Codex Seraphinianus
Codex Seraphinianus — кніга, напісаная і ілюстраваная італійскім архітэктарам і прамысловым дызайнэрам Люіджы Сэрафіні цягам 30 месяцаў у 1976—1978 гг.[1] Кніга месьціць прыблізна 360 старонак (у залежнасьці ад выданьня) і зьяўляецца візуальнай энцыкляпэдыяй невядомага сьвету, напісанай на адной зь ягоных моваў зь незразумелым (прынамсі для нас) альфабэтам.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/be-x-old/thumb/b/b6/Codex-seraphinianus-abbeville.jpg/300px-Codex-seraphinianus-abbeville.jpg)
Самое слова «SERAPHINIANUS» тлумачыцца як «Strange and Extraordinary Representations of Animals and Plants and Hellish Incarnations of Normal Items from the Annals of Naturalist/Unnaturalist Luigi Serafini», то бок, «Дзіўныя і надзвычайныя паданьні жывёлаў, расьлін і пякельных увасабленьняў з глыбіняў сьвядомасьці натураліста/антынатураліста Люіджы Сэрафіні».
Структура
рэдагавацьКодэкс складаецца з 11 частак, разьбітых на дзьве сэкцыі. Першая сэкцыя месьціць апісаньне навакольнага сьвету, ягонае флёры, фаўны, фізыкі. У другім разьдзеле вядзецца пра розныя аспэкты чалавечага жыцьця: вопратку, гісторыю, кухню, архітэктуру і г. д.. Кожная частка зьмяшчае зьвесткі па сваёй канкрэтнай тэматыцы:
- Першая частка апісвае розныя тыпы расьлінаў іншаземнага сьвету: дзіўныя кветкі, дрэвы, якія што вырываюць самі сябе з глебы і вандруюць, і г. д.
- Другая частка прысьвечаная фаўне гэтага сьвету і апісвае мноства жывёлаў, якія ёсьць сюррэалістычнымі пераўтварэньнямі коней, бегемотаў, насарогаў, птушак і г. д.
- Трэцяя частка ўтрымвае апісаньне асобнага царства дзіўных двухногіх істотаў, верагодна, сканструяваных дзеля розных мэтаў.
- Чацьвёртая частка падае зьвесткі па фізыцы і хіміі, і яна несумненна самая абстрактная і таямнічая.
- Пятая частка апісвае bizarre машыны і транспартныя сродкі.
- Шостая частка дасьледуе чалавецтва ў цэлым: біялёгію, сэксуальнасьць, абарыгенаў, а таксама прыводзіць прыклады расьліннасьці і прыладаў (такіх, як асадкі і гаечныя ключы), што прывітыя проста ў чалавечае цела.
- Сёмая частка гістарычная. Яна паказвае разнастайных людзей (некаторыя зь іх толькі часткова людзі) невядомага прызначэньня, падаючы даты іхняга нараджэньня і сьмерці. У гэтай частцы таксама прыведзеныя колькі гістарычных (і, магчыма, рэлігійных) эпізодаў рознае значнасьці, прыклады пахавальных абрадаў.
- Восьмая глава апісвае гісторыю пісьмовасьці і іншаземнага альфабэту.
- Дзявятая частка датычыцца ежы, культуры харчаваньня, а таксама вопратцы.
- Дзясятая частка прысьвечаная займальным гульням (напрыклад, картам ці настольным гульням) і спорту.
- Адзінаццатая частка месьціць зьвесткі па архітэктуры.
Графіка
рэдагавацьВыявы часта зьяўляюцца сюррэалістынымі пародыямі на рэчы нашага сьвету: садавіна сыходзіць крывёй; закаханая парачка мэтамарфуе ў кракадзіла; рознакаляровыя дзеці-яйкі блукаюць ля парку; голыя мужчыны вырастаюць са сьпіны бялявае істоты; чарцяжы караблёў і розных лятаючых машынаў… На іншых выявах абсалютна недарэчныя машыны, часта са слабой абалонкай, прымацаваныя разам тонкімі ніткамі. Некаторыя малюнкі лёгка пазнавальныя, напрыклад, мапы і людзкія твары. Іншыя малюнкі, асабліва ў разьдзеле пра «фізыку», выглядаюць абсалютна абстрактнымі. Усе малюнкі багата і яскрава размаляваныя.
Сыстэма пісьмовасьці
рэдагавацьПрынцып напісаньня адпавядае стандартнаму пісьму: зьлева-направа, зьверху-уніз; ужываныя вялікія й маленькія літары; некаторыя сымбалі адыграюць ролю лічбаў. Аднак мудрагелісты шрыфт прыдуманы і цалкам нечытэльны, зь вялікай колькасьцю завіткоў, нагадваючы сабой рукапісны грузінскі шрыфт. Некаторыя літары ўжываюцца выключна ў пачатку ці канцы словаў, як у сэміцкай пісьмовасьці. Мова кодэксу ўвогуле не паддавалася ніякаму лінгвістычнаму аналізу цягам дзесяцігодзьдзяў. Тым ня меней, было высьветлена, што ў нумарацыі старонак ўжываная сыстэма зьлічэньня з базай 21[2]. Адкрыцьцё зьдзесьнілі незалежна адзін ад другога Алан Вэкслер[3] і баўгарскі лінгвіст Іван Дзержанскі[4].
