Сьцяг Францыі: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Гісторыя: clean up, replaced: Flag of France.png → Flag of France.svg using AWB
Радок 1:
[[ВыяваФайл:Flag of France.svg|thumbміні|300px300пкс|[[ВыяваФайл:FIAV 111000.svg|20px20пкс]] Сьцяг Францыі]]
<!-- Гэты артыкул быў перакладзены з францускай і збольшага ангельскай Вікіпэдый, таму патрабуецца праверка і дапрацоўка -->
'''Сьцяг Францыі''' ({{langмова-fr|drapeau tricolore}} або ''drapeau bleu-blanc-rouge'', ''drapeau français'', радзей ''le tricolore'', на ваенным жаргоне — ''les couleurs'') — зьяўляецца нацыянальнай эмблемай [[Францыя|Францыі]] ў адпаведнасьці з 2-ім артыкулам [[Канстытуцыя 4 кастрычніка 1958 году (Францыя)|францускай канстытуцыі 1958 году]]. Ён складаецца з трох вэртыкальных палос — сіняй, белай і чырвонай — і мае прапорцыі 2 да 3. Уведзены ва ўжываньне [[20 траўня]] [[1794]] г.
 
[[Выява:Flag of France.svg|thumb|300px|[[Выява:FIAV 111000.svg|20px]] Сьцяг Францыі]]
'''Сьцяг Францыі''' ({{lang-fr|drapeau tricolore}} або ''drapeau bleu-blanc-rouge'', ''drapeau français'', радзей ''le tricolore'', на ваенным жаргоне — ''les couleurs'') — зьяўляецца нацыянальнай эмблемай [[Францыя|Францыі]] ў адпаведнасьці з 2-ім артыкулам [[Канстытуцыя 4 кастрычніка 1958 году (Францыя)|францускай канстытуцыі 1958 году]]. Ён складаецца з трох вэртыкальных палос — сіняй, белай і чырвонай — і мае прапорцыі 2 да 3. Уведзены ва ўжываньне [[20 траўня]] [[1794]] г.
 
== Паходжаньне колераў ==
 
* '''Сіні''' сьцяг выкарыстоўвалася яшчэ з часоў [[Хлодвіг|Хлодвіга I]], першага франкскага караля, і быў зьвязаны з колерам убору сьвятога [[Марцін Турскі|Марціна Турскага]], заступніка Францыі. Па легендзе сьвятой падзяліўся сваім плашчом (сіняга колеру) з жабраком у [[Амьен]]е, а Хлодвіг пасьля прыняцьця хрысьціянства каля [[498]] году зьмяніў у гонар яго белы сьцяг на сіні.
 
Радок 15 ⟶ 12:
 
== Гісторыя ==
 
=== Рэвалюцыйныя кукарды ===
 
{{Асноўны артыкул|Трохкаляровая кукарда}}
 
У нядзелю [[12 ліпеня]] [[1789]] году ў садах Каралеўскага Палаца ({{langмова-fr|Palais-Royal}}) [[Каміл Дэмулен]] прымацаваў да свайго капялюша зялёны лісток. Ён пераконваў натоўп зрабіць тое ж самае — гэты жэст азначаў усеагульную мабілізацыю. Даволі хутка было заўважана, што зялёны колер зьяўляецца колерам надзвычай непапулярнага ў народзе графа [[Артуа]] (будучага [[Карл X (кароль Францыі)|Карла X]]) і таму пасьпяшаліся замяніць зялёную кукарду на [[кукарда|кукарды]] іншых колераў, асабліва сінія і чырвоныя. Пасьля ўзяцьця [[Бастылія (крэпасьць)|Бастыліі]] чырвоныя і сінія кукарды сталі самымі распаўсюджанымі, бо гэтыя колеры былі колерамі муніцыпальнай гвардыі. Распавядаюць таксама, што два францускіх гвардзейца былі трыўмфальна пранесены праз увесь Парыж, бо менавіта яны першымі змаглі пракрасьціся ў Бастылію (а іх уніформа была трохкаляровай).
 
