Удзельнік:097ллл/Чарнавік5
Памылка: не зададзеныя назвы старонак (help).
89
Мяў (разм. яў, каў і іншыя ) — каціная вакалізацыя. Мяўканьне можа быць розным паводле танальнасьці, а ягонае гучаньне можа варʼіравацца ад балбатні да заклікаў, мармытаньня й шэпту[1][прыкл. 1]. Дарослыя коткі рэдка мяўкаюць адна з адным. Таму мяўканьне дарослай коткі, зьвернутае да чалавека, звычайна разглядаецца як працяг мяўканьня кацянят пасьля прыручэньня: заклік да ўвагі[2][3].
Звычайна каты́ маюць зносіны адзін з адным з дапамогай агульнага нюху, а ня мяўканьня[4], а людзям яны часта даюць вэрбальныя сыгналы, напрыклад, пэўным гукам пазначаюць жаданьне выйсьці на вуліцу[3][5][6], ці выкарыстоўваюць мяўканьне як прывітаньне, просьбу / скаргу: котка можа быць галоднай ці самотнай[7][8]. Некаторыя пароды котак выдаюць больш гукаў, чым іншыя[7].
Існуе таксама асаблівае, высокачасто́тнае мя́ўканьне, якое часта выдаюць кацяняты[9][10]. Яно выкарыстоўваецца для прыцягненьня ўвагі маці кацяняці[11], але дарослыя кошкі таксама могуць яго выкарыстоўваць[9]. Прыкладна да трох-чатырохтыднёвага ўзросту кацяняты перастаюць выкарыстоўваць гэтае мяўканьне, калі побач знаходзіцца хоць бы адзін суродзіч, а ва ўзросьце чатырох-пяці месяцаў кацяняты перастаюць карыстацца высокачастотным мяўканьнем зусім[12][13].
Этымалёгія
рэдагавацьБеларуская мова
рэдагавацьСлова мяў зьяўляецца гукаперайманьнем мяўканьня коткі[14]. Мяў зьяўляецца агульнабеларускім словам для абазначэньня кацінае вакалізацыі, але ёсьць іншыя, рэґіянальных словы[15](разм.): яў у Пінскім і Слуцкім раёнах, каў у Падзьвіньні й Падняпроўі, і няў[16] у Лагойскім раёне й Загародзкім сельсавеце[15]. Курняўкае й яўкае — ня тое самае, што мяўкае / каўкае[15]. Таксама існуюць словы «курмя́ўкаць»[17] (курмяў, балтызм), «кя́ўкаць»[18] (кяў, балтызм), «няўчы́ць»[19], зах-палес.: нявчыты (няў, зах-палес. слова, ад мясцовага ‘мняўчыць’ (мнявчыты) < ‘мяўчыць’), «ма́ркаць»[20] (марк; ад прасл. ‘mъrk‑ati’), «мя́ркаць»[21] (мярк), «раўча́ць»[22] (на Гомельшчыне).
Найбольш распаўсюджанымі (акрамя «мяў») зьяўляюцца «каў», «курняў», «яў» і «няў», «княў», а на Поўначы (збольшага) — «(котка) крычыць»[15][23].
Іншыя мовы
рэдагавацьУ большасьці моваў слова, адпаведнае беларускаму мяў, таксама зьяўляецца гукаперайманьнем, і гучыць прыкладна так жа як і ў беларускай мове[24][25][26], глядзіце сьпіс у Вікіслоўніку (анг.).
У некаторых мовах слова гучыць адрозна ад беларускага мяў, напрыклад: украінскае «няв» (падобнае на бел. разм. няў), японскае «ня» (па-японску: ニャー)[27], /meː˥/ на мове дзонг-кэ (སྨེ).
Заўвагі
рэдагавацьПрыклад
рэдагаваць- ^ Параўнайце:
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Ramona D. Marek; Dr. Kenneth Martin; Debbie Martin. Masters of Meow: Feline Vocalizations (анг.). Fear Free, LLC. Праверана 29 верасьня 2024 г.
- ^ Meowing and Yowling (анг.) Virtual Pet Behaviorist. ASPCA. Праверана 29 верасьня 2024 г. Архіўная копія ад 6 верасьня 2012 г.
- ^ а б Rob Waugh. (24 чэрвеня 2023) Here’s what your cat really means when they say «Meow» (анг.). New York Post. Праверана 29 верасьня 2024 г.
