Спаса-Праабражэнскі сабор (Чарнігаў)

Помнік сакральнай архітэктуры
Спаса-Праабражэнскі сабор Спасо-Преображенський собор
Спаса-Праабражэнскі сабор
Краіна	Украіна
Горад	Чарнігаў
Каардынаты	51°29′20″ пн. ш. 31°18′28″ у. д. / 51.48889° пн. ш. 31.30778° у. д. / 51.48889; 31.30778Каардынаты: 51°29′20″ пн. ш. 31°18′28″ у. д. / 51.48889° пн. ш. 31.30778° у. д. / 51.48889; 31.30778
Канфэсія	праваслаўная царква
Эпархія	Chernihiv Eparchy (Moscow Patriarchate)^[d]
Дата заснаваньня	XI стагодзьдзе
Будаваньне	да 1036 году—???
Статус	Помнік архітэктуры нацыянальнага значэння Украіны^[d]
Сайт	orthodox.com.ua/uk/eparx…
Спаса-Праабражэнскі сабор на мапе Ўкраіны Спаса-Праабражэнскі сабор
Спаса-Праабражэнскі сабор на Вікісховішчы

Спаса-Праабражэнскі сабор (па-ўкраінску: Спасо-Преображенський собор), або Спаскі сабор (па-ўкраінску: Спаський собор) — дзейнічаючы храм-музэй у Чарнігаве, найстаражытны захаваўшыся помнік старажытнарускага дойлідзтва.

Гісторыя рэдагаваць

Заснаваны каля 1030—1036 гадоў чарнігаўскім князям Мсьціславам Уладзімеравічам, а скончыў будаўніцтва Сьвятаслаў Яраславіч. У 1239 годзе быў часткова разбураны пры нашэсьці мангольскага хана Батыя. Зноў пацярпеў у 1611 годзе ад войска Рэчы Паспалітай. Быў адбудаваны ў 1675 годзе, але ў 1750 г. істотна пашкоджаны пажарам. Рэстаўраваны ў 1770—1799 гадох.

Архітэктура рэдагаваць

У пляне сабор уяўляе сабой трохнэфавы храм з шасьцю слупамі, трыма апсыдамі і пяцьцю банямі. Галоўны будынак працягнуўся на 28,25 м з усходу на захад і на 19,20 м з поўначы на поўдзень^[1]. Аб’ёмна-пастаровая кампазыцыя сабору надала яму арыгінальную форму піраміды. Фасады аформлены пілястрамі і цаглянымі арнамэнтамі.