Пандэмія (настольная гульня)

	Пандэмія
	Pandemic
Дата выпуску	2008; 16 гадоў таму
Распрацоўнік(і)	Мэт Лікак
Аздабляльнік(і)	Джошуа Кэпэл, Рэджыс Мулюн, Крыс Квільямз
Выдавец	Z-Man Games (ЗША); Κάισσα (Грэцыя); Hobby Japan (Японія);
Жанр(ы)	гульня на дошцы; ролевая гульня; каапэратыўная гульня;
Колькасьць гульцоў	2–4; (5 з пашырэньнем На краі); (1—6 з пашырэньнем У лябараторыі);
Дыяпазон узростаў	ад 8 год
Час устаноўкі	10 хв.
Працягласьць гульні	45 хв.
Уплыў выпадковасьці	сярэдняя
Неабходныя ўменьні	тактыка; каапэрацыя; лёгіка; лягістыка;
Сайт	zmangames.com/en/… (анг.)
	Пандэмія ў Вікісховішчы

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Пандэмія (неадназначнасьць).

„Пандэмі́я“ (па-ангельску: Pandemic) — каапэратыўная настольная гульня, створаная Мэтам Лікакам і выдадзеная ў ЗША ў 2008 року^[1]. Сюжэт „Пандэміі“ заснаваны на зьяўленьні на Зямлі чатырох захворваньняў, якія пагражаюць асобным рэгіёнам. Гульня разьлічаная на двух-чатырох гульцоў, якія выконваюць адныя з сямі магчымых роляў: дыспэтчэра, мэдыка, навукоўца, дасьледчыка, апэрацыйнага экспэрта, аварыйнага плянавальніка і адмыслоўца ў карантыне. Супольнымі намаганьнямі ўсе гульцы спрабуюць знайсьці лекі супраць чатырох хваробаў да таго, як захворваньні перарастуць у пандэмію.

„Пандэмія“ лічыцца адной з найпасьпяховейшых каапэратыўных гульняў, якая змагла спалучыць у сабе глыбокую стратэгію, уласьцівую раньнім каапэратыўным гульням кшталту „Жаху Аркгему“, з магчымасьцю гульні большай колькасьцю гульцоў у абмежаваны час^[2].

Пазьней Мэт Лікак у супрацоўніцтве з Томасам Леманам распрацаваў тры пашырэньні, якія дадаюць новыя ролі і спэцыяльныя падзеі, дазваляюць удзельнічаць упяцёх ці гуляць камандамі: „Пандэмія: На краі“, „Пандэмія: У лябараторыі“ і „Пандэмія: Надзвычайны стан“. Выйшлі і разнастайныя староньнія гульні, найбольшага посьпеху зь якіх дабілася „Спадчына Пандэміі: 1-ы сэзон“^[3]^[4].

Гульнявы працэс

Выгляд раскладзенай гульні

Мэтай „Пандэміі“ для гульцоў, якія атрымліваюць выпадковыя ролі, ёсьць супрацоўніцтва дзеля спыненьня распаўсюду чатырох захворваньняў^[5] і вылечваньня ад іх да пачатку пандэміі^[6].

Гульня адбываецца на дошцы з выявай мапы сьвету і 48 злучаных местаў. На ёй разьмяшчаюцца дзьве тальлі картак (карткі гульцоў і карткі інфэкцый), кубікі чатырох колераў (якія абазначаюць чатыры захворваньні), шэсьць дасьледніцкіх станцый, фішкі гульцоў. У картках гульцоў знаходзяцца карткі з назвамі 48 местаў (тых жа, што падпісаныя на дошцы); карткі падзеяў, якія можна выкарыстоўваць у любы час дзеля патрэбнага эфэкту; карткі эпідэмій. У картках інфэкцый знаходзяцца таксама карткі з надпісамі ўсіх местаў дошкі і колерамі захворваньняў, якія ў іх зьяўляюцца.

У пачатку гульні карткі інфэкцый заражаюць выпадкова выбраныя 9 местаў. Усе гульцы пачынаюць разам у Атланце, дзе знаходзіцца Цэнтар па кантролі захворваньняў(en), атрымліваюць выпадковым чынам ролі і карткі гульцоў у залежнасьці ад колькасьці ўдзельнікаў.

