Смаленскі псалтыр
Смале́нскі псалты́р, таксама Ане́скі псалтыр — рукапісны помнік беларускай пісьмовасьці[1] канца XIV стагодзьдзя, створаны манахам Лукой Смалянінам у Пустынскім Усьпенскім манастыры пад Амсьціславам.
| |
Лука Смалянін | |
Смаленскі псалтыр, 1395 | |
пэргамэнт, рукапіс. | |
Дзяржаўны гістарычны музэй, Масква |
Твор напісаны на пэргаміне. Зьмяшчае 3 мініятуры, 22 застаўкі, 150 ініцыялаў і арнамэнтаў. Пры аздабленьні выкарыстаныя фарбы сіняга, зялёнага, чырвонага колераў і золата. На 72 і 129 аркушах перапісчык скарыстаўся тайнапісам[2].
У 1657 року на загад патрыярха Нікана псалтыр вывезены на востраў Кій Анескай затокі Белага мора. Смаленскі краязнаўца Г.К. Бугаслаўскі адшукаў рукапіс у манастыры ў Анескім павеце Архангельскай губэрні, адсюль і паходзіць другая назву псалтыра — Анескі[3].
Цяпер захоўваецца ў маскоўскім гістарычным музэі (Расея).
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Леанід Лыч. Беларусь вядуць шляхам Смаленшчыны? Беларуская Смаленшчына Праверана 23 ліпеня 2013 г. Архіўная копія
- ^ М.Н.Сперанский. Тайнопись в юго-славянских и русских памятниках письма. — Л.: 1929.
- ^ А. Трофимов. Священное место - Смядынь (рас.) Культурное наследие земли Смоленской Праверана 23 ліпеня 2013 г.
Літаратура
рэдагаваць- А.Л. Лифшиц К вопросу о происхождении «Онежской» псалтири 1395 г. // Художественная культура Москвы и Подмосковья XIV – начала ХХ веков. Сборник статей в честь Г.В. Попова. — М.: 2002. — С. 78—84.
Вонкавыя спасылкі
рэдагаваць- Трусаў А.А. Невядомыя беларускія дзяржавы. Вялікае Княства Смаленскае // Наша слова