Ю́ліюс По́карны (па-нямецку: Julius Pokorny; 12 чэрвеня 1887, Прага — 8 красавіка 1970, Цюрых) — лінгвіст, адмысловец у кельцкіх мовах і параўнальна-гістарычным мовазнаўстве.

Юліюс Покарны
па-нямецку: Julius Pokorny
Дата нараджэньня 12 чэрвеня 1887
Месца нараджэньня
Дата сьмерці 8 красавіка 1970
Месца сьмерці
Прычына сьмерці дарожны інцыдэнт[d]
Месца вучобы Венскі ўнівэрсытэт
Занятак мовазнавец, прафэсар унівэрсытэту
Навуковая сфэра лінгвістыка
кельталёгія
філялёгія
Месца працы
Навуковая ступень доктарская ступень[d][3]

Біяграфія

рэдагаваць

Навучаўся ў Венскім унівэрсытэце, пасьля выкладаў там з 1913 па 1920 год. У 1920 годзе стаў загаднікам катэдры кельцкай філялёгіі ў Бэрлінскім унівэрсытэце, дзе працаваў да 1935 году, калі быў звольнены нацыянал-сацыялістамі праз габрэйскае паходжаньне, нягледзячы на каталіцкую веру і нацыяналістычныя перакананьні. У траўні 1936 атрымаў «Пасьведчаньне аб нябытнасьці прэтэнзій» (Unbedenklichkeitsbescheinigung) ад мясцовай грамады НСДАП, на падставе якога змог атрымліваць дзяржаўную пэнсію. Загадзя атрымаў папярэджаньне аб пагроме 1938 г., які вядомы пад назвай «Крышталёвая ноч», дзякуючы чаму зьехаў у Бэльгію[4].

Быў актыўным прыхільнікам незалежнасьці Ірляндыі й быў аўтарам шэрагу публікацыяў, прысьвечаных сучаснай сытуацыі ў Ірляндыі. Да Другой Сусьветнай вайны быў рэдактарам часопіса «Zeitschrift für celtische Philologie» і спрыяў яго аднаўленьню па вайне.

У 1943 годзе эміграваў у Швайцарыю, дзе працаваў ва ўнівэрсытэтах Бэрну й Цюрыху аж да выхаду на пэнсію ў 1959 годзе. У 1954-ым абраны ганаровым прафэсарам Унівэрсытэту Людвіга-Максімільяна ў Мюнхэне, дзе выкладаў у 1956 й 1960—1965 гадах.

Найбольш вядомы як аўтар апублікаванага ў 1959 годзе «Індаэўрапейскага этымалягічнага слоўніка» (Indogermanisches etymologisches Wörterbuch, агульнапрыняты скарот — IEW), які стаў перапрацаванай вэрсіяй выданага Покарным у 1927—1930 слоўніка Алаіза Вальдэ.

Памёр ў Цюрыху праз тры тыдні пасьля няшчаснага выпадку (трапіў пад трамвай).

Асноўныя працы

рэдагаваць
  • A Historical Reader of Old Irish. Texts, Paradigms, Notes and a Complete Glossary. Halle, 1923
  • Altirische Grammatik. Berlin, 1925 (Sammlung Göschen Nr. 896)
  • Indogermanisches etymologisches Wörterbuch. 2 Bde. Francke: Bern-München, 1959 (1.Aufl. паказьнік — 1969), 2005 (5.Aufl., ISBN 3772009476)
  1. ^ а б Покорный Юлиус // Большая советская энциклопедия (рас.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  2. ^ http://www.historyireland.com/20th-century-contemporary-history/professor-pokorny-of-vienna/
  3. ^ Deutsche Nationalbibliothek Record #118792679 // Gemeinsame Normdatei (ням.) — 2012—2016.
  4. ^ Heinz S. Ur- und Frühgeschichtliche Erkenntnisse in den Arbeiten des Keltologen Julius Pokorny. In: A. Leube, M. Hegewisch (Hrsg.): Prähistorie und Nationalsozialismus. Die mittel- und osteuropäische Ur- und Frühgeschichtsforschung in den Jahren 1933—1945. Heidelberg 2002, S. 296f.

Літаратура

рэдагаваць

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць