Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Jarash (гутаркі | унёсак)
+крыніца
Радок 4:
|Сымбаль = Ag
|Атамны нумар = 47
|Зьлева = [[Паляд|Pd]]
|Справа = [[Кадм|Cd]]
|Зьнізу = [[Золата|Au]]
|Зьверху = [[Медзь|Cu]]
|Апісаньне выгляду = бліскучы белы [[мэтал]]
|Выява = {{#property:P18}}
|Выява2 =
|Катэгорыя = мэталПераходныя мэталы
|Група = 11
|Пэрыяд = 5
Радок 17:
|Атамная маса = 107,8682
|Канфігурацыя электронаў = [Kr] 4d<sup>10</sup> 5s<sup>1</sup>
|Электронаў у абалонцы = 2, 8, 18, 18, 1
|Тэмпэратура плаўленьня Ц =961,78
|Тэмпэратура кіпеньня Ц =2162
| Ступені атляняньня = +1, +2
}}
'''Срэбра''' ({{мова-la|Argentum}}, ад англа-саксонскага Sedlfor siolfur) '''Ag''' — [[хімічны элемэнт]] 11 групы [[Пэрыядычная сыстэма элемэнтаў|пэрыядычнай сыстэмы]] (паводле старой клясыфікацыі — першай пабочнай падгрупы); атамны нумар 47. Бліскучы белы [[мэтал]]. Срэбра крыху цьвярдзейшае за золата. Срэбра - коўкі мэтал. Срэбра разам з золатам і палядам адносіцца да [[Высакародныя мэталы|высакародных мэталаў]]. Срэбра больш актыўна ўступае ў хімічныя рэакцыі, калі параўнаць з золатам і палядам. Срэбра - найлепшы праваднік электрычнасьці і цяпла сярод усіх мэталаў. Таксама срэбра мае найменшы кантактны супор. Срэбра не акісльяецца на паветры і ў вадзе, але цямнее ў прысутнасьці [[азон]]а, сульфіду вадарода ці паветра з [[серка]]й. Срэбра вядомае са старажытнасьці. Яно згадваецца ў [[Кніга Роду|кнізе Роду]]. Архэалягічныя знаходкі ў [[Малая Азія|Малой Азіі]] і на астравах [[Эгейскае мора|Эгейскага мора]] сьведчаць пра тое, што людзі навучыліся аддзяляць срэбра ад волава не пазьней за [[3 тысячагодзьдзе да н. э.|3000 г да н. э.]] Адным з спосабаў атрыманьня срэбра зьяўляецца электроліз медзі. Срэбра ачышчаюць да 99,9%. Таксама існуе срэбра чысьцінёй да 99,999+%.
<!--{| width="35%" border="2" cellspacing="0" cellpadding="4" rules="all" class="hintergrundfarbe1 rahmenfarbe1" style="float:right; clear:right; margin:5px 0 1em 1em; border-style: solid; border-width: 1px; border-collapse:collapse; font-size:87%; empty-cells:show"
! colspan="2" style="background-color:#00CD00" | <font size="+1">Срэбра</font>
|-----
| colspan="2" style="background-color:#FFFFFF;" |
{| align="center"
|
| align="center" | '''Срэбра'''
|-----
| &nbsp;<br />'''Ag'''
| <div id="table" style="position:relative;">
{{Пэрыядычная сыстэма элемэнтаў}}
<div id="text2" style="font-size:10px; position:absolute; top:10px; left:140px;">47</div>
<div id="text3" style="font-size:20px; font-weight:bold; position:absolute; top:6px; left:155px;">Ag</div>
<div style="text-align: right"><small>[[Пэрыядычная сыстэма элемэнтаў]]</small></div>
|}
|-----
! colspan="2" style="background-color:#00CD00" | Агульная інфармацыя
|-----
| [[Сьпіс хімічных элемэнтаў паводле назвы|Назва]], [[Сьпіс хімічных элемэнтаў паводле сымбалю|сымбаль]], [[Сьпіс хімічных элемэнтаў паводле парадкавай лічбы|парадкавая лічба]]
| Срэбра, Ag, 47
|-----
| [[Сэрыя пэрыядычнай сыстэмы элемэнтаў|Сэрыя]] || [[Мэтал]]ы
|-----
! colspan="2" style="background-color:#00CD00" | Атамарныя зьвесткі
|-----
| [[Атамная маса]]
| а.а.м<ref>Физические величины: Справочник / А. П. Бабичев, Н. А. Бабушкина, А. М. Братковский и др.; Под. ред. И. С. Григорьева, Е. З. Мейлихова. — М.:Энергоатомиздат, 1991. С.99.{{ref-ru}}</ref>
|-----
! colspan="2" style="background-color:#00CD00" | Фізычныя зьвесткі
|-----
|Хімічная структура пры<br />
нармальных умовах
|Ag
|-----
| [[Агрэгатнае становішча]]
| цывёрды
|-----
| [[Колер]] ||
|-----
| [[Шчыльнасьць]]
| [[Кіляграм на кубічны мэтар|кг/м³]]
|}-->
'''Срэбра''' ({{мова-la|Argentum}}) '''Ag''' — [[хімічны элемэнт]] 11 групы [[Пэрыядычная сыстэма элемэнтаў|пэрыядычнай сыстэмы]] (паводле старой клясыфікацыі — першай пабочнай падгрупы); атамны нумар 47. Бліскучы белы [[мэтал]].
 
