Гайда (імя)

	Гайда; лац. Hajda
	Haido
Паходжаньне
Мова(-ы)	германскія
Іншыя формы
Вытворныя формы	Эйта
Зьвязаныя імёны	Гайдэла, Эйтвід, Эйтгін, Гейдмант, Эйдрыг ; Вільгейда
Зьвязаныя артыкулы
	якія пачынаюцца з «Гайда»

Гайда — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Паходжаньне

Гайда або Гейда (Haido, Heido) — імя германскага паходжаньня^[1]. Іменная аснова -гайд- (-гейд-, -эйд-) паходзіць ад гоцкага haidus 'від, вобраз'^[2] або haithi 'поле'^[3]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Гайдэла (Гайдэль), Эйтвід, Эйтгін, Гейдмант, Эйдрыг (Эйдрык), Вільгейда. Адзначаліся германскія імёны Heidilo (Heidel), Heidvid, Heitgin, Heidmundus, Eidrich (Heitrig, Heidericus), Williheid (Wilhaidis).

Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскіх імёнаў Hejd (Hajda, Hejda), Hejder, Heidlauf, Heidricus, Adilheida (Adilheidis)^[4].

У Прусіі бытавалі імёны Eytmunt / Heydemunt^[a] (1360^[6] і 1404^[7] гады), Eytwyde^[b] (1401 год)^[8].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Zophia Casimiri Hayda (27 красавіка 1708 году)^[9]^[c].

Носьбіты

Сьцяпан, Самуэль, Яська і Міхаіл Гайды — жыхары вёскі Верху (Полацкае ваяводзтва), якія ўпамінаюцца ў 1730 годзе^[12]
Грышка, Сьцяпан, Ямеля, Самусь, Волах, Міхаіл, Марк, Іван, Ян і Якуб Гайды — жыхары вёскі Даўжанаў (Ашмянскі павет), якія ўпамінаюцца ў 1730 годзе^[13]
Якім Гайда — жыхар мястэчка Касьцюковічаў, які ўпамінаецца ў 1766 годзе^[14]

Гайды-Яўшыцы — літоўскі шляхецкі род^[15].

На 1906 год існавала вёска Гайды ў Невельскім павеце Віцебскай губэрні^[16].

Заўвагі

^ Адзначалася германскае імя Heidmund^[5]
^ Адзначалася германскае імя Heidvid^[5]
^
Таксама:
- Гайдун: Hayduny (1744 год)^[10];
- Гейдут: наместника своего Стоятицкого Кгирдюша… Кгирдюша Гейдутевича (29 сьнежня 1518 году)^[11]

Крыніцы

^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 725.
^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 20.
^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 121.
^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 95—96.
^ ^а ^б Ray O. Vore navne: en etymologisk navnebok med fyldige utredninger. — Chicago, 1944. S. 174.
^ Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 501.
^ Das Marienburger Tresslerbuch der Jahre 1399—1409. — Königsberg, 1896. S. 313.
^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 27.
^ Kaminskas-Krinčius A. Seniausiosios išlikusios originalios 1705—1726 m. Stakliškių bažnyčios krikšto metrikų knygos fragmento (1705—1710) publikacija. Bibliotheca Lituana. T. 2 (2012). P. 469.
^ Diecezja Wileńska, 1744, Pawet, 20 лютага 2011 г.
^ Литовская метрика. Т. 1. — Петербург, 1903. С. 1259.
^ Яўген Анішчанка, Поречье инвентарь 1730 г. Полоцкое воеводство, Архіў гісторыка Анішчанкі, 29 сакавіка 2017 г.
^ Яўген Анішчанка, Рудевичи инвентарь 1730 г. Ошмянский повет, Архіў гісторыка Анішчанкі, 29 сакавіка 2017 г.
^ Яўген Анішчанка, Костюковичи инвентарь 1766 г., Архіў гісторыка Анішчанкі, 9 студзеня 2019 г.
^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на Я, Згуртаваньне беларускай шляхты
^ Список населенных мест Витебской губернии. Витебск, 1906. С. 287.

[6] Адзначалася германскае імя Heidmund^[5]

[9] Адзначалася германскае імя Heidvid^[5]

[14] Таксама:
Гайдун: Hayduny (1744 год)^[10];

Гейдут: наместника своего Стоятицкого Кгирдюша… Кгирдюша Гейдутевича (29 сьнежня 1518 году)^[11]

[4] Гайдун: Hayduny (1744 год)^[10];

[5] Гейдут: наместника своего Стоятицкого Кгирдюша… Кгирдюша Гейдутевича (29 сьнежня 1518 году)^[11]

[1] Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 725.

[2] Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 20.

[3] Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 121.

[4] Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 95—96.

[Ray-1944-174-5] а ^б Ray O. Vore navne: en etymologisk navnebok med fyldige utredninger. — Chicago, 1944. S. 174.

[7] Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 501.

[8] Das Marienburger Tresslerbuch der Jahre 1399—1409. — Königsberg, 1896. S. 313.

[10] Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 27.

[11] Kaminskas-Krinčius A. Seniausiosios išlikusios originalios 1705—1726 m. Stakliškių bažnyčios krikšto metrikų knygos fragmento (1705—1710) publikacija. Bibliotheca Lituana. T. 2 (2012). P. 469.

[12] Diecezja Wileńska, 1744, Pawet, 20 лютага 2011 г.

[13] Литовская метрика. Т. 1. — Петербург, 1903. С. 1259.

[15] Яўген Анішчанка, Поречье инвентарь 1730 г. Полоцкое воеводство, Архіў гісторыка Анішчанкі, 29 сакавіка 2017 г.

[16] Яўген Анішчанка, Рудевичи инвентарь 1730 г. Ошмянский повет, Архіў гісторыка Анішчанкі, 29 сакавіка 2017 г.

[17] Яўген Анішчанка, Костюковичи инвентарь 1766 г., Архіў гісторыка Анішчанкі, 9 студзеня 2019 г.

[18] Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на Я, Згуртаваньне беларускай шляхты

[19] Список населенных мест Витебской губернии. Витебск, 1906. С. 287.

[1]

[2]

[3]

[4]

[a]

[6]

[7]

[b]

[8]

[9]

[c]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[5]

[10]

[11]

Паходжаньне
Гайда лац. Hajda
Haido
Мова(-ы)	германскія
Іншыя формы
Вытворныя формы	Эйта
Зьвязаныя імёны	Гайдэла, Эйтвід, Эйтгін, Гейдмант, Эйдрыг Вільгейда
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Гайда»