Сафійскі сабор (Кіеў)
| Храм | |
| |
| Краіна | Украіна |
| Горад | Кіеў |
| Адрас | Сафійская плошча |
| Каардынаты | 50°27′10″ пн. ш. 30°30′52″ у. д. / 50.45278° пн. ш. 30.51444° у. д.Каардынаты: 50°27′10″ пн. ш. 30°30′52″ у. д. / 50.45278° пн. ш. 30.51444° у. д. |
| Канфэсія | Праваслаўе |
| Тып будынка | Сабор |
| Архітэктурны стыль | украінскае барока |
| Дата заснаваньня | 1037 |
| Асноўныя даты: | |
| Дата скасаваньня | 1934 |
| Статус | Сусьветная спадчына ЮНЭСКО[1] |
| Сайт | st-sophia.org.ua/… (укр.) (анг.) |
Сабор Сьвятой Сафіі на мапе Ўкраіны   Сабор Сьвятой Сафіі | |
 Сабор Сьвятой Сафіі на Вікісховішчы
| |
Сабо́р Сьвято́й Сафі́і, Сафі́йскі сабо́р — храм, пабудаваны ў першай палове XI стагодзьдзя ў цэнтры Кіева, паводле Аповесьці мінулых часоў, князем Яраславам Мудрым. На мяжы XVII-XVIII стагодзьдзяў быў вонкава перабудаваны ў стылі ўкраінскага барока. Усярэдзіне сабору захаваўся самы поўны ў сьвеце ансамбль сапраўдных мазаік (260 м.кв.) і фрэсак (3000 м.кв.)[2] першай паловы XI стагодзьдзя й значныя фрагмэнты сьценапісу XVII-XVIII стагодзьдзяў.
Быў дзейным храмам да 1929 году, у 1934 годзе стаў музэем — Сафійскім запаведнікам. Цяпер зьяўляецца цэнтрам Нацыянальнага запаведніку «Сафія Кіеўская»[3], аднаго з найбуйнейшых музэйных цэнтраў Украіны, які ўключае таксама Залатую браму ХІ ст., Кірылаўскую царкву ХІІ ст. і Андрэеўскую царкву XVIII ст. у Кіеве і Судацкую крэпасьць з помнікамі VI—XV стагодзьдзяў у Крыме.
У 1990 годзе Сафійскі сабор, як і Кіева-Пячэрская лаўра, стаў першым занесеным у сьпіс Сусьветнай спадчыны ЮНЭСКО помнікам архітэктуры на тэрыторыі Ўкраіны.
Паколькі будынак сабору — частка Нацыянальнага запаведніку «Сафія Кіеўская» й занесены ў сьпіс Сусьветнай спадчыны ЮНЭСКО, яго забаронена перадаваць якой-небудзь рэлігійнай арганізацыі і зьдзяйсьняць у ім набажэнствы. Выключэньне складае дзень 24 жніўня — Дзень незалежнасьці Ўкраіны, калі прадстаўнікі рэлігійных арганізацыяў зьдзяйсьняюць малітву аб Украіне (была ўведзеная з 2005 году); 22 лістапада 2006 году Сьвяты Сынод Украінскай праваслаўнай царквы (Маскоўскі патрыярхат) заявіў пра немагчымасьць для сябе ўдзельнічаць у такога роду мерапрыемствах.[4]
Да ансамблю Сафійскага сабору належаць уключаныя разам зь ім у сьпіс ЮНЭСКО манастырскія збудаваньні XVIII стагодзьдзя: званіца, паўднёвая ўязная вежа, трапезная, хлебня, бурса, Дом мітрапаліта й брама Забароўскага.
Крыніцы
рэдагаваць- ^ а б https://whc.unesco.org/en/list/527/ (анг.)
- ^ Національний заповідник «Софія Київська»
- ^ Національний заповідник «Софія Київська» | Національний заповідник «Софія Київська» Праверана 2013-02-23 г. Архіўная копія ад 2013-02-26 г.
- ^ Рашэньне Сыноду УПЦ МП
