Ѡ (кірыліца)

кірылічная літара

Ѡ, ѡ (амэга, от, о) — старая кірылічная літара[1] стара- і царкоўнаславянскай кірыліцы, іншыя назвы: от, о. Адпавядае грэцкай літары О вялікае (Ω, ω), хоць адлюстроўвае толькі малое яе напісаньне (загалоўныя сустракаецца вельмі рэдка, толькі ў загалоўках у дэкаратыўных мэтах). У старажытнай (круглай) глаголіцы мае выгляд . Лікавае значэньне ў кірыліцы — 800, у глаголіцы — 700.

Літара кірыліцы амэга
Ѡѡ
Выява
  Х̆ Х̇ Х̧ Х̓ Ѡ Ѽ Ѿ   
Зьвесткі
Тып архаічная кірылічная літара, альфабэтны;
Кадаваньне
Назва ў Юнікодзе cyrillic capital letter omega
cyrillic small letter omega
Юнікод Ѡ: U+0460
ѡ: U+0461
HTML Ѡ‎: &#1120, &#x460
ѡ‎: &#1121, &#x461
UTF-16 Ѡ‎: 0x460
ѡ‎: 0x461
URL-код Ѡ: %D1%A0
ѡ: %D1%A1
усе сымбалі · лацінка · кірыліца · грэцкія · дыякрытыкі · валюты · дапамога

У стараславянскай мове од паводле гучаньня не адрозьніваецца ад звычайнай літары О; ўжываньне той або іншай з гэтых літараў вызначалася эстэтычнымі меркаваньнямі й свабодным месцам у радку (натуральна, з выняткам лікавага выкарыстаньня літараў). Даволі рана выпрацаваўся звычай пісаць праз Од спалучэньне О у пачатку слова, ставячы пры гэтым літары адну на адну; так паўстаў знак Ѿ, які даволі часта лічаць асобнай літараў (з такім разуменьнем беспасьпяхова змагаюцца ўжо амаль чатыры стагодзьдзі).

У сярэдзіне XVII ст. пад уплывам польскае мовы ў тэкстах украінска-беларускага зводу царкоўнаславянскае мовы Ѡ пачала замяняць літару Ó: рѡжа [ружа], огѡрок [агу́рак], агѡлны [агу́льны], Бѡг [Буг] (рака), Навагрѡдак [Навагру́дак] (горад).

Варыянты ад рэдагаваць

  • Ѡ ѡ — Од
  • Ѡ҃ ѡ — Од з тытлам
  • Ѿ ѿ — лігатура «от»
  • Ѽ ѽ — Од зь вялікім тытлам
  •   — Од круглая

Лічбавае значэньне рэдагаваць

У стараславянскай і царкоўнаславянскай мовах Ѡ мае значэньне лічбы — 800.

Крыніцы рэдагаваць