Сьпіс аб’ектаў Сусьветнай спадчыны ЮНЭСКО ў Румыніі
Сьпіс Сусьветнай спадчыны ЮНЭСКО ў Румыніі складаецца з 7 аб’ектаў (на 2014 рок). 6 аб’ектаў уключаныя ў сьпіс паводле культурных крытэраў, прычым адзін зь іх прызнаны шэдэўрам чалавечага генію (крытэр i), а яшчэ 1 аб’ект улучаны паводле прыродных крытэраў і прызнаны адначасова прыродным фэномэнам выключнай прыгажосьці і эстэтычнай важнасьці (крытэр vii) і адметнай каштоўнасьцю з пункту гледжаньня навукі і захаваньня біялягічных відаў (крытэр x).
Акрамя гэтага, паводле стану на 2014 рок, яшчэ 14 аб’ектаў на тэрыторыі Румыніі знаходзяцца ў ліку кандыдатаў на ўключэньне ў сьпіс сусьветнай спадчыны[1]. Румынія ратыфікавала Канвэнцыю пра ахову сусьветнай культурнай і прыроднай спадчыны 16 траўня 1990 року[2].
Сьпіс
рэдагавацьУ дадзенай табліцы аб’екты разьмешчаныя ў парадку іх даданьня ў сьпіс Сусьветнай спадчыны ЮНЭСКО:
№ | Выява | Назва | Месцазнаходжаньне | Час стварэньня | Зьвесткі ЮНЭСКО | Апісаньне | крытэр |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Дэльта Дунаю (па-румынску: Delta Dunării) |
— | — | 1991 | Воды Дунаю, якія выцякаюць у Чорнае мора, ствараюць найбуйнейшую і найлепш захаваную з дэльтаў Эўропы. У Дэльце Дунаю жывуць каля 300 відаў птушак ды 45 відаў прэснаводнай рыбы ў яе шматлікіх азёрах і балотах. 588 | x,xi,xii | |
2 | Вёскі з умацаванымі цэрквамі ў Трансыльваніі (па-румынску: Aşezări cu biserici fortificate din Transilvania) |
Трансыльванія | — | 1993 1999 |
Гэтыя трансыльванскія вёскі з узмоцненымі цэрквамі маляўніча паказваюць культурны ляндшафт паўднёвай Трансыльваніі. Сем вёсак са сьпісу, закладзеныя трансыльванскімі саксонамі, характарызуюцца адмысловай сыстэмай выкарыстаньня зямлі ды арганізацыі працы, захаванай яшчэ зь сярэднявечча. 596 | iv | |
3 | Манастыр Харэзу (па-румынску: Mănăstirea Horezu) |
мястэчка Харэзу | 1690 | 1993 | Заснаваны ў 1690 годзе князем Канстантынам Бранкаванам, манастыр Харэзу ў Валахіі, зьяўляецца геніяльным прыкладам Бранкавянскага стылю. Манастыр вядомы сваёй архітэктурнай чысьцінёю ды балянсам, багацьцем скульптурных дэталяў ды жывымі партрэтамі. Школа сьценапісу ды іканапісу, заснаваная ў манастыры ў 18 стагодзьдзі, была вядомай на ўвесь Балканскі рэгіён. 597 | ii | |
4 | Цэрквы Малдавіі (па-румынску: Bisericile pictate din nordul Moldoveir) |
жудэц Сучава, Румынія | 1487-1532 | 1993 | Восем цэркваў паўночнай Малдавіі, пабудаваныя ў 15-16 стагодзьдзях, зьнешнія сьцены якіх размаляваныя фрэскамі, зьяўляюцца геніяльнымі працамі, натхнёнымі Бізантыйскім мастацтвам. 598 | i, iv | |
5 | Гістарычны цэнтр Сігішаары (па-румынску: Historic Centre de Sighişoara ) |
горад Сігішаара | XII стагодзьдзе | 1999 | Заснаваная нямецкімі майстрамі ды купцамі, вядомымі як трансыльванскія саксоны, Сігішаара ўяўляе выдатны прыклад невялікага, узмоцненага сярэднявечнага мястэчка, якое адыгрывала важную стратэгічную і камэрцыйную ролю на пэрыфэрыі цэнтральнай Эўропы цягам некалькіх стагодзьдзяў. | iii, v | |
6 | Драўляныя цэрквы Марамурэшу (па-румынску: Biserici de lemn din Maramureş) |
рэгіён Марамурэш | XVII-XVIII стагодзьдзе | 1999 | Восем цэркваў уяўляюць сабой выдатныя прыклады шэрагу архітэктурных вырашэньняў розных пэрыядаў ды рэгіёнаў. 904 | iv | |
7 | Дакійскія ўмацаваньні ў гарох Арашці (па-румынску: Fortăreţe dacice din Munţii Orăştiei) |
горы Арашці, Румынія | 1 стагодзьдзе да н. э. | 1999 | Збудаваныя у першых стагодзьдзях да н. э. і н. э. у часы дакійскага кіраваньня, гэтыя фартэцыі паказваюць нечаканае зьмяшэньне вайсковай і рэлігійных тэхнік архітэктуры. Шэсьць умацаваных пабудоваў, ядро Дакіі, былі захоплены рымлянамі напачатку 2-га стагодзьдзя да н. э., іхныя масіўныя і добра захаваныя руіны дагэтуль стаяць у маляўнічым натуральным акаленьні.906 | ii, iii, iv |
Кандыдаты ў сьпіс
рэдагаваць- Манастыр Нямц (па-румынску: Mănăstirea Neamţ)
- Цэрквы гораду Курця-дэ-Арджэш (па-румынску: Curtea de Argeş)
- Манумэнтальны комплекс Канстантына Бранкушы у горадзе Тыргу-Жыў (па-румынску: Ansamblul sculptural Constantin Brâncuși de la Târgu-Jiu)
- Пячорны комплекс Басараб (па-румынску: Complexul rupestru Basarabi)
- Манастыр Трох Сьвятароў у Ясы (па-румынску: Mănăstirea Sfinții Trei Ierarhi din Iași)
- Умацаваныя хаты-кулы ў гістарычным рэгіёне Алтэнія (па-румынску: Culele din Oltenia)
- Царква Сьвятога Мікалая ў вёсцы Дэнсуш (па-румынску: Biserica Sfântul Nicolae din Densuș)
- Гістарычны цэнтар гораду Алба-Юлія (па-румынску: Alba Iulia)
- Нацыянальны парк Рэтэзат (па-румынску: Parcul Național Retezat)
- Нацыянальны парк Родна (па-румынску: Parcul Național Munții Rodnei)
- Утварэньне Сынпэтру (па-румынску: Locul fosilifer cu dinozauri Sânpetru)
- Сьвяты лес у Слэтыёары (па-румынску: Slătioara)
- Гістарычны цэнтар гораду Сібію (па-румынску: Sibiu)
- Вёскі Холакё (па-вугорску: Hollókő) і Рымэця з ваколіцамі (па-румынску: Rimetea)
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Tentative Lists (анг.). UNESCO World Heritage Centre. Праверана 25 сьнежня 2014 г.
- ^ The States Parties — Romania (анг.). UNESCO World Heritage Centre. Праверана 25 сьнежня 2014 г.