- ^ Навукоўцы, магчыма, знайшлі найлепшы спосаб паклікаць ката. «Наша Ніва» (13 траўня 2023). Праверана 29 верасьня 2024 г.
- ^ Isobel Whitcomb. (15 верасьня 2022) Why do cats meow? (анг.). Live Science. Праверана 29 верасьня 2024 г. Архіўная копія ад 10 чэрвеня 2023 г.
- ^ Clare Mulroy; Olivia Munson. Why do cats meow? What your feline friend is trying to tell you (анг.) // USA Today, праз MSN, 23 чэрвеня 2022 г. Праверана 29 верасьня 2024 г.
- ^ а б Helgren, J. Anne. (26 верасьня 2024) Cat (анг.). Encyclopædia Britannica. Праверана 29 верасьня 2024 г.
- ^ Мэры Ален (17 красавіка 2023) Чаму ваш кацяня часта мяўкае?. Pet Reader. Праверана 29 верасьня 2024 г.
- ^ а б Susanne Schötz; Joost van de Weijer; Robert Eklund (25 жніўня 2017) 5—6 // Phonetic Characteristics of Domestic Cat Vocalisations (анг.). 1st International Workshop on Vocal Interactivity in-and-between Humans, Animals and Robots. Праверана 29 верасьня 2024 г.
- ^ mew (анг.). Dictionary.com (2023). Праверана 29 верасьня 2024 г.
- ^ P. Miller (2000) Whisker whispers (анг.). Association of Animal Behavior Professionals. Архіўная копія ад 5 лістапада 2013 г.
- ^ Brown, K. A.; Buchwald, J. S.; Johnson, J. R.; Mikolich, D. J. Vocalization in the cat and kitten. (анг.). — 1978. — Vol. 11. — С. 559—570. — DOI:10.1002/dev.420110605
- ^ Jonathan B. Losos. Essay: The Meaning of Your Cat’s Meow (анг.) // The Wall Street Journal, 27 красавіка 2023 г. Праверана 29 верасьня 2024 г.
- ^ Мартынаў 1978—2017, «Мяўкаць».
- ^ а б в г Вінцук Вячорка. (8 студзеня 2019) Што кажуць беларускія жывёлы. У карцінках. «Радыё Свабода». Праверана 30 верасьня 2024 г.
- ^ Мартынаў 1978—2017, «Няўкаць».
- ^ Мартынаў 1978—2017, «Курмяўкаць».
- ^ Мартынаў 1978—2017, «Кяўкаць».
- ^ Мартынаў 1978—2017, «Няўчыць».
- ^ Мартынаў 1978—2017, «Маркаць».
- ^ Мартынаў 1978—2017, «Мяркаць».
- ^ Мартынаў 1978—2017, «Раўчаць».
- ^ Аванесаў Р. І., Крапіва К. К., Мацкевіч Ю. Ф. (рэд.) Дзеяслоў мяўкае (аб кошцы) і яго адпаведнасьці. Мапа 301 // Дыялекталягічны атляс беларускай мовы. — Мапы: Менск: Выдавецтва Акадэміі Навук БССР, 1963. — 354 с.
- ^ الدغامين أحمد السموع : أسماء أصوات الحيوانات والطيور بالعربية ( الجزء الأول )
- ^ Peggy Bivens, Language Arts 1, Volume 1. — Saddleback Publishing, 2002. — С. 59. — ISBN 978-1562-54508-6
- ^ Definition of «Meow». Chiefly US meow or British miaow (анг.). www.merriam-webster.com. Праверана 30 верасьня 2024 г.
- ^ Jaquelyn Emerick (19 студзеня 2024) The Hidden Meaning Of «Nya» In Japanese! (анг.). Regretless.com. Праверана 1 кастрычніка 2024 г.
Літаратура
рэдагаваць- Мартынаў, В. У. Этымалягічны слоўнік беларускай мовы = Этымалагічны слоўнік беларускай мовы. — Менск: Навука і тэхніка, 1978—2017. — 440 с.
Вонкавыя спасылкі
рэдагаваць- Condé Nast Traveler [@Traveler] (22 сакавіка 2018) 70 People Imitate What Cats and Dogs Sound Like in 70 Countries = 70 чалавек імітуюць як гучаць каты́ і сабакі ў 70 краінах (анг.) Відэа на YouTube. Праверана 29 верасьня 2024 г.