Пустазельле

Пустазе́льле, пустазельныя расьліны — расьліны, рост якіх на пэўных участках непажаданы.

Пасевы, засьмечаныя васільком сінім

Пустазельлю ўласьцівы вялікая пладавітасьць, непатрабавальнасьць да якасьці глебы й кліматычных умоваў. Пустазельле пагаршае ўмовы разьвіцьця культурных расьлінаў, зьніжае ураджай і ягоную якасьць, перашкаджае эфэктыўнаму выкарыстаньню сельскагаспадарчых машынаў, спрыяе пашырэньню шкоднікаў, зьмяншэньню прапускной здольнасьці мэліярацыйных сыстэмаў і іншае. Многія з пустазельных расялінаў ёсьць атрутнымі.

Мяжа паміж пустазельнымі й культурнымі расьлінамі дастаткова ўмоўная. Напрыклад, сланечнік у выпадку асыпаньня вялікай колькасьці насеньня на глебу, можа засьмеціць пасевы азімай пшаніцы. Некаторыя пустазельныя расьліны, як то васілёк сіні, не сустракаюцца па-за межамі аграбіяцэнозаў.

Паводле месца росту пустазельле падзяляецца на:

• ральлёвае (сэгетальнае),
• сьмеццевае (рудэральнае),
• пустазельле прыродных угодзьдзяў.

На тэрыторыі Беларусі вядомы каля 300 відаў пустазельля. Найбольш пашыраны аднагадовыя, як то лебяда белая, свінакроп палявы, пупок палявы, зоркаўка сярэдняя, і шматгадовыя, як то пырнік паўзучы, асот палявы, бярозка палявая, шчаўе конскае.

Барацьба з пустазельлем

У мэтах барацьбы з пустазельлем выкарыстоўваюць сыстэму мерапрыемстваў, у склад якой уваходзяць агратэхнічныя (севазварот, своечасовая апрацоўка глебы й пасеваў, своечасовая сяўба й уборка ўраджаю), хімічныя (апрацоўка гербіцыдамі), карантынныя, кантроль за якасьцю й чысьцінёй насеньня і іншыя.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 128—129. — 576 с. — 10 000 ас. — ISBN 985-11-0216-4

Вонкавыя спасылкі

• Смирнов Б. М. Сорные растения(недаступная спасылка) // Вялікая савецкая энцыклапедыя  (рас.)