Віктар Каваленка
Ві́ктар Анто́навіч Кавале́нка[1] (21 ліпеня 1929, в. Сакаўшчына, Валожынскі раён — 17 жніўня 2001) — беларускі крытык, літаратуразнавец, празаік. Акадэмік НАН Беларусі (1994).
| Віктар Каваленка | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзіўся | 21 ліпеня 1929 |
| Памёр | 17 жніўня 2001 (72 гады) |
| Літаратурная дзейнасьць | |
| Род дзейнасьці | літаратуразнаўца, пісьменьнік, літаратурны крытык, крытык, празаік |
| Узнагароды | |
Жыцьцяпіс
рэдагавацьНавучаўся ў Лідзкай пэдвучэльні, якое закончыў у 1948 годзе. Потым скончыў Менскі пэдагагічны інстытут (1953). Доктар філялягічных навук (1978).
3 1958 годзе працаваў у Інстытуце літаратуры АН Беларусі, у 1982—1997[1] гг. — дырэктар.
Творчасьць
рэдагавацьАўтар кніг крытыкі і літаратуразнаўства «Пошукі і здзяйсненьні» (1963), «Давер» (1967), «Прага духоўнасьці» (1975), «Праблемы сучаснай беларускай крытыкі» (1977), «Жывое аблічча дзён» (1979), «Покліч жыцьця» (1987) і інш., раману «Падвышанае неба» (1975).
Аўтар больш за 200 навуковых прац, зборнікаў літаратурна-крытычных артыкулаў, у тым ліку 11 манаграфій. Яго працы, прысьвечаныя творчасьці З. Бядулі, Я. Коласа, І. Шамякіна, літаратурнаму працэсу XIX ст. — пачатку XX ст. адрозьніваюцца канцэптуальнасьцю, навізной пастаноўкі праблем, актуальнасьцю, шматграннасьцю навуковых рашэньняў, глыбінёй і гістарызмам дасьледаваньняў. Дасьледаваў працэс паскоранасьці ў разьвіцьці беларускай літаратуры, роля ў ёй нацыянальна-самабытных вытокаў і ўплывы суседніх літаратур[2].
Асноўныя працы
рэдагаваць- Шляхі разьвіцьця беларускай савецкай прозы. Мн.: Навука і тэхніка, 1972
- Вытокі. Уплывы. Паскоранасьць. Мн.: Навука і тэхніка, 1975.
- Праблемы сучаснай беларускай крытыкі. Мн.: Навука і тэхніка, 1977.
- Міфа-паэтычныя матывы ў беларускай літаратуры. Мн.: Навука і тэхніка, 1981.
- Общность судеб и сердец. Мн.: Наука и техника, 1985.
- Покліч жыцьця: Літ. крытыка. Мн.: Мастацкая літаратура, 1987.
- Веліч праўды: Выбранае. Мн.: Мастацкая літаратура, 1989.
Узнагароды
рэдагавацьЛяўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР імя Якуба Коласа (1980). Заслужаны дзяяч навукі БССР (1981).
Крыніцы
рэдагаваць- ^ а б БЭ. — Мн.: 1998 Т. 7.
- ^ Памяці вучонага, Сайт НАН Беларусі
Літаратура
рэдагаваць- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 1998. — Т. 7: Застаўка — Кантата. — 604 с. — ISBN 985-11-0130-3 — С. 390.
Вонкавыя спасылкі
рэдагаваць- Каваленка Віктар Антонавіч. База зьвестак «Гісторыя беларускай навукі ў асобах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Я.Коласа НАН Беларусі. Праверана 4 лістапада 2011 г.