Ізьнік

	Ізьнік
	турэц. İznik
Краіна:	Турэччына
Правінцыя:	Бурса
Плошча:	753 км²;
Насельніцтва:	▲44 236 чал. (2022);
Паштовы індэкс:	16x
Геаграфічныя каардынаты:	40°25′44″ пн. ш. 29°43′10″ у. д. / 40.42889° пн. ш. 29.71944° у. д.Каардынаты: 40°25′44″ пн. ш. 29°43′10″ у. д. / 40.42889° пн. ш. 29.71944° у. д.
	Ізьнік на мапе Турэччыны Ізьнік
	Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
	http://www.iznik.bel.tr

Ізьнік, колішняя Нікея — старажытны і сярэдневяковы горад Малой Азіі, разьмешчаны ў паўднёва-заходняй частцы сучаснай Турэччыны.

Назва

Назва Ізьнік паходзіць ад старой назвы горада Нікея. Згодна з агульным правілам пераўтварэньня ў той пэрыяд, назва Isnikea перайшла ў турэцкае Iznik шляхам даданьня суфікса да грэцкай назвы, яка азначае «ўнутры сьцяны»^[1].

Гісторыя

Больш падрабязна пра гісторыю горада ў даасманскія часы гл. у артыкуле Нікея (Бітынія) У 1331 годзе Архан I захапіў горад, і на кароткі час ён стаў сталіцай Асманскага эмірата, які пашыраўся^[2]. Вялікі храм Сьвятой Сафіі ў цэнтры горада быў ператвораны ў мячэт і стаў называцца Арханскай мячэцьцю^[3]. Побач былі пабудаваны мэдрэсэ (духоўная школа) і хамам (лазьня)^[4]. У 1334 г. Архан пабудаваў яшчэ адну мячэць і імарэт (суповую кухню) каля брамы Yenіşeh Kapısı на паўднёвым баку горада.

Арабскі падарожнік Ібн Батута наведаў горад у 1331 годзе, неўзабаве пасьля захопу горада Арханам І^[5]. Паводле іншых зьвестак, ён быў у горадзе паміж 1334 і 1339 гг^[6]^{[удакладніць!]}. Паводле яго, горад быў у руінах, населены невялікай колькасьцю людзей, якія знаходзіліся на службе ў султана. Каля гарадзкіх сьцен былі сады, кожны дом быў акружаны садам. У горадзе вырошчвалі садавіну, грэцкія арэхі, каштаны й салодкі вінаград^[6]^[7]^[8].

Перапіс 1520 г. зафіксаваў 379 мусульманскіх і 23 хрысьціянскія сем’і, у той час як у 1624 г. зафіксавана 351 мусульманская й толькі 10 хрысьціянскіх сем’яў. Зыходзячы зь пяці членаў кожнай сям’і, гэтыя лічбы паказваюць, што насельніцтва складала каля 2000 чалавек.

У XVIII—XIX стагодзьдзях колькасьць жыхароў была амаль аднолькавай. Увогуле, калі бізантыйскі горад, паводле ацэнак, налічваў 20-30 тысячаў насельніцтва, то ў часы Асманскай імпэрыі горад ніколі ня быў квітнеючым. Падарожнікі апісвалі горад несуцяшальна. Так, італьянскі археолаг Даменіка Сесьціні пасьля свайго візыту ў Ізьнік у 1779 годзе пісаў пра Ізьнік як пра закінуты горад без жыцьця, без шуму й без руху^[6]^[9]. У 1797 годзе Джэймс Далауэй апісаў Ізьнік як «няшчасную вёску»^[6]^[10].

Значная частка горада была разбурана ў 1921 годзе падчас грэка-турэцкай вайны (1919—1922), большасьць насельніцтва стала бежанцамі. Шмат гістарычных будынкаў было пашкоджана альбо разбурана^[11].

У 1930 годзе горад быў далучаны да правінцыі Бурса.

Насельніцтва

Паводле зьвестак TUІK на 2020 год, насельніцтва муніцыпалітэта складае 44 102 чалавекі.