== Прыродныя крыніцы ==
Разам з цынай, медзьдзю, цынкам, ртуцьцю, антымонам, аршэньнікам і золатам, срэбра самы важны элемэнт для патрэб чалавецтва. Але ўсе гэтыя элемэнты адны з самых рэдкіх у зямной кары. Паводле распаўсюджанасьці ў зямной кары займае 67-е месца сярод элемэнтаў. Самароднае срэбра і яго мінэралы (аргэніт Ag<sub>2</sub>S і кэраргірыт AgCl) — рэдкія, асноўная маса срэбра атрымліваецца пры дабываньні іншых мэталаў, галоўным чынам [[волава]] і, [[медзь|медзі]], золата. Буйныя радовішчы срэбных руд — у [[Мэксыка|Мэксыцы]] і, [[ЗША]], Канадзе, Пэру.
 
Паводле распаўсюджанасьці ў зямной кары займае 67-е месца сярод элемэнтаў. Самароднае срэбра і яго мінэралы — рэдкія, асноўная маса срэбра атрымліваецца пры дабываньні іншых мэталаў, галоўным чынам [[волава]] і [[медзь|медзі]]. Буйныя радовішчы срэбных руд — у [[Мэксыка|Мэксыцы]] і [[ЗША]].
 
== Прымяненьне ==
Срэбра ўжываецца ў спэцыяльным хімічным абсталяваньні і апаратуры для харчовай прамысловасьці, у якасьці пакрыцьця дэталяў адказнага прызначэньня ў электроніцы і радыётэхніцы. Адным з асноўных прымяненьняў срэбра зьяўляюцца фатаматэрыялы. 30% усяго срэбра ў ЗША ідзе менавіта для гэтага. Срэбра выкарыстоўваецца ў стаматалягічных стопках. Ювэлірныя вырабы. Важнае значэньне маюць [[стопак|стопкі]] з срэбрам. У ювэлірных вырабах і іншых вырабах, для якіх важны прыгожы выгляд, выкарыстоўваецца стопак срэбра, які завецца стэрлінг. Ён утрымлівае 92,5% срэбра, астатняе - медзь ці які-небудзь іншы мэтал.
 
Спэцыяльнае хімічнае абсталяваньне і апаратура для харчовай прамысловасьці. Пакрыцьці дэталяў адказнага прызначэньня ў электроніцы і радыётэхніцы. Фатаматэрыялы. Ювэлірныя вырабы.
 
== Літаратура ==
* Казаков, Борис Игнатьевич. Осколки Луны : [О серебре]. — М. : Знание, 1991. — 140,[3] с. : ил. — ISBN 5-07-001315-7{{ref-ru}}
* Серабро // {{Літаратура/БелЭн|14к}}
|* а.а.м<ref>Физические величины: Справочник / А. П. Бабичев, Н. А. Бабушкина, А. М. Братковский и др.; Под. ред. И. С. Григорьева, Е. З. Мейлихова. — М.:Энергоатомиздат, 1991. С.99.{{ref-ru}}</ref>
 
* {{Кніга|загаловак=CRC Handbook of chemistry and physics|адказны=Editor-in-chief: David R. Lide|выданьне=84th edition 2003-2004|выдавецтва=CRC press|год=2003|старонак=2616|isbn=0849304849}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Silver}}
{{Пэрыядычная сыстэма хімічных элемэнтаў}}
 
[[Катэгорыя:Хімічныя элемэнты]]
[[Катэгорыя:Мэталы]]
[[Катэгорыя:Высакародныя мэталы]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы]]