Мартын Купэр
Ма́ртын Ку́пэр (па-ангельску: Martin Cooper; 26 сьнежня 1928 году, Чыкага, ЗША) — амэрыканскі інжынэр, піянэр у сфэры бяздротавай камунікацыяў. Вынаходнік сотавага тэлефону.
Мартын Купэр | |
| Martin Cooper | |
 Мартын Купэр з тэлефонам | |
| Дата нараджэньня | 26 сьнежня 1928 (95 гадоў) |
|---|---|
| Месца нараджэньня | |
| Месца вучобы | |
| Занятак | вынаходнік, прадпрымальнік, інжынэр-электрык |
| Навуковая сфэра | электратэхніка |
| Месца працы | |
| Сябра ў | Нацыянальная інжынэрная акадэмія ЗША[d] |
| Узнагароды | |
| Сайт | dynallc.com |
Жыцьцяпіс
рэдагаваць
Нарадзіўся ў 1928 годзе ў Чыкага (ЗША) у сям’і габрэйскіх эмігрантаў з Украіны, якія жылі раней у мястэчку пад Кіевам. У 1950 годзе атрымаў дыплём ілінойскага тэхналягічнага інстытуту, стаўшы інжынэрам-электратэхнікі. Служыў у ВМС ЗША афіцэрам на падводнай лодцы, якая базавалася на Гаваях. Пасьля Карэйскай вайны Марцін уладкаваўся ў «Western Electric», дзе працаваў над стварэньнем тэлетайпу. А ў 1954 годзе стаў працаваць у кампаніі «Motorola». У гэты час Купэр працягваў вучыцца. Ступень магістра па электратэхніцы ён атрымаў у ільлінойскім тэхналягічным інстытуце, а па вечарах пачаў выкладаць.
У 1960 году Джон Ф. Мітчэл стаў галоўным інжынэрам у праектах партатыўных камунікацыяў у кампаніі. Працуючы ў кампаніі Motorola, Купэр займаўся ўдасканаленьнем аўтамабільнай радыётэлефоннай сеткі. Грувасткая і не зусім зручная, гэтая сувязь, тым ня менш, аказалася надзвычай папулярнай, і гэтая папулярнасьць працягвала імкліва расьці. У пачатку 1970-х Мітчэл прапанаваў Купэру пасаду кіраўніка аддзела, адказнага за аўтамабільную тэлефанію. Купэр выказаў ідэю, што памер мабільнага тэлефона трэба паменшыць да такога, каб людзі маглі насіць яго з сабой у руцэ. Праблему канфлікту блізкіх па частотах каналаў, а таксама аблягчэньне канструкцыі спрабавалі вырашыць тэхналягічна некалькі фірмаў, але на пачатак 70-х гадоў XX стагодзьдзя ніхто ў гэтым не атрымаў посьпех.
У хуткім часе была вылучана ідэя сотавага прынцыпу арганізацыі сетак мабільнай сувязі, заставаўся адкрытым толькі пытаньне, хто першы пісьменна яе рэалізуе. Фаварытам у той гонцы лічылася тэлефонная кампанія «AT & T», найбуйнейшай у ЗША — менавіта там вынайшлі «соты».
3 красавіка 1973 году ў «стане ворага» — канструктарскім аддзеле кампаніі Bell Laboratories — пачуўся тэлефонны званок. «Адгадай, адкуль я тэлефаную?» — пачуў у трубцы голас Марціна кіраўнік дасьледчага аддзелу Джоэл Энгель. — «Я тэлефаную табе з гэтага сотавага тэлефона» (Марцін Купэр тэлефанаваў зь першага ў сьвеце мабільнага тэлефона мадэлі «DynaTAC» вагой у 1,15 кг і памерамі 22,5х12,5х3,75 см. У ім было 2 тысячы дэталяў. Зараду акумулятара хапала на 20 хвілін гутаркі. На распрацоўку першай мадэлі сотавага тэлефона кампанія выдаткавала 15 гадоў і 90 мільёнаў даляраў).
Гэта быў першы званок, зьдзейсьнены з сотавага тэлефона, і ён, фактычна, стаў пачаткам новай эпохі ў галіне тэлекамунікацыяў.
Марцін Купэр пазьней успамінаў: «Ня памятаю, што ён тады адказаў, але, ведаеце, мне падалося, што я чуў, як рыпяць яго зубы». Шмат гадоў пазьней Рычард Фрэнкель (Richard Frenkiel), кіраўнік аддзела сыстэмных распрацовак Bell Laboratories, сказаў пра Dyna-Tac:
«Гэта быў сапраўдны трыюмф. На той момант мы выкарыстоўвалі ў машынах 14-кіляграмовыя тэлефоны. Іх здольнасць зьмясьціць усё неабходнае ў 1 кг была вялікім прарывам».
Вонкавыя спасылкі
рэдагаваць
Мартын Купэр — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
- Інтэрвію на TWiT.tv.