Крыніцы

^ http://www.taraf.com.tr/makale/7238.htm Sevan Nişanyan'ın 03.09.2009 tarihli Taraf Gazetesi’nde çıkan 'İstanbul' başlıklı makalesi, erişim tarihi 06.10.2009
^ Raby 1989. С. 19–22.
^ Nicaea, Church of Hagia Sophia (анг.) Encyclopaedia of the Hellenic World, Asia Minor. Foundation of the Hellenic World (23 сакавіка 2007). Праверана 11 чэрвеня 2023 г.
^ St. Sophia Museum (анг.). ArchNet. Праверана 11 чэрвеня 2023 г.
^ Dunn 2005. С. 158.
^ ^а ^б ^в ^г Raby 1989. С. 20.
^ Defrémery 1854. С. 323–324.
^ Gibb, H.A.R. The Travels of Ibn Baṭṭūṭa, A.D. 1325–1354 (Volume 2). — London: Hakluyt Society, 1962. — P. 453.
^ Sestini, Domenico Voyage dans le Grèce asiatique, a la péninsule de Cyzique, à Brusse et a Nicée. — 1789. — P. 219–220.
^ Dallaway J., Mercati G. Constantinople ancient and modern : with excursions to the shores and islands of the Archipelago and to the Troad. — 1797. — P. 169.
^ Uyan, Ayhan (28 лістапада 2011) İznik'te Milli Mücadelede Yunan Tahribatı iznikrehber.com Праверана 19 чэрвеня 2013 г.

Вонкавыя спасылкі

Raby Julian İznik, 'Une village au milieu des jardins' // Iznik: The Pottery of Ottoman Turkey. — London: Yanni Petsopoulos, 1989. — С. 19–22. — ISBN 978-1-85669-054-6
Dunn, Ross E. The Adventures of Ibn Battuta. — University of California Press, 2005. — ISBN ISBN 0-520-24385-4 Упершыню апублікаваны ў 1986 г., ІSBN 0-520-05771-6
Defrémery, C.; Sanguinetti, B.R. Voyages d'Ibn Batoutah. (ар.). — Volume 2. — Paris: Société Asiatic, 1854.

[1] ttp://www.taraf.com.tr/makale/7238.htm Sevan Nişanyan'ın 03.09.2009 tarihli Taraf Gazetesi’nde çıkan 'İstanbul' başlıklı makalesi, erişim tarihi 06.10.2009

[FOOTNOTERaby198919–22-2] Raby 1989. С. 19–22.

[3] Nicaea, Church of Hagia Sophia (анг.) Encyclopaedia of the Hellenic World, Asia Minor. Foundation of the Hellenic World (23 сакавіка 2007). Праверана 11 чэрвеня 2023 г.

[4] St. Sophia Museum (анг.). ArchNet. Праверана 11 чэрвеня 2023 г.

[FOOTNOTEDunn2005158-5] Dunn 2005. С. 158.

[FOOTNOTERaby198920-6] а ^б ^в ^г Raby 1989. С. 20.

[FOOTNOTEDefrémery1854323–324-7] Defrémery 1854. С. 323–324.

[8] Gibb, H.A.R. The Travels of Ibn Baṭṭūṭa, A.D. 1325–1354 (Volume 2). — London: Hakluyt Society, 1962. — P. 453.

[9] Sestini, Domenico Voyage dans le Grèce asiatique, a la péninsule de Cyzique, à Brusse et a Nicée. — 1789. — P. 219–220.

[10] Dallaway J., Mercati G. Constantinople ancient and modern : with excursions to the shores and islands of the Archipelago and to the Troad. — 1797. — P. 169.

[11] Uyan, Ayhan (28 лістапада 2011) İznik'te Milli Mücadelede Yunan Tahribatı iznikrehber.com Праверана 19 чэрвеня 2013 г.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Ізьнік
турэц. İznik

Краіна:	Турэччына
Правінцыя:	Бурса
Плошча:	753 км²
Насельніцтва:	▲44 236 чал. (2022)
Паштовы індэкс:	16x
Геаграфічныя каардынаты:	40°25′44″ пн. ш. 29°43′10″ у. д. / 40.42889° пн. ш. 29.71944° у. д. / 40.42889; 29.71944Каардынаты: 40°25′44″ пн. ш. 29°43′10″ у. д. / 40.42889° пн. ш. 29.71944° у. д. / 40.42889; 29.71944
Ізьнік на мапе Турэччыны Ізьнік
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
http://www.iznik.bel.tr