Шонская мова

Шонская мова або Шона — мова народу шону. Распаўсюджаная ў Паўднёвай Афрыцы, галоўным чынам у Зымбабвэ (дзе яе носьбіты складаюць большасьць). Раней шона мог называцца каранга. Разам з мовай ндэбэлэ й ангельскай — дзяржаўная мова Зымбабвэ. Носьбіты шона складаюць каля 80 адсоткаў насельніцтва Зымбабвэ. Паводле апошніх зьвестак^{[Крыніца?]}, усяго носьбітаў розных гаворак шона каля 10 млн.

Шонская мова
chiShona
Ужываецца ў	Зымбабвэ
Рэгіён	Паўднёвая Афрыка
Колькасьць карыстальнікаў	10 млн — родная мова
Клясыфікацыя	нігера-кангалескія мовы  мовы банту
Афіцыйны статус
Афіцыйная мова ў	Зымбабвэ
Рэгулюецца	адстунічае праўная аснова карыстаньня шонскае мовы карыстаньне ў бытавых умовах выкладаньне як прадмет у школе
Статус:	3 шырэйшая камунікацыя[d]
Пісьмо	лацінскае пісьмо
Коды мовы
ISO 639-1	sn
ISO 639-2(Б)	sna
ISO 639-2(Т)	sna
ISO 639-3	sna

Шона мае пісьмовыя крыніцы: першыя спробы пісьмовых крыніц адносяцца да пачатку 20-га стагодзьдзя, а сучасны правапіс быў створаны ў 1950-я гады. Першы раман на шона — «Фэса» Саламона Муцвайра выйшаў у 1957 годзе. Шона выкладаецца ў школах як прадмет, але навучаньне на ім не вядзецца. Існуюць навуковыя працы аб шонскае мове, слоўнікі (галоўным чынам шонска-ангельскія). Пісьмовая шонская мова заснаваная на гаворках каранга (вобласьць Масьвінга) і зэзуру (сярэдзіна й поўнач краіны), аднак па закону ўсе гаворкі роўныя і выкладаюцца ў мясцовых школах.

Азбука шонскае мовы

Аснова шонскае мовы лацінская азбука. Сьпіс знакаў:

Знак	Гук
a	/a/
b	/б/
bh	/бх/
ch	/ч/
d	/д/
dh	/дх/
dy	/джк/
dzv	/дбз/
e	/э/
f	/ф/
g	/кг/
h	/х/
i	/і/
j	/дж/
k	/к/
l	/л/
m	/м/
mh	/мх/
n	/н/
ng	/нь/
o	/о/
p	/п/
r	/ру/
s	/с/
sv	/фс/
sw	/ску/
t	/т/
tsv	/тфс/
ty	/тжк/
u	/у/
v	/б/
vh	/ух/
w	/ў/
y	/й/
z	/з/
zv	/бз/