Тэрмомэтар супору

Тэрмо́мэтар супо́ру — прыстасаваньне для вымярэньня тэмпэратуры, прынцып дзеяньня якога заснаваны на залежнасьці электрычнага супору рэчываў ад тэмпэратуры. Для вырабу тэрмомэтраў супору звычайна выкарыстоўваюць мэталы (плятыну, медзь) або паўправаднікі.

Тэрмомэтры супору выкарыстоўваюць разам з лагомэтрамі, вымяральнымі мастамі, нармуючымі пераўтваральнікамі, з дапамогай якіх непасрэдна вымяраюць супор, які ўтварае тэрмомэтар супору.

Тэрмомэтар супору з мэталу

Мэталы, якія выкарыстоўваюцца ў тэрмомэтрах супору, павінны адпаведаць шэрагу патрабаваньняў: не акісьляцца, добра ўзнаўляць значэньне электрычнага супору ў інтэрвале рабочых тэмпэратур, як мага больш зьмяняць свай супор пры зьмяненьні тэмпэратуры.

Найлепш гэтым патрабаваньням адпавядаюць медзь і плятына.

У прамысловасьці тэрмомэтры супору з мэтала звычайна градуіруюць наступным чынам: лічба, якая паказвае значэньне электрычнага супору гэтага тэрмомэтра пры 0 °C, і літара, якая паказвае мэтал, зь якага зроблены гэты тэрмомэтар супору. Напрыклад: 10М, 50П.

Медныя тэрмомэтры супору

Выкарыстоўваюцца для вымэрэньня тэмпэратур у дыяпазоне ад −50 °C да +200 °C. Залежнасьць супору ад тэмпэратуры ў дадзеным дыяпазоне лінейна:

$R_{t}=R_{0}\cdot (1+\alpha \cdot t)$

дзе $\alpha =4,26\cdot 10^{-3}K^{-1}$

Плятынавыя тэрмомэтры супору

Выкарыстоўваюцца для вымэрэньня тэмпэратур у дыяпазоне ад −260 °C да +1100 °C. Залежнасьць супору ад тэмпэратуры мае складаны характар, і ў дыяпазоне ад 0 да 650 выражаецца праз формулу:

$R_{t}=R_{0}\cdot (1+\alpha \cdot t+\beta \cdot t^{2})$

дзе $\alpha =3,96847\cdot 10^{-3}K;$ $\beta =-5,847\cdot 10^{-7}K$

Паўправадніковыя тэрмомэтры супору

Выкарыстоўваюцца для вымярэньня нізкіх тэмпэратур (да 100 К).

Электрычны супор паўправаднікоў пры павышэньні тэмпэратуры, у адрозьненьне ад мэталаў, паніжаецца. Залежнасьць тэмпэратуры ад супору мае нелінейны характар.

Перавагі тэрмомэтраў супору

Высокая дакладнасьць вымярэньняў (звычайна каля ±1 °C)
Высокая надзейнасьць пры выкарыстаньні 4-правадной схемы вымярэньняў

Недахопы тэрмомэтраў супору

Нізкі дыяпазон вымярэньняў (у параўнаньні з тэрмапарамі)
Ня могуць вымяраць высокія тэмпэратуры (у параўнаньні з тэрмапарамі)

Табліца супораў некаторых тэрмістараў

супор у Омах (Ω)
Тэмпэратура у °C	Pt100	Pt1000	па-нямецку: PTC	па-нямецку: NTC	NTC	NTC	NTC	NTC
	Typ: 404	Typ: 501	Typ: 201	Typ: 101	Typ: 102	Typ: 103	Typ: 104	Typ: 105
−50	80,31	803,1	1032
−45	82,29	822,9	1084
−40	84,27	842,7	1135			50475
−35	86,25	862,5	1191			36405
−30	88,22	882,2	1246			26550
−25	90,19	901,9	1306		26083	19560
−20	92,16	921,6	1366		19414	14560
−15	94,12	941,2	1430		14596	10943
−10	96,09	960,9	1493		11066	8299
−5	98,04	980,4	1561	31389	8466
0	100,00	1000,0	1628	23868	6536
5	101,95	1019,5	1700	18299	5078
10	103,90	1039,0	1771	14130	3986
15	105,85	1058,5	1847	10998
20	107,79	1077,9	1922	8618
25	109,73	1097,3	2000	6800			15000
30	111,67	1116,7	2080	5401			11933
35	113,61	1136,1	2162	4317			9522
40	115,54	1155,4	2244	3471			7657
45	117,47	1174,7	2330				6194
50	119,40	1194,0	2415				5039
55	121,32	1213,2	2505				4299	27475
60	123,24	1232,4	2595				3756	22590
65	125,16	1251,6	2689					18668
70	127,07	1270,7	2782					15052
75	128,98	1289,8	2880					12932
80	130,89	1308,9	2977					10837
85	132,80	1328,0	3079					9121
90	134,70	1347,0	3180					7708
95	136,60	1366,0	3285					6539
100	138,50	1385,0	3390
105	140,39	1403,9
110	142,29	1422,9
150	157,31	1573,1
200	175,84	1758,4

Глядзіце таксама

Вонкавыя спасылкі

Тэрмомэтар супору — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

Злучыць^?