Фё́дар Іларыё́навіч Мача́лаў (1915, в. Лозы Сожнаўскага раёну Курскай вобласьці, Расейская імпэрыя29 сьнежня 1941, каля Таржку Цьвярской вобласьці, РСФСР, СССР) — савецкі пілёт-зьнішчальнік, удзельнік баёў на тэрыторыі Беларусі ў гады Другой сусьветнай вайны.

Фёдар Іларыёнавіч Мачалаў
Фёдор Илларионович Мочалов
1915 — 29 сьнежня 1941
Месца нараджэньня Сьцяг Расеі Лозы Сожнаўскага раёну Курскай вобласьці
Месца сьмерці Сьцяг РСФСР Таржок Цьвярской вобласьці
Прыналежнасьць СССР
Род войскаў авіяцыя
Гады службы 1939—1941
Званьне капітан
Частка 33-і зьнішчальны авіяцыйны полк
5-ы гвардзейскі зьнішчальны авіяцыйны полк
Узнагароды
Ордэн Леніна
Ордэн Леніна

Жыцьцяпіс

рэдагаваць

Нарадзіўся ў 1915 року ў вёсцы Лозы Сожнаўскага раёну Курскай вобласьці[1] (паводле іншых зьвестак у вёсцы Верхнія Лозы Белгарадзкай вобласьці[2]).

Скончыў адэскую вучэльню лётчыкаў (1939).

22 чэрвеня 1941, у першы дзень нямецкага ўварваньня ў Беларусь, намесьнік камандзіра эскадрыльлі 33-га авіяцыйнага палку Фёдар Мачалаў адным зь першых зьбіў варожы самалёт-выведнік[3]. Са жніўня 1941 — капітан, камандзір зьвяна ў складзе 129-га зьнішчальнага авіяцыйнага палку (пазьней пераўтвораны ў 5-ы гвардзейскі зьнішчальны авіяцыйны полк[4]). У выніку штурмавых дзеяньняў з удзелам Мачалава было зьнішчана 15 самалётаў, 7 цыстэрнаў з палівам, 10 агнявых пунктаў, 12 аўтамашын з грузам і 700 вайскоўцаў.

Загінуў 29 сьнежня[1] (або 26 сьнежня[2]) 1941 у раёне Таржку пры спробе пасадзіць ЛаГГ-3, у якога спыніўся матор[3]. Пахаваны ў вёсцы Залазіна Новакарэльскага раёну Калінінскай вобласьці, перазахаваны ў братэрскую магілу ля вёскі Талмачы Ліхаслаўскага раёну Цьвярской вобласьці[5]. Загадам №102 ад 28 сакавіка 1942 узнагароджаны ордэнам Леніна (пасьмяротна).

Імя Фёдара Мачалава носіць вуліца ў Пружанах Берасьцейскай вобласьці, дзе ён служыў на пачатку вайны.

  1. ^ а б Федор Илларионович Мочалов (рас.) Личный состав. Авиаторы Второй мировой. Праверана 28 лістапада 2011 г.
  2. ^ а б Мочалов Фёдор Илларионович (1911 — январь 1942) // Их именами названы…: Энцикл. справочник. — Мн.: БелСЭ, 1987. — С. 435. — 30 000 ас.
  3. ^ а б А. И. Лавейкин. Воспоминания участника Великой Отечественной Войны Героя Советского Союза генерал-майора авиации Лавейкина Ивана Павловича (рас.) История. ВВС России. Праверана 28 лістапада 2011 г.
  4. ^ 129-й истребительный авиационный полк -> 5-й гвардейский истребительный авиационный Берлинский Краснознаменный ордена Богдана Хмельницкого полк (рас.). Авиаторы Второй мировой (18 жніўня 2009). Праверана 28 лістапада 2011 г.
  5. ^ Лихославльский район. Список воинов, погибших, умерших от ран (болезней) и захороненных на территории Тверской области, на которых отсутствуют сведения о призыве, месте рождения и проживании родственников // Книга памяти Лихославльского района Т. 11.

Літаратура

рэдагаваць
  • Мочалов Фёдор Илларионович (1911 — январь 1942) // Их именами названы…: Энцикл. справочник. — Мн.: БелСЭ, 1987. — С. 435. — 30 000 ас.
  • Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Пружанскага р-на / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш.; Маст. А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1992. ISBN 5-85700-094-7. — С. 150—151.

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць