Катэдра Нашай Дзевы (Капэнгаген)
Храм | |
Катэдральны сабор Дзевы Марыі
Vor Frue Kirke | |
Краіна | Данія |
Месцазнаходжаньне | Капэнгаген |
Адрас | Nørregade[d] (8) |
Каардынаты | 55°40′46″ пн. ш. 12°34′22″ у. д. / 55.67944° пн. ш. 12.57278° у. д.Каардынаты: 55°40′46″ пн. ш. 12°34′22″ у. д. / 55.67944° пн. ш. 12.57278° у. д. |
Канфэсія | Царква Даніі |
Эпархія | Капэнгагенская |
Архітэктурны стыль | нэаклясыцызм |
Аўтар праекту | Крыстыян Фрэдэрык Гансэн |
Дата заснаваньня | 1829 |
Будаваньне | ???—1829 гады |
Апошні плябан | Пэтэр Скоў-Якабсэн |
Статус | Катэдра |
Сайт | Афіцыйны сайт |
Катэдральны сабор Дзевы Марыі | |
Катэдральны сабор Дзевы Марыі на Вікісховішчы |
Катэдра́льны сабо́р На́шай Дзе́вы (па-дацку: Vor Frue Kirke) — катэдра дацкай лютаранскай царквы ў Капэнгагене. Сучасны нэаклясычны выгляд будынак займеў у 1829 року пад кіраўніцтвам архітэктара Крыстыяна Фрэдэрыка Гансэна.
Мінуўшчына
рэдагавацьБудаўніцтва калегіяльнае царквы Найсьвяцейшай Панны Марыі на гэтым месцы пачалося за часам біскупа Абсалёна ў канцы XII стагодзьдзя. Яна разьмясьцілася на найвышэйшым пункце ля места Гаўн (цяпер Капэнгаген). Кансэкрацыя храму адбылася ўжо пры Абсалёнавым пераемніку, біскупе Пэдэры Сунэсэне. Царква была збудаваная ў раманскім стылі з паўкруглымі аркамі.
У 1314 року царква была зьнішчаная ў пажары, і яна была перабудаваная з чырвонае цэглы ў гатычным стылі. Галоўная вежа з-за недастачы сродкаў была дабудаваная толькі за часам караля Крыстыяна II.
У 1479 року з школы, што дзейнічала пры царкве, быў утвораны Капэнгагенскі ўнівэрсытэт. Дзякуючы запрошаным з Кёльну прафэсарам ён стаў правадыром перадавых ідэяў і мысьлярства, аднак каталікі намагаліся захаваць яго як цэнтар каталіцкага супраціву Рэфармацыі. Каралеўскае рашэньне надаць храм у супольнае выкарыстаньне каталікоў і лютэранаў разьюшыла месьцічаў, і 27 сьнежня 1530 року натоўп уварваўся ў катэдру, дзе разьбіў усе статуі ды паламаў хоры. Былі разрабаваныя і разьбітыя 17 пазалочаных алтароў, рэліквіі, зьнішчаныя царкоўнае адзеньне ды іншае начыньне. З назвы царквы была выкінутая нават згадка «Сьвятой Марыі», пакінутая проста назва «Царква нашай Дзевы» («Vor Frue Kirke»).
Праз год храм быў перададзены ва ўладаньне лютэранаў, а ўнівэрсытэт быў зачынены. Аднак ужо ў 1537, у часе дацкай Рэфармацыі, ён стаў цэнтрам лютэранскай думкі. У 1539 року былі прызначаныя першыя супэрінтэндэнты (пазьней біскупы) Даніі. З 1568 дэкан Сабору Нашай Дзевы стаў фактычным кіраўніком нацыянальнай царквы.
У 1573 і 1585 маланка пашкодзіла царкву, у выніку з-за пажару абрынуліся скляпеньні, вежа і дах. Вежа была перабудаваная ў 1609 року. У кастрычніку 1728 року вялізны чатырохдзённы пажар, у якім згарэла траціна Капэнгагену, цалкам зьнішчыў і катэдру. Праз дэкаду царква была адноўленая ў тым самым выглядзе і чырвонай цэгле. Інтэр’ер спалучыў гатычны і барокавы стылі.
У верасьні 1807 року катэдра была зноў зьнішчаная ў бамбаваньні Капэнгагену брытанскім флётам адмірала Джэймза Гамб’е ў часе Напалеонаўскіх войнаў.
Пасьля гэтага на запыт капэнгагенскага магістрату аднаўленьнем будынку заняўся найлепшы архітэктар Даніі Фрэдэрык Гансэн, вырашана было рабіць праект у нэаклясычным стылі. З-за недахопу сродкаў у праекце скарысталі частку захаваных муроў. Працы цягнуліся з 1817 да 1829 року. Вежа, якая не была прадугледжаная ў нэаклясычным стылі, была дададзеная на патрабаваньне месьцічаў.
У 1924 року храм Нашай Дзевы стаў нацыянальнай катэдрай Даніі пасьля падзелу Зэляндзкай дыяцэзіі на дзьве ў 1922.
У 1977—1979 адбылася перабудова інтэр’еру, у 1995 пастаўлены новы арган.
Архітэктура
рэдагавацьБудынак памерам 83×33 м. Нэф даўжынёй 60 м і вышынёй 25 м. З улікам усіх галерэяў памяшканьне можа зьмясьціць больш за 1100 чалавек. Вежа вышынёй 60 м з чатырма звонамі (у тым ліку і найвялікшы ў Даніі Стормклёкен вагой 4 тоны, а таксама найдаўнейшы звон у Даніі з 1490 року).
Ходнікі ўпрыгожаныя выявамі Ісуса Хрыста і апосталаў. Інтэр’ер таксама дэкараваны выявамі 12 апосталаў, уваскрослы Хрыстос, які дэманструе раны на целе.
Вонкавыя спасылкі
рэдагавацьКатэдра Нашай Дзевы (Капэнгаген) — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
- Афіцыйная бачына (дацк.)