Крэдытны каапэратыў
Крэды́тны каапэраты́ў (спажывецкі каапэратыў фінансавай узаемадапамогі, СКФУ) — аб’яднаньне прыватных асобаў і дробных крэдытных установаў, што прадае сваім чальцам акцыі, прымае ад іх уклады і дае ім крэдыты. Ствараецца згуртаваньнем фізычных асобаў паводле прафэсійнай і тэрытарыяльнай прыкметы, таксама і пазыковымі таварыствамі (пазыкова-ашчаднае, узаемнай пазыкі). Устойлівасьць дасягаецца стварэньнем запасу грошай. Капітал утвараецца за кошт пэрыядычных унёскаў, паю і выпуску пазык. Займаецца таксама ўлікам вэксэляў, гандлёвым пасярэдніцтвам, камісійнымі апэрацыямі, дарадніцтвам і аўдытам.
Крэдытныя каапэратывы ўзьніклі ў ХІХ стагодзьдзі ў Эўропе з прафэсійных саюзаў. На 1999 год у разьвітых паводле ААН краінах у іх удзельнічала да 15% насельніцтва[1]. На 2010 г. захоўвалі $1,1 трыльёна. Сусьветная рада пазыковых саюзаў (СРПС; Мэдысан, штат Вісконсін, ЗША) налічвала амаль 50 тыс. саюзаў у 98 краінах, што слугавалі каля 186 мільёнам пайнікаў. На дзель пазыковых саюзаў прыпадала каля 8% сусьветнага грашовага абарачэньня.
Віды: 1) каапэратыў грамадзянаў, 2) таварыства ўзаемнага пазычаньня для прадпрыемстваў, 3) мяшаны каапэратыў з удзелам фізычных і юрыдычных асобаў, 4) аб’яднаньне 2-га ўзроўню для пераразьмеркаваньня сродкаў між каапэратывамі[2].
Беларусь
рэдагавацьПершы пазыковы саюз у краіне ўтварылі ў 2002 годзе юрыдычныя асобы. У 2004 г. узьнік першы крэдытны каапэратыў грамадзянаў. На 2010 г. такія арганізацыі складалі большасьць. Толькі тры працавалі зь юрыдычнымі асобамі. У 2008 г. крэдытныя каапэратывы Беларусі ўтварылі Рэспубліканскую асацыяцыю спажывецкіх каапэратываў фінансавай узаемадапамогі (РАСКФУ), што на 2010 г. налічвала 19 крэдытных каапэратываў і з пачатку году ўступіла ў СРПС[3].
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Крэдытны саюз // Беларуская энцыклапедыя ў 18 тамах / Генадзь Пашкоў. — Менск: Беларуская энцыкляпэдыя, 1999. — Т. 8. — С. 533-534. — 576 с. — 10 000 ас. — ISBN 985-11-0144-3
- ^ Уладзіслаў Кулецкі. Філязофія ўзаемадапамогі // Зьвязда. — 14 лютага 2014. — № 28 (27638). — С. 1, 2.
- ^ Віктар Пазьнякоў, Вольга Мядзьведзева. Неабходныя грошы ў патрэбны час // Зьвязда : газэта. — 22 верасьня 2010. — № 185 (26793). — С. 1, 3. — ISSN 1990-763x.
Вонкавыя спасылкі
рэдагаваць- Рэспубліканская асацыяцыя спажывецкіх каапэратываў фінансавай узаемадапамогі (рас.)
- Сусьветная рада пазыковых саюзаў (анг.)
 |
Гэта — накід артыкула па эканоміцы. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |