Запароская Сеч

Запароская Сеч, Казацкая рэспубліка — палітычная і вайскова-адміністрацыйная арганізацыя ўкраінскага казацтва, якая ўтварылася ў першай палове XVI стагодзьдзя.

Казакі пішуць пісьмо да султана. Карціна І. Рэпіна, 1878—1891.
Запароская Сеч
Запорізька Січ
COA of Kiev Voivodship XVII.svg
 
Chorągiew królewska króla Zygmunta III Wazy.svg
XVI—XVIIІ ст. Flag of the Cossack Hetmanat.svg
Сьцяг
(Сьцяг)
Месцазнаходжаньне {{{НазваЎРоднымСклоне}}}
Афіцыйная мова Стараукраінская мова
Сталіца Хортіца, Старая Сеч, Новая Сеч
Форма кіраваньня Вайсковая адміністрацыя
Этнічны склад Украінцы
Канфэсійны склад Праваслаўе
Валюта Грош


ГісторыяРэдагаваць

 
Желта-серым пазначана Запароская Сеч

Знаходзілася на тэрыторыі Запарожжа, каля вострава Хортыца. Узьнікненьне Запораскай сечы было абумоўлена калянізацыяй Сярэдняга Прыдняпроўя фэадаламі Вялікага княства Літоўскага, пашырэньнем прыгоннага і нацыянальнага гнёту, і прабуджэньнем самасьвядомасьці ўкраінскага народу. За першыя дзесяцігодзьдзі XVI стагодзьдзя Сечы ўдалося падпарадкаваць сваёй уладзе значную тэрыторыю Сярэдняга Прыдняпроўя і зазваць значную частку казакоў на свой бок, прыток якіх значна павялічыўся пасьля ўтварэньня Рэчы Паспалітай (1569). Войска Сечы ўзначаліла барацьбу ўкраінскага народу супраць Рэчы Паспалітай. Пасьля злучэньня Ўкраіны з Расеяй, Запароская Сеч захоўвалася расейскімі ўладамі для абароны паўднёвых граніц ад набегаў крымскіх татараў. У сувязі з прызнаньнем крымскім ханам расейскага падданства (1774) асноўная ваенная функцыя Запароскай Сечы страціла сваё значэньне. У 1775 Кацярына II сваім указам скасавала Запароскую Сеч. Частка запарожцаў зьбегла ў Асманскую імпэрыю, частка была пераселеная Кацярынай II на Кубань (Кубанскія казакі).

Вайсковы ладРэдагаваць

 
Ёзэф Брандт, Абоз Запарожцаў

Войска дзялілася на палкі і сотні. Сотня ўяўляла сабой тактычную адзінку войска колькасьцю 180 чалавек. Полк складаўся з трох сотняў агульнай колькасьцю 540 чалавек. Агульнараспаўсюджаным сродкам падчас стэпавых паходаў у запарожцаў быў табар, гэта значыць, чатырохвугольны шэраг вазоў, які мог усталёўвацца ў некалькі шэрагаў і змацоўваўся ланцугамі.

Казацкі полк у 1610 годзе налічваў каля 2000 казакоў, дзяліўся на 4 роты, па 500 казакаў у кожнай. Роты дзяліліся на сотні, а сотні на курэні. На чале палка стаяў палкоўнік, пад ім абозны і пісар. На чале роты стаяў ратнік, на чале сотняў — сотнік, а на чале курэняў — атаман. У 1625 годзе казакі дзяліліся на 6 палкоў, у 1648 на 23.

Глядзіце таксамаРэдагаваць

Вонкавыя спасылкіРэдагаваць

  Запароская Сечсховішча мультымэдыйных матэрыялаў