Герб Латвіі
Герб Латвіі быў створаны па абвяшчэньні Латвійскае Рэспублікі (18 лістапада 1918 году) Рыхардсам Зарыньшам.
Структура
рэдагавацьГерб Латвійскай рэспублікі ўяўляе сабой перасечаны і напалову расьсечанны на лазур, чэрвлень і срэбра геральдычны шчыт. У верхнім, сінім полі шчыта намаляванае стылізаванае залатое ўзыходзячае сонца з разьбежнымі прамянямі. Ніжняе поле расьсечанае на дзьве роўныя часткі. У правым (у геральдыцы бакі шчыта вызначаюцца так, як калі бы назіральнік быў разьмешчаны за шчытом, гэта значыць люстрана), срэбным полі чырвоны леў. У левым, чырвоным полі — срэбны грыфон.
Выкарыстаньне
рэдагаваць
Выкарыстаньне гербу Латвіі рэглямэнтавана законам. Адрозьніваюць тры разнавіднасьці гербу: вялікі, малы пашыраны і малы герб.
- Вялікі герб выкарыстоўваецца прэзыдэнтам, парлямэнтам (соймам), прэм’ер-міністрам, кабінэтам міністраў, міністэрствамі, Вярхоўным судом, Генэральнай пракуратурай, а таксама дыпляматычнымі і консульскімі прадстаўніцтвамі Латвіі.
- Малы пашыраны герб выкарыстоўваецца камітэтамі і камісіямі парлямэнту і кабінэтам міністраў, а таксама ўстановамі, зьмешчанымі ў непасрэдным падначаленьні гэтых органаў улады.
- Малы герб выкарыстоўваецца іншымі ўрадавымі ўстановамі, муніцыпальнымі органамі мясцовага самакіраваньня, а таксама адукацыйнымі ўстановамі на афіцыйных дакумэнтах.
Гісторыя
рэдагаваць
Да абвяшчэньня незалежнасьці Латвійскай рэспублікі 18 лістапада 1918 году гербу адзінай Латвіі не існавала. Герб, створаны латыскім мастаком, прафэсарам Рыхардсам Зарыньшам, аб’яднаў у сабе як сымбалі нацыянальнай дзяржаўнасьці Латвіі, так і старадаўнія гербы гістарычных абласьцей краіны. Быў прыняты ў якасьці дзяржаўнага гербу 16 ліпеня 1921 году Ўстаноўчым зборам Латвійскай рэспублікі.
Герб спалучае ў сабе сымбалі латыскай нацыянальнай дзяржавы і традыцыйную сымболіку ўвайшоўшых у склад Латвіі рэґіёнаў.
Узыходзячае сонца над таркам сымбалізуе нацыянальную ідэнтычнасьць латышоў. Гэты сымбаль ужываўся як апазнавальны знак латыскіх жаўнераў у расейскім войску падчас Першае сусьветнае вайны. Сонца мае 17 прамянёў, што сымбалізуюць 17 латвійскіх акругаў.
Тры залатыя зоркі над таркам сымбалізуюць злучнасьць у складзе Латвіі трох гістарычных краёў: Курляндыю (разам з Зэмгаліяй), Лівонію і Латгалію.
Гэтыя рэґіёны таксама адзначаюцца сваімі традыцыйнымі (з 16 стагодзьдзя) геральдычнымі сымбалямі, што выяўленыя на гербе двойчы — як таркатрымальнікі і ў ніжняй палове самога тарку:
- Курляндыя і Зэмґалія — чырвоны Леў. Леў зьяўляецца ўжо ў 1569 годзе на гербе тагачаснага Курляндзкага герцаґства.
- Лівонія — срэбны ґрыфон. Гэты сымбаль паходзіць з 1566 году, калі тэрыторыя сёньняшняе Латґаліі была ў складзе Рэчы Паспалітае.