За свой ход гулец можа выканаць да 4 дзеяньняў, выбіраючы з 8 магчымых (4 спосабы перамяшчэньняў, будаўніцтва досьледнай станцыі, вынаходніцтва лекаў, лячэньне хваробы, абмен ведамі). Выканаўшы дзеяньні, гулец выцягвае дзьве карткі з тальлі гульцоў. На руках ня можа знаходзіцца больш за сем картак; ад лішніх неабходна адразу пазбавіцца^[6]. Калі гулец выцягнуў картку эпідэміі, ён перамяшчае пазнаку ўзроўню інфэкцый на адзін пункт, выцягвае ніжнюю картку з тальлі інфэкцый і ставіць у гэтае места тры кубікі хваробы; картка заражанага места перамешваецца зь іншымі адкінутымі карткамі інфэкцый і вяртаецца ўверх тальлі інфэкцый. Пасьля выцягваньня дзьвюх картак гульцоў адкрываюцца карткі інфэкцый (іхняя колькасьць пачынаецца з дзьвюх і ўзрастае зь перамяшчэньнем пазнакі ўзроўню інфэкцый), якія заражаюць напісаныя на іх месты адным кубікам пэўнага колеру. Калі места ўжо мае тры кубікі, у ім здараецца ўспышка захворваньня: кожнае суседняе места атрымлівае па адным кубіку таго ж колеру. Калі і суседнія месты маюць максымальны ўзровень заражэньня (тры кубікі), адбываецца ланцуговая рэакцыя, і заражэньне распаўсюджваецца ўжо на злучаныя зь імі месты. Пасьля сканчэньня заражэньня ход пераходзіць па гадзіньнікавай стрэлцы.

Гульня сканчаецца: а) перамогай, калі гульцы адкрылі лекі ад ўсіх чатырох захворваньняў; б) або паразай, калі здарыліся 8 успышак захворваньняў, ці скончыліся кубікі пэўнага колеру, ці скончыліся карткі ў тальлі гульцоў.

У дасягненьні перамогі ў гульні дапамагаюць спэцыяльныя здольнасьці роляў, якія дазваляюць ім абыходзіць пэўныя правілы. У першай вэрсіі гульні існавалі 5 роляў; у другім выданьні іх стала 7, дадатковыя ролі ўведзеныя ў пашырэньнях да „Пандэміі“. Прыкладам, Мэдык можа лячыць усе кубіку аднаго колеру ў месьце адным дзеяньнем або, пасьля таго, як былі выяўленыя лекі, можа лячыць кубікі гэтай хваробы ў месьце нават без асобнага дзеяньня. Навукоўцу для вынаходніцтва лекаў ад хваробы дастаткова чатырох картак аднаго колеру замест 5. Дапамагаюць гульцам і карткі падзеяў, якія дзейнічаюць аднаразова ў любы момант гульні і могуць, напрыклад, зьняць некалькі кубікаў захворваньняў ці пабудаваць досьледную станцыю.

Дзеля перамогі ў „Пандэміі“ гульцы мусяць узгадняць свае супольныя дзеяньні, асабліва ў зьбіраньні і абмене патрэбнымі карткамі, а таксама ў перамяшчэньнях па мапе з мэтай перадухіленьня ўспышак захворваньняў.

Пашырэньні

„На краі“

Першае афіцыйнае дапаўненьне выйшла ў 2009 і прадставіла новыя ролі, варыянт гульні для пяці гульцоў, новыя карткі спэцыяльных падзеяў і новыя заданьні для гульцоў.

Роля Апэрацыйнага экспэрта ў дапаўненьні перагледжаная, а новая роля — Біятэрарыст — змагаецца супраць астатняй каманды.

Зьявілася пятае захворваньне — Мутацыя, якую трэба ці вылечыць, ці вынішчыць з мапы сьвету. Дадаўся таксама вірулентны штам, які робіць адну з хваробаў асабліва сьмяротнай. Новыя карткі эпідэміяў маюць гнюсьнейшыя эфэкты, якія эпідэмія аказвае на гульню.

„У лябараторыі“

Другое дапаўненьне выйшла ўлетку 2013 року^[7] з новай гульнявой дошкай. На ёй гульцы атрымалі магчымасьць дасьледаваць лекі ў лябараторыі. Мэта такая ж, як у арыгінальнай гульні — знайсьці лекі супраць хваробаў — аднак гэтым разам з дасьледніцкім ухілам. У пашырэньні таксама зьявіліся новыя пэрсанажы і спэцыяльныя падзеі, а таксама магчымасьць гуляць сам-адзін^[8] і камандамі^[9], якія спаборнічаюць між сабой^[10]. Каб згуляць у „У лябараторыі“, неабходна мець як „Пандэмію“, так і „На краі“^[11].

