Плеса (гідралёгія)

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Плеса.

Пле́са — назва татранскіх (у прыватнасьці ніжнетатранскіх) азёраў ледавіковага паходжаньня.

Плесы зьявіліся падчас чацьверыковага абледзяненьня на дне далінаў, утвораных ледавікамі, пасьля іхняга сыходу.

У славацкіх Татрах налічваецца 87, у польскіх — 48 плесаў, у Нізкіх Татрах 2. З татранскіх плесаў 105 пастаянныя, астатнія высыхаюць улетку ці ўвосені. Плошча ўсіх 135 плесаў — амаль 3 км², агульны аб’ём вады — 12 млн м³.

Найбольшым і найглыбейшым у Славаччыне ёсьць Вялікае Гінцава плеса (53 м, 20,08 га), найвышэйшым — Модрае плеса (2192 м н. у. м.), найвышэйшае перасыхаючае возера — Баранье плеска (2207 м н. у. м.), найніжэйшыя ў Славаччыне — Ракітаўскія плесы (1307 м н. у. м.), найніжэйшыя ў Татрах — Тапоравыя ставы (1100 м н. у. м.) . На польскай частцы разьмешчанае найбольшае плеса Татраў Марское вока (34,54 — 34,92 м, глыбіня 50,8).

Тэмпэратура паверхні плесаў (за выняткам найніжэйшых і плыткіх) улетку складае максымум 15 °C. Узімку на ўсіх плесах утвараецца лядовае пакрыцьцё таўшчынёю каля 50 см. Апошнімі разьмярзаюць у верасьні Зьмерзлае, Замёрзнутае і Лядовае плесы.

Прытокі ў асноўным падземныя, некаторыя маюць і наземныя (напр. Попрадзкае плеса). Некаторыя маюць вытокі.

Плесы кандэнсуюць ваду высокай чысьціні і выроўніваюць паверхавыя і падземныя сьцёкі. Служаць крыніцаю высокаякаснай пітной вады.

У плесы з ападкамі паступова трапляе горная парода, у ніжэй разьмешчаных азёрах з-за расьліннасьці ўтвараецца забалочанасьць. Гэта, а таксама разбурэньне марэны пагражае існаваньню плесаў.

Найбольшыя славацкія плесы

Вышняе Валенбэргава плеса

№	Назоў	Плошча, га	Вышыня, м н. у. м.	Глыбіня, м
1.	Вялікае Гінцава плеса	20,08	1946	53,0
2.	Штырбскае плеса	19,76	1346	20,0
3.	Ніжняе Цёмнасмрэчынскае плеса	12,00	1677	38,0
4.	Вышняе Белаводзкае Жаб’е плеса	9,56	1699	24,3
5.	Попрадзкае плеса	6,88	1494	17,0
6.	Вышняе Цёмнасмрэчынскае плеса	5,55	1 725	19,0
7.	Ніжняе Цер’янскае плеса	5,47	1940	47,2
8.	Вышняе Валенбэргава плеса	5,18	2157	21,0
9.	Крыванскае Зялёнае плеса	5,16	2013	23,1
10.	Ніжняе Белаводзкае Жаб’е плеса	4,65	1675	20,2

Найбольшыя плесы Заходніх Татраў

Другое і трэцяе Рогацкія плесы

№	Назоў	Плошча, га	Вышыня, м н. у. м.	Глыбіня, м
1.	Дольнае Рогацкае плеса	2,22	1563	6,3
2.	Горнае Рогацкае плеса	1,45	1718	8,1
3.	Дольнае Ямніцкае плеса	1,13	1728	4,0
4.	Горнае Быстрае плеса	0,86	1875	12,5
5.	Горнае Рачкава плеса	0,74	1717	10,0
6.	Трэцяе Рогацкае плеса	0,61	1653	3,7
7.	Горнае Ямніцкае плеса	0,41	1834	8,0
8.	Сподняе Быстрае плеса	0,34	1837	4,0
9.	Плеса пад Зьвераўкай	0,31	983	1,2
10.	Цятлякава возера	0,28	1370	1,2