Такім чынам, падчас [[Францускай рэвалюцыі|Францускай рэвалюцыі]] парыскія байцы насілі сінія і чырвоныя кукарды. Праз некалькі дзён пасьля ўзяцьця Бастыліі ў [[Лафайет]]а зьявілася ідэя ўлучыць у кукарды белы колер (а ў той час гэта быў колер [[манархія|манархіі]]), яго новаўвядзеньне было з запалам прынята. Суцэль магчыма, што Лафайет, якому здаралася дзерціся на боку амэрыканскіх паўстанцаў, убачыў у гэтых трох колерах напамінак аб амэрыканскіх кукардах. Ва ўсякім разе, відавочна, што злучэньне чырвонага, сіняга й белага азначалі ў пятніцу [[17 ліпеня]] [[1789]] году прызнаньне парыскай муніцыпальнай гвардыі як афіцыйную адзінку ўзброеных сіл Францыі.
Радок 26 ⟶ 21:
Трохкаляровая кукарда, такім чынам, была створаная Лафайетам у ліпені [[1789]] году. Сіні, белы й чырвоны колеры доўгі час выкарыстоўваліся разам або паасобна як сымбаль Францыі.
 
[[ВыяваФайл:Claude Monet 043.jpg|thumbміні|250px250пкс|[[Клод Мане|К. Мане]] Вуліца Сэн Дэні ў дзень нацыянальнага сьвята ([[1878]])]]
 
Цікава, што ў тэкстах таго часу белы колер не ўспрымаўся як каралеўскі, але як колер усёй Францыі або каралеўства як такога. Легенда аб тым, што гэта было злучэньне колераў [[Парыж]]у і белага каралеўскага колеру, зьявілася ўжо значна пазьней. Сьведчаньнем зваротнага можа паслужыць хоць бы той факт, што ў [[1792]] годзе Рэспубліка і не думала касаваць белы колер.
 
=== Першыя сьцягі ===
 
Першай нацыянальнай трохкаляровай эмблемай стаў сьцяг, прыняты [[24 кастрычніка]] [[1790]] году. Першы раз у гісторыі ўсё будынкі краіны былі ўпрыгожаныя аднолькавым нацыянальным сьцягам. Ён быў белага колеру, колеру [[Францыя|Францыі]]; на ім быў намаляваны прастакутнік, які складаўся з трох вэртыкальных палос — чырвонай, белай і сіняй, «''колераў волі''» па тэрміналёгіі таго часу. Прастакутнік быў акружаны белай аблямоўкай, белая аблямоўка быў акружаная ў сваю чаргу яшчэ адной аблямоўкай: бліжэй да тронка сіняй, а з іншага боку — чырвонай. Гэтая другая аблямоўка падзяляла дзьве белыя часткі сьцягу.
 
Радок 37 ⟶ 31:
 
=== Напалеонаўская ўніфікацыя ===
 
Сьцяг сухапутнага войска пачынальна з [[1791]] году, таксама як і сьцягі нацыянальнай гвардыі з [[1789]] году, складаліся з трох колераў, але па звычаі таго часу ўсё мелі розныя выгляды. Так, у [[Бітва на Аркольскім масту|бітве на Аркольскім масту]] ў [[Напалеон]]а быў белы сьцяг з выявай пазалочаных ''fasces'' (пучкоў разог з сякерамі ў сярэдзіне) [[ліктор]]аў у цэнтры з чатырма сінімі і чырвонымі ромбамі па кутах. Гэтая разнастайнасьць было тады ўласьціва сьцягам, напрыклад, на кукардах колеры былі разьмешчаныя ў адвольным парадку і не падпарадкоўваліся ніякай уніфікацыі.
 
Радок 46 ⟶ 39:
Малюнкі на вэртыкальных палосах сьцягоў сухапутных войскаў захоўваліся аж да [[1812]] году.
 
[[ВыяваФайл:Flag of France.svg|thumbміні|175px175пкс|leftзьлева|Францускі трохкаляровы сьцяг]]
 
== Памер і колеры ==
 
На працягу доўгага часу трохкаляровы сьцяг меў няроўныя палосы, часам чырвоная паласа знаходзілася ў тронка, часам сіняя. Па рашэньні [[Напалеон Банапарт|Напалеона Банапарта]] сьцяг прыняў сучасны выгляд: тры палосы павінны мець роўную шырыню, а ў тронка заўсёды павінна разьмяшчацца сіняя паласа.
 
Радок 82 ⟶ 74:
* [http://www.flags.ru/hist.asp?hist=6 Гісторыя францускага сьцягу на сайце «Усе сьцягі сьвету»]
* [http://www.fotw.net/flags/fr.html Францускі сьцяг на сайце «Flags of the World»] {{ref-en}}
 
{{Сьцягі краін Эўропы‎}}
 
[[Катэгорыя:Сьцягі дзяржаўдзяржаваў|Францыя]]
[[Катэгорыя:Дзяржаўныя сымбалі Францыі]]