„Надзвычайны стан“

Трэцяе пашырэньне выйшла ў сакавіку 2015, дадало новыя ролі, падзеі і тры новыя задачы: Закуток, дзе жывёлы разносяць хваробу на людзей; Аварыйныя выпадкі, у якіх на гульню адмоўна ўплываюць непрадказальныя падзеі; і Супэрбактэрыя — паўстала пятае невылечнае захворваньне^[12]^[13]. Пашырэньне сумяшчальнае з двума папярэднімі, але для гульні яны неабавязковыя.

Перавыданьні

У 2013 року зьявілася другое выданьне „Пандэміі“, перамаляванае і з двума новымі пэрсанажамі: аварыйнага плянавальніка і адмыслоўца ў карантыне^[7]. На некаторых мапах зьявілася памылка: адсутнічала сувязь між Лагасам і Сан Паўлу^[14].

У 2013 року выйшла другое выданьне пашырэньня „На краі“^[7].

У ліпені 2018 року з нагоды дзесяцігодзьдзя гульні выйшла юбілейнае выданьне. У яго ўвайшлі мініятурныя фігуркі з выявамі роляў, абноўленыя карткі роляў, большая дошка і драўляныя кубікі захворваньняў. Уся гульня была ўпакаваная ў мэталёвы кантэйнэр, падобны да мэдычнай аптэчкі пачатку XX стагодзьдзя^[15].

Староньнія гульні

„Z-Man Games“ выдала шэраг асобных гульняў сэрыі „Пандэмія“, якія не залежаць ад наяўнасьці арыгінальнай гульні і несумяшчальныя зь іншымі гульнямі сэрыі.

Крыніцы

^ Pandemic
^ The Rise of Cooperative Games The Wall Street Journal
^ This Man Will Change the Way You Play Board Games Slate
^ Pandemic Legacy is the best board game ever—but is it 'fun?' Ars Technica
^ Break free from the screen: The best card and board games for your kids The A.V. Club
^ ^а ^б (20140113) Pandemic rulebook Архіўная копія ад January 13, 2014 г.
^ ^а ^б ^в 5 years of Pandemic: the virus is growing stronger!. Z-Man Games (2013-01-14). Архіўная копія ад September 14, 2013 г.
^ In The Lab – Solo Game. Z-Man Games (2013-07-31). Архіўная копія ад 2013-09-27 г.
^ In The Lab – Team Game. Z-Man Games (2013-07-25). Архіўная копія ад 2013-08-06 г.
^ Pandemic: In the Lab
^ Pandemic In The Lab. Z-Man Games. Архіўная копія ад 2013-09-27 г.
^ Pandemic: State of Emergency
^ Pandemic State Of Emergency Universe Архіўная копія ад 6 May 2017 г.
^ Why is everyone talking about a misprinted Pademic board game? BoardGameGeek
^ Pandemic Getting A Very Fancy Re-Release For Its 10th Birthday Архіўная копія ад July 25, 2018 г.

Вонкавыя спасылкі

Пандэмія ў Facebook
Пандэмія на бачыне Z-Man games
Пандэмія на BoardGameGeek

[1] Pandemic

[2] The Rise of Cooperative Games The Wall Street Journal

[Hune-Brown-3] This Man Will Change the Way You Play Board Games Slate

[Anderson-4] Pandemic Legacy is the best board game ever—but is it 'fun?' Ars Technica

[av_club-5] Break free from the screen: The best card and board games for your kids The A.V. Club

[pandemicrules-6] а ^б (20140113) Pandemic rulebook Архіўная копія ад January 13, 2014 г.

[z5y-7] а ^б ^в 5 years of Pandemic: the virus is growing stronger!. Z-Man Games (2013-01-14). Архіўная копія ад September 14, 2013 г.

[8] In The Lab – Solo Game. Z-Man Games (2013-07-31). Архіўная копія ад 2013-09-27 г.

[9] In The Lab – Team Game. Z-Man Games (2013-07-25). Архіўная копія ад 2013-08-06 г.

[10] Pandemic: In the Lab

[11] Pandemic In The Lab. Z-Man Games. Архіўная копія ад 2013-09-27 г.

[12] Pandemic: State of Emergency

[13] Pandemic State Of Emergency Universe Архіўная копія ад 6 May 2017 г.

[14] Why is everyone talking about a misprinted Pademic board game? BoardGameGeek

[15] Pandemic Getting A Very Fancy Re-Release For Its 10th Birthday Архіўная копія ад July 25, 2018 г.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]