Прафэсіянал (фільм, 1981)

«Прафэсіяна́л» (па-француску: Le Professionnel) — францускі баявік 1981 году працы рэжысэра Жоржа Лятнэра. Галоўную ролю ў фільме выканаў Жан-Поль Бэльмандо. Кінастужка заснаваная на рамане 1976 году «Сьмерць тонкаскурых жывёлаў» Патрыка Аляксандра. Фільм меў камэрцыйны посьпех па выхадзе ў кінатэатрах і стаў чацьвертым паводле колькасьці праглядаў мастацкім фільмам у Францыі 1981 году пасьля твораў «Нешчасьліўцы», «Індыяна Джонз: Шукальнікі страчанага каўчэга» і «Ліс і пёс». Музыку да фільму склаў Эньё Марыконэ, а галоўная тэма «Chi Mai» стала інструмэнтальным гітом, а апасьля клясыкай.

Прафэсіянал
па-француску: Le Professionnel
Жанр	крымінальны фільм[d], шпіёнскі фільм[d], драматычны фільм, трылер, баявік[d] і містэрыйны фільм[d]
Рэжысэр	Жорж Лятнэр[d]
Сцэнарыст	Жорж Лятнэр[d] Жак Адыяр[d] Патрык Аляксандар[d] Мішэль Адыяр[d]
Прадусар	Жан-Поль Бэльмандо Жорж Дансыжэ[d] Аляксандар Мнушкін[d]
У ролях	Жан-Поль Бэльмандо Жан Дэсаі[d] Рабэр Асэн[d] Бэрнар-П’ер Данад’ё[d] Сыр’ель Клер[d] Элізабэт Маргані[d] Жан-Люі Рышар[d] Мішэль Бон[d] Мары-Крыстын Дэкуар[d]
Кампазытар	Эньё Марыконэ
Апэратар	Анры Дэкай[d]
Мантаж	Мішэль Давід[d]
Вытворчасьць	StudioCanal[d]
Распаўсюд	Gaumont Film Company[d] і Netflix
Дата выхаду	1981 і 8 студзеня 1982
Працягласьць	108 хвіліна
Краіна	Францыя
Мова	француская мова
Старонка на IMDb

Сюжэт

Францускі сакрэтны агент Жасьлен Бамон (Жан-Поль Бэльмандо) выпраўляецца на заданьне з мэтай забіць палкоўніка Нджалу (П’ер Сэнтон), дыктатара выдуманай афрыканскай краіны Малагаві. Аднак перш чым ён пасьпявае выканаць сваю місію, палітычная сытуацыя рэзка зьмяняецца, і францускія спэцслужбы адмяняюць місію і выдаюць Бамона малагавійскім уладам. Пасьля доўгага несправядлівага суда, падчас якога Бамону пхаюць наркотыкі, яго прысуджаюць да доўгатэрміновага адбываньня пакараньня ў перавыхаваўчым лягеры.

Агент два гады знаходзіцца ў турме, фактычна ў стане рабства, жорсткага абыходжаньня, пакут і шматлікіх катаваньняў. Пасьля дзёрзкіх уцёкаў зь сябрам-мурынам (Сыдыкі Бакаба) ён вяртаецца ў Францыю і паведамляе францускім спэцслужбам аб сваім прыбыцьці, абяцаючы, што заб’е Нджалу, які цяпер знаходзіцца ў Францыі з афіцыйным візытам, такім чынам адпомсьціўшы людзям, якія яму здрадзілі. Сакрэтная служба ў адказ наводзіць іншых агентаў на сьлед Бамона. Тым ня менш, Бамон кожным разам застаецца на крок наперадзе іх, зьневажаючы і забіваючы некаторых з сваіх галоўных здраднікаў. Зьдзекуючыся з былых калегаў, Бамон бесьперашкодна перамяшчаецца паміж сваім старым домам, дзе жыве ягоная жонка Жанна (Элізабэт Маргані), і домам сваёй палюбоўніцы Алісы Ансэлен (Сыр’ель Клер), супрацоўніцы спэцслужбаў. Грозны камісар Разэн (Рабэр Асэн), не зважаючы на ​​жорсткія і даволі эфэктыўныя мэтады ў спалучэньні зь лютай нянавісьцю і пагардай да Бамона, церпіць няўдачу ў сваім паляваньні, у выніку чаго Бамон яго забівае. Пасьля забойства Бамон забірае ў нябожчыка пасьведчаньне асобы і навешвае на яго сваю бляху жандара, падкідваючы, такім чынам, блытаніну ў шэрагі спэцслужбаў і часова дэзарыентуючы ахову Нджалы. У рэшце рэшт Бамон прымушае агента спэцслужбаў застрэліць дыктатара. Пакуль урадавыя чыноўнікі раяцца з вышэйшымі ўладамі, Бамон, выканаўшы сваю місію, павольна ідзе да гэлікоптэра Нджалы, але па атрыманьні загада ад вышэйшых ураднікаў паліцыянты застрэльваюць Бамона.

Крытыка

Калі фільм выйшаў у кінатэатрах, яго ўспрынялі неадназначна. Сярод станоўчых водгукаў France Soir адзначала, што фільм выдатны, мае разумны сцэнар, натхнёны вельмі добрым раманам Патрыка Аляксандра. Выданьне таксама адзначала галоўнага пэрсанажа, чые дзеі захапляюць гледачоў, і ўсё гэта мае долю гумару. Выданьне Les Nouvelles Littéraires падкрэсьліла, што пры праглядзе «Прафэсіянала» робіцца вельмі весела. Ты ня менш, у сваім аглядзе Cinema 81 выдала фільму адмоўную рэцэнзію, адзначыўшы, што «Прафэсіянал» даказвае, што Жорж Лятнэр страціў свой талент.

Вонкавыя спасылкі

• Прафэсіянал (анг.) на сайце IMDb
• Прафэсіянал на сайце «Rotten Tomatoes»  (анг.)