Хведар Жычка

беларускі літаратар, перакладнік

Хве́дар Зьмі́травіч Жы́чка (20 сакавіка 1927, пасёлак Марс, Жлобінскі раён, Гомельская вобласьць — 25 ліпеня 2007, Менск) — беларускі пісьменьнік, перакладнік.

Хведар Жычка
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся 20 сакавіка 1927
пасёлак Марс, Жлобінскі раён, Гомельская вобласьць
Памёр 25 ліпеня 2007 (80 гадоў)
Менск, Беларусь
Пахаваны
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці пісьменьнік, перакладнік
Мова беларуская
Узнагароды
Ордэн «Знак Пашаны»
Ордэн «Знак Пашаны»
Творы на сайце Knihi.com

Жыцьцяпіс

рэдагаваць

Нарадзіўся ў сялянскай сям’і. Пачатковую адукацыю атрымаў у роднай вёсцы. У лістападзе 1944 прызваны ў Чырвоную армію, з 1945 па 1951 рр. служыў на Балтыйскім вайскова-марскім флёце.

Пасьля войска працаваў літработнікам у рэдакцыях газэт «Чырвоная зьмена», «Піянер Беларусі», адказным сакратаром рэдакцыі часопісу «Бярозка». У 1959 р. завочна скончыў Літаратурны інстытут імя А. М. Горкага ў Маскве. Быў рэдактарам, загадчыкам рэдакцыі выдавецтва «Беларусь», галоўным рэдактарам газэты «Літаратура і мастацтва» (1972—1976). З 1976 року — старшы рэдактар выдавецтва «Мастацкая літаратура». Сябра Саюзу пісьменьнікаў СССР з 1960 р.

Творчасьць

рэдагаваць

Пісаць вершы пачаў падчас службы на флёце; дэбютаваў у 1947 року ў часопісе «Полымя»). Аўтар зборнікаў паэзіі «Стой на вахце, сэрца» (1961), «Росныя лілеі» (1965), «Настой» (1968), «Абеліск» (1973), «Абавязак» (1979), «Карэц калодзежнай вады» (вершы і паэмы, 1984), «Абрус» (1985), «Абдымкі сонца» (1988) і паэмы «Партызанскі праспект» (1975).

У сааўтарстве з П. Беразьняком напісаў кнігі апавяданьняў і фэльетонаў «Сукенка ў крапінку» (1956) і «Лясныя страхі» (1959). У вострасюжэтных апавяданьнях і аповесьцях для дзяцей раскрывае сталеньне характару юнага героя: «Каштанавы „Масквіч“» (1959), «Піфагоравы штаны» (1961), «Зброю бяруць сыны» (1964), «Зорачка-пяцёрачка» (1965), «Дзе растуць бяссьмертнікі» (1967), «Дзень будзе ясны» (1981).

Выйшлі зборнікі апавяданьняў «Пасьпелі суніцы» (1966), «Букет вяргіняў» (1970), навукова-папулярныя нарысы «Мая вуліца» (1970), «Мы па вуліцы ідзём» (з І. Чыжэўскім, 1973), «Старонкі піянерскай гісторыі» (1975), зборнік вершаў «Сонца скача па траве» (1989). У 1977 г. выдаў зборнік гумарэсак «Спагадлівыя людзі». У 2014 годзе асобнай кнігай выйшла аповесць «Косьць твая і плоць твая».

Пераклаў творы чэскіх, украінскіх, славацкіх, польскіх аўтараў. У ягоным перакладзе на беларускую мову выйшлі кнігі Т. Масэнкі(uk) «Казка нашага лесу» (1962), М. Алейніка(uk) «Леся» (з В. Крайко, 1967) і «Жылюкі» (1983), Л. Украінкі «Лясная песьня» (1971), Б. Ногейла(d) «Паводка» (1977), В. Нэзвала «Васількі і гарады» (1986). Выдаў зборнік выбраных паэтычных перакладаў «Вокны ў сад» (1987). Склаў анталёгію сучаснай чэскай паэзіі «Высокае неба» (1980).

Узнагароды і прэміі

рэдагаваць
  • Узнагароджаны ордэнам «Знак Пашаны» і мэдалямі.
  • Ляўрэат Літаратурнай прэміі імя Віцезслава Нэзвала (1983) за пераклады і прапаганду чэскай і славацкай паэзіі.
  • Узнагароджаны Дыплёмам і мэдалем Славацкага літаратурнага фонду (1984).

Літаратура

рэдагаваць
  • Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік; Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. ISBN 5-340-00709-X.

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць