Срэбра: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д вікіфікацыя using AWB |
+крыніца |
||
Радок 4:
|Сымбаль = Ag
|Атамны нумар = 47
|Зьлева = [[Паляд
|Справа = [[Кадм
|Зьнізу = [[Золата|Au]]
|Зьверху = [[Медзь|Cu]]
|Апісаньне выгляду = бліскучы белы [[мэтал]]
|Выява = {{#property:P18}}
|Выява2 =
|Катэгорыя =
|Група = 11
|Пэрыяд = 5
Радок 17:
|Атамная маса = 107,8682
|Канфігурацыя электронаў = [Kr] 4d<sup>10</sup> 5s<sup>1</sup>
|Электронаў у абалонцы = 2, 8, 18, 18, 1
|Тэмпэратура плаўленьня Ц =961,78
|Тэмпэратура кіпеньня Ц =2162
| Ступені атляняньня = +1, +2
}}
'''Срэбра''' ({{мова-la|Argentum}}, ад англа-саксонскага Sedlfor siolfur) '''Ag''' — [[хімічны элемэнт]] 11 групы [[Пэрыядычная сыстэма элемэнтаў|пэрыядычнай сыстэмы]] (паводле старой клясыфікацыі — першай пабочнай падгрупы); атамны нумар 47. Бліскучы белы [[мэтал]]. Срэбра крыху цьвярдзейшае за золата. Срэбра - коўкі мэтал. Срэбра разам з золатам і палядам адносіцца да [[Высакародныя мэталы|высакародных мэталаў]]. Срэбра больш актыўна ўступае ў хімічныя рэакцыі, калі параўнаць з золатам і палядам. Срэбра - найлепшы праваднік электрычнасьці і цяпла сярод усіх мэталаў. Таксама срэбра мае найменшы кантактны супор. Срэбра не акісльяецца на паветры і ў вадзе, але цямнее ў прысутнасьці [[азон]]а, сульфіду вадарода ці паветра з [[серка]]й. Срэбра вядомае са старажытнасьці. Яно згадваецца ў [[Кніга Роду|кнізе Роду]]. Архэалягічныя знаходкі ў [[Малая Азія|Малой Азіі]] і на астравах [[Эгейскае мора|Эгейскага мора]] сьведчаць пра тое, што людзі навучыліся аддзяляць срэбра ад волава не пазьней за [[3 тысячагодзьдзе да н. э.|3000 г да н. э.]] Адным з спосабаў атрыманьня срэбра зьяўляецца электроліз медзі. Срэбра ачышчаюць да 99,9%. Таксама існуе срэбра чысьцінёй да 99,999+%.
| а.а.м<ref>Физические величины: Справочник / А. П. Бабичев, Н. А. Бабушкина, А. М. Братковский и др.; Под. ред. И. С. Григорьева, Е. З. Мейлихова. — М.:Энергоатомиздат, 1991. С.99.{{ref-ru}}</ref>▼
== Прыродныя крыніцы ==
Разам з цынай, медзьдзю, цынкам, ртуцьцю, антымонам, аршэньнікам і золатам, срэбра самы важны элемэнт для патрэб чалавецтва. Але ўсе гэтыя элемэнты адны з самых рэдкіх у зямной кары. Паводле распаўсюджанасьці ў зямной кары займае 67-е месца сярод элемэнтаў. Самароднае срэбра і яго мінэралы (аргэніт Ag<sub>2</sub>S і кэраргірыт AgCl) — рэдкія, асноўная маса срэбра атрымліваецца пры дабываньні іншых мэталаў,
▲Паводле распаўсюджанасьці ў зямной кары займае 67-е месца сярод элемэнтаў. Самароднае срэбра і яго мінэралы — рэдкія, асноўная маса срэбра атрымліваецца пры дабываньні іншых мэталаў, галоўным чынам [[волава]] і [[медзь|медзі]]. Буйныя радовішчы срэбных руд — у [[Мэксыка|Мэксыцы]] і [[ЗША]].
== Прымяненьне ==
Срэбра ўжываецца ў спэцыяльным хімічным абсталяваньні і апаратуры для харчовай прамысловасьці, у якасьці пакрыцьця дэталяў адказнага прызначэньня ў электроніцы і радыётэхніцы. Адным з асноўных прымяненьняў срэбра зьяўляюцца фатаматэрыялы. 30% усяго срэбра ў ЗША ідзе менавіта для гэтага. Срэбра выкарыстоўваецца ў стаматалягічных стопках. Ювэлірныя вырабы. Важнае значэньне маюць [[стопак|стопкі]] з срэбрам. У ювэлірных вырабах і іншых вырабах, для якіх важны прыгожы выгляд, выкарыстоўваецца стопак срэбра, які завецца стэрлінг. Ён утрымлівае 92,5% срэбра, астатняе - медзь ці які-небудзь іншы мэтал.
== Літаратура ==
* Казаков, Борис Игнатьевич. Осколки Луны : [О серебре]. — М. : Знание, 1991. — 140,[3] с. : ил. — ISBN 5-07-001315-7{{ref-ru}}
* Серабро // {{Літаратура/БелЭн|14к}}
▲
* {{Кніга|загаловак=CRC Handbook of chemistry and physics|адказны=Editor-in-chief: David R. Lide|выданьне=84th edition 2003-2004|выдавецтва=CRC press|год=2003|старонак=2616|isbn=0849304849}}
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons
{{Пэрыядычная сыстэма хімічных элемэнтаў}}
[[Катэгорыя:Хімічныя элемэнты]]
[[Катэгорыя:Высакародныя мэталы]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы]]
|