чэрвеня 1863 году шчыльна зь ім супрацоўнічае і працуе асабістым сакратаром. У сваіх паказаньнях Віленскай сьледчай камісіі, якія ён даў пасьля свайго арышту, Юзэф Ямант сказаў наступнае:

  …З чэрвеня па верасень я займаўся пры К. Каліноўскім напісаньнем арганізацыйных папер… Я працаваў толькі з тымі паперамі, якія патрабавалі стараннай апрацоўкі (напрыклад: цыркуляры, вёў палеміку з Варшавай, якая не разумела мясцовых адметных умоваў Літоўскага краю і г. д.[3]
…У адпаведныя часы я зьяўляўся, атрымліваў ад Каліноўскага сюжэт паперы і тут жа яго апрацоўваў. Каліноўскі ў гэты час займаўся чытаньнем атрыманай карэспандэнцыі. Калі яго не было, то Далеўскі перадаваў мне ад Каліноўскага запіску аб зьмесьце патрабаванай паперы, якую я пакідаў Далеўскаму для перапіскі начыста, калі ня мог адразу напісаць яе на блянку[4].
 

З 10 верасьня 1863 — рэвалюцыйны камісар Менскай губэрні. Арыштаваны 10 студзеня 1864 г. Высланы ў Сыбір асобна ад іншых чальцоў сям’і.

Крыніцы рэдагаваць

  1. ^ а б Вячаслаў Шалькевіч «Марыська чарнаброва, галубка мая...» Невядомыя старонкі з жыцця Кастуся Каліноўскага // Роднае слова. — Мн.: 1994. — № 3. — С. 70.
  2. ^ Восстание в Литве и Белоруссии 1863 — 1864 гг.. — М: 1965. — С. 447.
  3. ^ Восстание в Литве и Белоруссии 1863 — 1864 гг.. — М: 1965. — С. 454.
  4. ^ Восстание в Литве и Белоруссии 1863 — 1864 гг.. — М: 1965. — С. 247.