Шэмахінская астрафізычная абсэрваторыя

Шэмахінская астрафізычная абсэрваторыя імя Насірэдзьдзіна Тусі (па-азэрбайджанску: Nəsirəddin Tusi adına Şamaxı Astrofizika Rəsədxanası) — абсэрваторыя ў раёне Шэмаха ў Азэрбайджане, разьмешчаная ў 22 км ад гораду Шэмаха і ў 144 км ад гораду Баку ў паўднёва-ўсходнім перадгор’і Вялікага Каўказа на вышыні 1435 м над узроўнем мора. Кіраваньне абсэрваторыяй ажыцьцяўляе Аддзел астрафізыкі Інстытуту фізыкі Нацыянальнай акадэміі навук Азэрбайджану.

Шэмахінская астрафізычная абсэрваторыя
Азэрбайджанская марка «Шэмахінская астрафізычная абсэрваторыя»

Гісторыя

рэдагаваць

Будаўніцтва абсэрваторыі пачалося ў 1958 г. і афіцыйна было адкрыта 13 студзеня 1960 г.[1] Азэрбайджанскі вучоны Юсіф Мамедаліеў адыграў значную ролю ў стварэньні абсэрваторыі. У пачатку свайго існаваньня абсэрваторыя вымярала палярызацыю сьвятла ад каметы д’Аррэ.

У 1981 годзе абсэрваторыя была названа ў гонар сярэднявечнага азэрбайджанскага астранома Насірэддзіна Тусі. Побач з абсэрваторыяй быў створаны невялікі гарадок для разьмяшчэньня рабочых абсэрваторыі, які атрымаў назву «Піркулі». У верасьні 2008 году абсэрваторыя пачала капітальны рамонт. У выніку былі адрамантаваны выставачная зала, музэй, канфэрэнц-зала, лекцыйная зала, шэсьць будынкаў для тэлескопаў і галоўны адміністрацыйны будынак, а таксама сталовая і некалькі жылых будынкаў.[2][3]

Кіраўнікі абсэрваторыі

рэдагаваць
  • Гаджыбек Фарадзулаевіч Султанаў (1951—1980)[4]
  • Актай Хангусэйн Гусейнаў (1980—?)
  • Алік Рза Абасаў (?—?)
  • Зохраб Абасалі Ісмаілаў (?—?)
  • Камран Ахмед Гусейнаў (?—?)
  • Шміт Буняд Ахмедаў (?—1997)
  • Эюб Салах Куліеў (з 1997)
  1. ^ Brief History. Шамахинська астрофізична обсерваторія. Архіўная копія ад 25 траўня 2008 г.  (анг.)
  2. ^ İlham Əliyev Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasında aparılan yenidənqurma işləri ilə tanış olmuşdur 13 верасьня 2011 г. Праверана 10 траўня 2018 г.  (азэрб.)
  3. ^ Президент Ильхам Алиев: Азербайджан должен стать научным центром региона. Trend (17 траўня 2013). Праверана 10 траўня 2018 г.  (рас.)
  4. ^ Султанов, Гаджибек Фараджуллаевич Праверана 10 мая 2018 г. г.  (рас.)

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць