Сьпіс моваў у парадку назоваў

рэдагаваць

Afrikaans Alemannisch Anglo-Saxon Aragonés Asturianu Azərbaycan Bahasa Indonesia Bahasa Melayu Bân-lâm-gú Basa Jawa Boarisch Bosanski Brezhoneg Català Cebuano Česky Cymraeg Dansk Deutsch Dolnoserbski Eesti English Español Esperanto Euskara Føroyskt Français Frysk Gaeilge Gaelg Gàidhlig Galego Hrvatski Ido Interlingua Íslenska Italiano Kernowek Kiswahili Kurdî / كوردی Latina Latviešu Lëtzebuergesch Lietuvių Líguru Lojban Magyar Nederlands Nedersaksisch ‪Norsk (bokmål)‬ ‪Norsk (nynorsk)‬ Nouormand O'zbek Occitan Polski Português Qırımtatarca Ripoarisch Română Runa Simi Scots Seeltersk Shqip Sicilianu Simple English Slovenčina Slovenščina Ślůnski Srpskohrvatski / Српскохрватски Suomi Svenska Tagalog Tiếng Việt Türkçe Uyghurche‎ / ئۇيغۇرچە Vèneto Walon Wolof Yorùbá Žemaitėška Ελληνικά Башҡорт

be-x-old:Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік Беларуская (“клясічны” правапіс) Беларуская (“наркамаўскі” правапіс) Български Иронау Кыргызча Қазақша Македонски Монгол Олык Марий Русский Саха тыла Словѣ́ньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ Српски / Srpski Татарча/Tatarça Тоҷикӣ Українська Чӑвашла ქართული ייִדיש עברית اردو العربية فارسی مصرى मराठी বাংলা ગુજરાતી தமிழ் తెలుగు ಕನ್ನಡ മലയാളം සිංහල ไทย ភាសាខ្មែរ 한국어 中文 日本語 粵語 贛語

Маскаль, маскальскі

рэдагаваць

Слоўнік: ==== М. Байкоў і С. Некрашэвіч … [1] ====

  • маскалізм — руссизм. НТ2 [2]
  • маскаль — 1) москвитянин, великорус, русский; 2) солдат русской службы
  • маскалька — 1) русская; 2) солдатка
  • маскальскі — великорусский
  • масковец — москвич, великорус
  • маскоўка — великоруска
  • маскоўскі — московский, великорусский
  • Маскоўшчына — Великороссия

Слоўнік: Др. Я. Станкевіч ... [3]

рэдагаваць
  • маскоўскі -кая-кае
1. московский.
2. русский. Нсл. 291. Годзе горкае долі аб’едкі на маскоўскім стале падбіраць! Случчанік („Каласкі“, Но. 60‑61, 1958 г.) Разлучыла нас ні месяц, ні зара, разлучыла маскоўская слабада. Жукова Імгл. (Косіч 25). Маскоўская хустка. Нсл. Маскоўская сарочка, намётка. Нсл. Маскоўскія рукавы. Нсл.
  • Масковец -оўца, предл.-оўцу, зват.-оўча, м. — русский (в знач. сущ.). МГсл.
  • Маскоўка -ўкі-ўцы, ж. — русская женщина. Нсл. 29
1. У нашага пана якаясь Маскоўка служыць. Нсл.
2. маскоўка — топор русского изделия. Нсл. 291. Маскоўку купіў. Нсл.
  • маскоўшчына -ны-не 

1. холст русского изделия. Нсл. 291. Маскоўшчыны набрала на рукавы. Нсл. 2. вообще русский товар. Нсл. 291. Маскоўшчына лінуча. Нсл. 3. совокупность всего подлинно русского. Маскоўшчынаю пахне, сьмярдзіць. Смл.

  • маскалéць –èю-èеш-èе, несоверш. — русеть. Соверш. абмаскалéць — обрусеть. 

Прич. абмаскалéлы — обрусевший.

