Дужкі

	Дужкі
	{[()]}
	Выява
	◄ = ␢ ∞ ‾ () / \ ⸎ % ►
Зьвесткі
Тып	друкарскі знак;
Назва ў Юнікодзе	(: left parenthesis; ): right parenthesis
Юнікод	(: U+0028; ): U+0029
HTML	(‎: &#40, ( )‎: &#41, &#x29
UTF-16	(‎: 0x28; )‎: 0x29
URL-код	(: %28; ): %29
	усе сымбалі · лацінка · кірыліца · грэцкія · дыякрытыкі · валюты · дапамога

Ду́жкі — парныя знакі, якія выкарыстоўваюцца ў розных галінах. У беларускай мове слова дужка — памяншальна-ласкавае слова ад слова дуга. У вузкім значэньні дужка — два знакі ( і ) . Першы знак — ( — называецца адкрывальнаю дужкаю. Другі — ) называецца закрывальнаю дужкаю.

У шырокім значэньні адрозьніваюць:

круглыя ( ) дужкі;
скобы [ ] дужкі;
фігурныя { } дужкі;
вуглавыя ⟨ ⟩ дужкі (або <> у ASCII-тэкстах).

Таксама існуюць:

касыя / / дужкі;
прамыя | | дужкі;
падвойныя прамыя ‖ ‖ дужкі.

Правілы пастаноўкі дужак у беларускай мове

У дужкі бяруцца ўстаўныя словы, спалучэньні словаў і сказы, якія аб'яднаны з асноўным сказам сувязьзю значэньня й служаць у якасьці заўваг, удакладненьняў і пад.:

«Узялі мы вуды, кацялок для юшкі, сачок (на ўсякі выпадак) і рушылі на рыбалку»
— А. Якімовіч

У дужкі бяруцца словы й спалучэньні словаў (разам з адпаведным знакам прыпынку), якія выражаюць адказ, адносіны слухачоў да чыёй-небудзь прамовы, выказваньня, водгуку:

А н і с і м. ...Таму кожны павінен атрымаць сваю долю. (Воклічы: «Правільна!»)

С а к р а т а р. Ці будуць пытаньні да прысутных? (Галасы: «Хопіць!»)

У дужкі бярэцца прозьвішча аўтара або прозьвішча аўтара і крыніца (назва твора), зь якой прыводзіцца даслоўны пераказ^[a]:

Каля пасады лесьніковай цягнуўся гожаю падковай стары, высокі лес цяністы (Я. Колас. «Новая зямля»)

Пасьля даслоўнага пераказу^[b], непасрэдна за якой у гэтым жа радку ў дужках зьмяшчаецца спасылка на аўтара або на аўтара і крыніцу (г. зн. перад адкрывальнай дужкай), захоўваецца адпаведны знак прыпынку — пытальнік, клічнік або шматкроп'е:

«Прыгадаліся знаёмыя радкі: „Чым сустрэла мяне мая вуліца, як я выходзіў?“»
— А. Куляшоў. «Сьцяг брыгады»

У дужкі бяруцца заўвагі аўтара ў драматургічным творы:

А л ь ж б э т а (убягае, трымаючы ў руцэ клінок з тварагом). Што гэта ў вас тут парабілася, мае міленькія?

П а ў л і н к а. Кабыла дзядзькава ўцякла ці хто ўкраў. (Ідзе, садзіцца на ложак і шые)
— Я. Купала

Пасьля ўстаўных словаў (перад закрывальнай дужкай) ставіцца пытальнік, клічнік або шматкроп'е, якія патрабуюцца значэньнем сказа, а кропка ня ставіцца:

«І толькі школа (я адразу ўбачыў яе і беспамылкова пазнаў) стаяла за гародамі, бліжэй да лесу»
— І. Шамякін

У матэматыцы

Круглыя дужкі

Выкарыстоўваюцца ў матэматыцы для заданьня прыярытэту матэматычных і лягічных апэрацыяў. Напрыклад, (2 + 3) · 4 азначае, што трэба спачатку скласьці 2 і 3, а затым суму памножыць на 4.

Выкарыстоўваюцца таксама для: