Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д выпраўленьне спасылак
дапаўненьне з РасВП
Радок 1:
[[Файл:Promień.png|міні|right|200пкс|Радыюс акружыны]]
 
'''Ра́дыюс''' ([[Лацінская_мова|на лаціне]] ''radius'' — літаральна ''прамень; сьпіца кола'') — [[адцінак]], які злучае [[пункт (геамэтрыя)|пункт]] [[акружына|акружыны]] або [[сфэра|сфэры]] зь ейным цэнтрам.
 
Радыюс складае палову [[дыямэтар|дыямэтру]].
 
== Уласьціваьсці ==
* Радыюс, праведзены ў пункт <math>A</math> [[акружына|акружыны]], пэрпэндыкулярны акружыне ў гэтым пункце.
* Радыюс, [[пэрпэндыкуляр]]ны [[хорда акружыны|хордзе]], дзеліць яе напалову.
 
== Зьвязаныя вызначэньні==
* [[Цэнтральны кут|''Цэнтральны кут'']] у акружыне — гэта [[кут]], утвораны двума радыюсамі.
* [[Радыюс крывізны|'' Радыюс крывізны'']] крывой — гэта радыюс акружыны, якая мае з гэтай крывой [[дотык]] другога парадку.
 
== Этымалёгія ==
Слова «радыюс» упершыню сустракаецца ў [[1569]] року ў францускага навукоўца [[П'ер дэ ла Рамэ|П'ера дэ ла Рамэ]], крыху пазьней у [[Франсуа Віет]]а. Робіцца агульнапрынятым толькі ў канцы [[XVII стагодзьдзе|XVII ст.]].
 
== Абагульненьні ==
Радыюсам [[мноства|мноства]] <math>M</math>, якое ляжыць у [[мэтрычная прастора|мэтрычнай прасторы]] з мэтрыкай <math>\rho</math>, завецца велічыня <math>(\sup_{x,y \in M}\rho(x, y))/2</math>. Напрыклад, радыюс ''n''-вымернага [[гіпэркуб]]а з [[бок]]ам ''s'' роўны
: <math> r = \frac{s}{2}\sqrt{n}.</math>
 
== Глядзіце таксама ==
* [[Атамны радыюс]]
* [[Бораўскі радыюс]]
* [[Гравітацыйны радыюс]]
* [[Дэбаеўскі радыюс экранаваньня]]
* [[Іённы радыюс]]
* [[Крышталехімічны радыюс]]
* [[Радыюс інэрцыі]]
* [[Радыюс-вэктар]]
* [[Радыюс павароту]]
* [[Радыюс паразы]]
* [[Радыюс ратацыі]]
 
[[Катэгорыя:Геамэтрыя]]