Кліўлэндзкае пагадненьне
Кліўлэндзкае пагадненьне (па-чэску: Clevelandská dohoda, па-славацку: Clevelandská dohoda) — першы сумесны пісьмовы дакумэнт, падпісаны прадстаўнікамі чэхаў і славакаў у пачатку Першай сусьветнай вайны. Яго мэтай, гэтак жа як і мэтай наступнай падобных дакумэнтаў, было паказаць саюзьнікам сумесную барацьбу двух народаў за нацыянальнае вызваленьне супраць Аўстра-Вугоршчыны.
| Кліўлэндзкае пагадненьне | |
 | |
| Падпісаная | 22 кастрычніка 1915 году |
|---|---|
| · месца | Кліўлэнд, ЗША |
| Замененая | Пітсбурскае пагадненьне |
| Тэрмін дзеяньня | 1915-1918 |
| Мова | чэская, славацкая |
Прадстаўнікі славакаў згаджаліся падпісаць дакумэнт толькі калі будучыня Чэха-Славацкая дзяржава будзе Фэдэрацыяй.
Пасьля некалькіх месяцаў перамоваў, пагадненьне было падпісана 22 кастрычніка 1915 году ў Кліўлэндзе, ЗША.
Ад чэхаў пагадненьне падпісалі прадстаўнікі Чэскай Нацыянальнай асацыяцыі Людвіг Фішэр і Ёзэф Твржыцкі-Крамэр. Ад славакаў прадстаўнікі славацкай Амэрыканскай лігі Іван Дакснэр і Альберт Павол Маматэй.
Пагадненьне тычылася ўмоў для супрацоўніцтва паміж чэхамі і славакамі ў рамках ідэі чэхаславакізму і ўключала пяць пунктаў:
- Абвяшчэньне незалежнасьці Чэхіі і Славаччыны.
- Аб’яднаньне чэскага і славацкага народаў у Фэдэратыўнай Саюзнай дзяржаве з поўнай аўтаноміяй Славаччыны, уключаючы ўласны парлямэнт, уласнае Дзяржаўнае кіраваньне, поўную культурную самастойнасьць, а таксама шырокае выкарыстаньне славацкай мовы і ўласную фінансава-палітычную сыстэму на славацкай мове.
- Усеагульнае, прамое і таемнае выбарчае права.
- Форма праўленьня: пэрсанальная унія з дэмакратычнай сыстэмай права, як у Англіі.
- Гэтыя пункты складаюць двухбаковае пагадненьне, і могуць быць зьменены, дапоўнены або пашыраны пры згодзе абодвух бакоў.
Чэская Нацыянальная асацыяцыя і славацкая Амэрыканская ліга пакінулі за сабой права на ўнясеньне зьменаў у дадзенае Пагадненьне.
Таксама бакі дамовіліся стварыць адмысловы фонд і камітэт для вядзеньня перамоў з прадстаўнікамі паўднёвых славян.
Сумесная Чэха-Славацкая дзяржава была створана 28 кастрычніка 1918 году, але Фэдэрацыяй яна стала толькі ў 1968 годзе.