Мэтапазаўры

Мэтапазаўры (Metoposauroidea) — надсямейства вымерлых земнаводных. Існавалі цягам лядынскага, карнскага ды норскага вякоў трыясу, зьяўляюцца кіруючымі выкапнёвымі верхняга трыясу. Адзінае вядомае сямейства — мэтапазаўрыды. Адрозьніваліся надзвычай плоскім чэрапам з моцна прасунутымі наперад вачыма, то бок, мелі кароткую пысу ды доўгую завочную частку чэрапу. Валодалі разьвітай бакавой лініяй. Цела й хвост адносна кароткія, агульная будова масіўная. Паходзяць з Эўропы, Паўночнай Амэрыкі, Індыі й Паўночнай Афрыкі. Знаходкі мэтапазаўраў звычайна ўяўляюць сабой скопішчы шкілетаў дарослых асобнікаў, што загінулі па высыханьні вадаёмаў. Гэта сьведчыць на конт абсалютнае іх няздольнасьці да існаваньня на сушы. У той жа час маладзейшыя мэтапазаўры нярэдка сустракаюцца ў адкладах прыбярэжных палосаў вадаёмаў.

Мэтапазаўры
Клясыфікацыя
Надцарства	Эўкарыёты
Царства	Жывёлы
Тып	Хордавыя
Падтып	Хрыбетныя
Надкляса	Чатырохногія
Кляса	Земнаводныя
Атрад	Тэмнаспандылы
Падатрад	Стэрэаспандылы
Надсямейства	Мэтапазаўры
Бінамінальная намэнклятура
Metoposauroidea
Мэтапазаўры на Віківідах  Мэтапазаўры ў Вікісховішчы

Мэтапазаўры мелі жыцьцёвую форму «жывога капкану» — яны пасіўна ляжалі на дне, чакаючы на набліжэньне здабычы, і тады лавілі яе рэзкім рухам. Аднак ня выключана, што мэтапазаўры маглі быць актыўнымі воднымі драпежнікамі, у чым ім маглі дапамагаць прасунутыя наперад вочы.

Вядомыя дробныя, верагодна, напаўназемныя мэтапазаўры з позьняга трыясу ЗША (апачазаўр). Астатнія ж роды групы ўяўлялі сабой буйных жывёлаў ддаўжынёй да 2,5 мэтру, паўмэтру зь якіх прыпадала на чэрап. Найбольш вядомыя род Metoposaurus (мэтапазаўр) з позьняга трыясу Нямеччыны, Польшчы й Паўночнай Амэрыкі ды каскінанадонт з карну Паўночнай Амэрыкі. У 2006 року ў Нямеччыне апісаны дробны даўгацелы мэтапазаўр калістамордакс, які апынуўся найстаражытнейшым з прадстаўнікоў групы.

• 
  Каскінанадонт у амэрыканскім музэі гісторыі прыроды
• 
  Мэтапазаўр
• 
  Памеры мэтапазаўраў адносна чалавека

Літаратура

• Основы палеонтологии: Земноводные, пресмыкающиеся и птицы/под ред. А. К. Рождественского, Л. П. Татаринова. — М., 1964. — С. 116—119.

Вонкавыя спасылкі

• https://web.archive.org/web/20101015011106/http://www.palaeos.com/Vertebrates/Units/160Temnospondyli/500.html#Metoposauroidea
• http://www.paleofile.com/Demo/Mainpage/Taxalist/Labyrinthodon.htm
• https://web.archive.org/web/20080407225312/http://www.palaeos.com/Mesozoic/Triassic/Carnian.500.htm#Metoposaurus
• https://web.archive.org/web/20090414130748/http://www.palaeos.com/Mesozoic/Triassic/Norian.3.htm#Apachesaurus