Выданьні
рэдагаваць- Арыгінальнае выданьне кнігі зьяўляецца рэдкай і дарагой працай і было выпушчанае ў двух тамах:
- Luigi Serafini Codex Seraphinianus. — 1 ed.. — Milano: Franco Maria Ricci, 1981. — 127 с. — (I segni dell'uomo, 27). — ISBN 88-216-0026-2
- Luigi Serafini Codex Seraphinianus. — 127 с. — (I segni dell'uomo, 28). — ISBN 88-216-0027-0
- Праз два гады ў ЗША, Нямеччыне і Нідэрляндах выйшлі аднатомнікі:
- Luigi Serafini Codex Seraphinianus. — 1-е амэрыканскае выданьне. — New York: Abbeville Press, 1983. — 370 с. — ISBN 0-89659-428-9
- Luigi Serafini Codex Seraphinianus. — München: Prestel, 1983. — 370 с. — ISBN 3-7913-0651-0
- Luigi Serafini Codex Seraphinianus. — Amsterdam: Meulenhoff/Landshoff, 1983. — 370 с. — ISBN 90-290-8402-2
- Наступнага выданьня давялося чакаць шмат год. У 1993 ў Эўропе аднатомнае дапоўненае выданьне выпушчанае ў некалькіх краінах:
- Luigi Serafini Codex Seraphinianus. — French augmented edition, with a preface by Italo Calvino, transl. by Yves Hersant and Geneviève Lambert. — Milano: Franco Maria Ricci [Les signes de l'homme, 18], 1993. — 392 с. — ISBN 88-216-2027-1
- Luigi Serafini Codex Seraphinianus. — Spanish augmented edition, with a preface by Italo Calvino, transl. by C. Alonso. — Milano: Franco Maria Ricci [Los signos del hombre, 15], 1993. — 392 с. — ISBN 88-216-6027-3
- У Італіі напрыканцы 2006 выйшла параўнальна недарагое (€89), перагледжанае выданьне з новымі ілюстрацыямі і «прадмовай» ад аўтара:
- Luigi Serafini Codex Seraphinianus. — Spanish augmented edition, with a preface by Italo Calvino, transl. by C. Alonso. — Milano: Rizzoli, 2006. — 384 с. — ISBN 88-17-01389-7
- Ва Ўкраіне ў 2014 годзе выдавецтва LAURUS (Кіеў, Санкт-Пецярбург) выпусьціла новае, дапоўненае выданьне на 396 старонках, ISBN 978-966-2449-42-6
Крытыка
рэдагавацьЗ агляду Бэйрда Сэрзла у Asimov's Science Fictionу красавіку 1984:
Што мы маем, дык гэта ня вельмі ўцямную энцыкляпэдыю іншаплянэтнага сьвету. Гэта сапраўды мастацкая кніга, але ня варта чакаць у ёй што-небудзь падобнае да маляўнічых выяваў Барыса ці Равэны. Ілюстрацыі падобныя да звычайных кніжных малюнкаў, толькі з надзвычай яркімі колерамі. Іх параўноўваюць з творчасьцю Эшара, і гэта ў пэўнай ступені слушна; кніга пралягае ў няпростых межах між сюррэалізмам і фантазыямі, атрымоўваючы за свой маскарад ўнікальны літаратурны статсу кнігі фактаў.
Паводле Дугласа Хофштадтэра:
Шмат якія выявы гратэскавыя і хвалюючыя, але іншыя надзвычайна дзівосныя і фантастычныя. Вынаходлівасьць, якая спатрэбілася для стварэньня канцэпцыі вялізнага гіпатэтычнага сьвету, проста ўражвальная.
Некаторыя людзі, якім я паказваў гэтую кнігу, лічаць яе ў нейкім сэнсе застрашлівай або disturbing. Ім здаецца, што ў ёй прыхарошваецца энтрапія, хаос і непаразуменьне. Няма за што ўхапіцца; усё рухаецца, мільгаціць, сьлізгае. Аднак жа кніга месьціць у сабе незямную прыгажосьць і лёгіку, якасьці, прывабныя для розных катэгорыяў людзей: людзей, якія вольна могуць фантазыраваць, у некаторым сэнсе, да вар’яцтва. Я бачу паралелі між музычнымі кампазыцыямі і падобнымі вынаходніцтвамі. І тое, і тое — абстрактнае, таксама падымаюць настрой, абодва грунтуюцца на перадачы зьместу.
Джастын Тэйлар зьмясьціў сваю думку ў травеньскім выданьні часопісу The Believer 2007 году.[5]
Глядзіце таксама
рэдагаваць- Рукапіс Войніча
- Кодэкс Мэндозы, ацтэкскі кодэкс каляніяльнае эпохі, створаны для гішпанскага караля ў якасьці энцыкляпэдыі жыцьця ацтэкаў
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Corrias, Pino. «L’enciclopedia dell’altro mondo», La Repubblica, February 5, 2006, p. 39.
- ^ Manguel, Alberto. A History of Reading. Page 95.
- ^ rec.arts.books: Codex Seraphinianus (анг.)
- ^ Codex Seraphinianus: Some Observations (анг.)
- ^ The Codex Seraphinianus: How mysterious is a mysterious text if the author is still alive (and emailing)? (анг.)
Вонкавыя спасылкі
рэдагаваць- Біяграфія Сэрафіні і больш за 25 ілюстрацыяў з Codex Seraphinianus
- Бачына пра Люіджы Сэрафіні Архіўная копія
- Кніга ў фармаце PDF Архіўная копія
- Джон Култхарт Іншы зялёны сьвет: Codex Seraphinianus Архіўная копія
- Codex Seraphinianus, Hallucinatory Encyclopedia ад Пітэра Швэнгера
- Самая дзіўная кніга Архіўная копія
- «Сусьветы Люіджы Сэрафіні», паводле Джордана Гэрдэра
- Вэб-бачына пра кодэкс Архіўная копія
- Tricodex — акрабатычны балет, натхнёны кодэксам. Архіўная копія
- Сэрафіняне Архіўная копія