  • маскалёнак –нка, предл.-нку, м. — солдатский сын или кантонист. Нсл. 290. Маскалёнак б’ецца. Нсл. Маскалёнкаў павезьлі. Тм.
  • маскáліць –лю-ліш-ле, каго-што, несоверш. руссифицировать. Соверш. абмаскаліць — обрусить. 

Прич. абмаскáлены — руссифицированный.  Отгл. имя сущ. абмаскáленьне — руссификация (обрусение, С.). Нсл.

  • маскáль -аля, предл.-лю, мн. ч.-лі-лёў-лём-лёў-лямі-лёх, м.

1. Нк.: Пос. 99 — русский, великорусс. Навікі Віц. (Ксл.). У тым баку Маскалі жывуць. Сураж (Ксл.); Равы, Аш. Сына Маскаль за нівошта забіў. Гарун; Жабрачка. Спатыкаліся з Маскалямі. Зь вершу “Кінуўшы, рынуўшы паўстаньне”... з часу паўстаньня 1863 г. (Беларусь, 148). З Маскалём, не із сваім братам! Поговор. НК.: Пособ., 137. Тату, тату, лезе чорт у хату. Дарма сынку, абы не маскаль. Послов. На нашы землі наплылі чырвоненькія Маскалі. Кл.: Каліна, 30. Гарыць на Случчыне паўстаньне на бой сьмяротны з Маскалямі. Тм. 2. в общем значении маскáль — солдат русской армии, солдат. Растл.; Нсл. 290. Маскалёў найшло поўну хату. Нсл. Наш дзядзька служыў у маскалёх. Ст. Мы старожу паставім на чатыры стараны па чатыры маскалі. Маскалікі заснулі. Прыехаў пан — ня гулі. Росуха Імгл. (Косіч, 51). Уменьш. маскáлік — солдатик. Нсл. 290. Маскалікі, ідучы, пяюць. Нсл. 3. перен. — пустой, прямо стоящий колос ржи, пшеницы и т. п. 4. плохой, непослушный, с разбойническими замашками мальчик, парень.  Увелич., презр. маскалюга, а) русский, б) солдат., презр. Нсл. 291. Маскалюга гэты злодзей вялікі.

  • Масквá -вы

1. Москва 2. Россия. Масква сьлёзам ня вера. НК. Паасоб., 137. 3. русский (московитянин, великорос). Нсл., 291. Пан Маскву наняў на будынак. Нсл. А што ж, Масква, ня купіш барышоў? Тм. Маскву адурніў. Нсл. Ах ты Масква дурная, ня хочаш браць таго, што даюць. Тм. Ня дурні Масквы, яна й так дурная. Тм., собир. — русские. Масква стала адступаці, рэчку невялічку праклінаці. Зь песьні праз перамогу на маскоўскім войскам пад Воршаю 1514 г.

Крыніца [3]: Слоўнік: С. М. Некрашэвіч ...

великороссийский /-русский/ — вялікарускі, расійскі, расейскі, маскоўскі, маскальскі, рускі Великороссия — Расія, Расея, Маскоўшчына, Вялікарусь; пренебр. Кацапшчына русская — расійка, руская, маскáлька, маскоўка русский — расійскі, рускі, маскáльскі, маскоўскі; маскáль

  1. ^ М. Байкоў і С. Некрашэвіч. Беларуска‑расійскі слоўнік. — Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі, Менск, 1925 г. — 356 бач., 20 тыс. сл.
  2. ^ Беларуская навуковая тэрмінолёгія. Вып. 2. Практыка і тэорыя літаратурнага мастацтва. — Менск: Выданьне інстытуту Беларускай культуры,1923. — 74 с.
  3. ^ Др. Я. Станкевіч. Беларуска‑расійскі (Вялікалітоўска‑расійскі) слоўнік. Byelorussian–Russian (Greatlitvan–Russian) Dictionary by Dr. J. Stankevich. — Published by: Lew Sapieha Greatlitvan (Byelorussian) Foundation, New York. Library og Congress Catalog Card No. 89-092248. — 1305 бач.