Вікіпэдыя

Капліца Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла (Шарашоў): розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Stary Jolup (гутаркі | унёсак)
38 301 праўка
дапаўненьне, стыль, выява
Радок 1:
{{Славутасьць
|Тып =
|Назва = Капліца сьвятыхСьвятых апосталаўАпосталаў Пятра йі Паўла
|Арыгінальная назва =
|Выява = ПетрапаўлаўскаяŠarašoŭ, царкваKaplickaja. (Шарашоў), 002Капліцкая (1944-49).Jpegjpg
|Подпіс выявы = Капліца Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла, аўтэнтычны выгляд
|Шырыня выявы =
|Статус =
Радок 46:
}}
{{Іншыя значэньні|Петрапаўлаўская царква}}
'''Царква́ Сьвяты́х Апо́сталаў Пятра́ і Па́ўла''' — помнік архітэктуры XVIII—XIX стагодзьдзяў у [[Шарашоў|Шарашове]]. Знаходзіцца на могілках, на гістарычнай Капліцкай вуліцы. Пры пабудове была ў юрысдыкцыі [[Кіеўская, галіцкая і ўсяе Русі мітраполія (уніяцкая)|Сьвятога Пасаду]], цяпер — у валоданьні [[Беларуская праваслаўная царква|Маскоўскага патрыярхату]]. Твор традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю [[клясыцызм]]у, [[сьпіс помнікаў гісторыі і архітэктуры Беларусі, зруйнаваных Маскоўскім патрыярхатам|мастацкае аблічча якога пацярпела ў выніку надбудовы]] [[Купал-цыбуліна|купала-цыбуліны]].
'''Царква́ Сьвяты́х апо́сталаў Пятра́ й Па́ўла''' — [[Праваслаўе|праваслаўны]] [[храм]] у [[Шарашоў|Шарашове]], збудаваны ў 1824 року. Помнік [[Драўлянае дойлідзтва|драўлянага дойлідзтва]] з рысамі архітэктуры [[клясыцызм]]у.
 
== МінуўшчынаГісторыя ==
[[Файл:Царква сьвятых апосталаў Пятра і Паўла (Шарашоў). Агульны выгляд..JPG|значак|зьлева|Царква па надбудове купала-цыбуліны]]
Калі ў 1760 року была пабудаваная новая [[Прачысьценская царква (Шарашоў)|Прачысьценская царква]], стары будынак, 1700 року пабудовы, разабралі і перанесьлі на могілкі на ўскрайку мястэчка. У 1820—1824 роках гэтая царква была перабудаваная і асьвечаная ў гонар сьвятых [[апостал]]аў [[Пётар (апостал)|Пятра]] і [[Павал (апостал)|Паўла]].▼
 
=== Вялікае Княства Літоўскае ===
Ля ўсходняе (алтарнае) сьцяны царквы знаходзіцца магіла заслужанага прафэсара [[Віленскі ўнівэрсытэт|Віленскага ўнівэрсытэту]] [[Міхаіл Баброўскі|Міхаіла Баброўскага]], які быў настаяцелем у мясцовай [[Царква Нараджэньня Маці Божай (Шарашоў)|парафіяльнай царкве]].
▲Калі ў 1760 року былаў Шарашове пабудаванаязбудавалі новаяновую [[Прачысьценская царква (Шарашоў)|ПрачысьценскаяПрачысьценскую царквацаркву]], стары будынак, 1700 року пабудовы, разабралі і перанесьлі на могілкі на ўскрайку мястэчка. У 1820—1824 роках гэтая царква была перабудаваная і асьвечаная ў гонар сьвятых [[апостал]]аў [[Пётар (апостал)|Пятра]] і [[Павал (апостал)|Паўла]].
 
=== Пад уладай Расейскай імпэрыі ===
Улетку 1995 року храм загарэўся ад удару маланкі ў суседняе дрэва, аднак агонь не пасьпеў нанесьці значных пашкоджаньняў. Пасьля рамонту быў усталяваны новы [[прастол]].▼
Па [[Трэці падзел Рэчы Паспалітай|трэцім падзеле Рэчы Паспалітай]] (1795 рок), калі Шарашоў апынуўся ў складзе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], царква працягвала дзейнічаць як уніяцкая. У 1820—1824 роках старую царкву перабудавалі і асьвяцілі ў гонар сьвятых [[апостал]]аў [[Пётар (апостал)|Пятра]] і [[Павал (апостал)|Паўла]]. Па гвалтоўнай ліквідацыі [[Уніяцкая царква ў Рэчы Паспалітай|Ўніяцкай царквы]] ў 1839 годзе расейскія ўлады [[Русіфікацыя Беларусі|адабралі будынак царквы]] ў Сьвятога Пасаду і перадалі ў валоданьне [[Найсьвяцейшы ўрадавы сынод|Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі]] ([[Расейская праваслаўная царква|Маскоўскага патрыярхату]]). Ля ўсходняе (алтарнае) сьцяны царквы спачыў заслужаны прафэсар [[Віленскі ўнівэрсытэт|Віленскага ўнівэрсытэту]] [[Міхаіл Баброўскі|Міхаіла Баброўскага]], які быў настаяцелем у мясцовай [[Царква Нараджэньня Маці Божай (Шарашоў)|парафіяльнай царкве]].
 
=== Наноўшы час ===
Царква дзейнічае, набажэнствы адбываюцца ў дзень сьвятых Першавярхоўных апосталаў Пятра і Паўла, а таксама ў дні паміну спачылых.▼
[[Файл:Петрапаўлаўская царква (Шарашоў) 007006.Jpeg|значак|зьлева|Размалёўкі на галоўным фасадзе]]▼
 
▲Улетку 1995 року храмцарква загарэўсязагарэлася ад удару маланкі ў суседняе дрэва, аднак агонь не пасьпеў нанесьці значных пашкоджаньняў. Пасьля рамонту быў усталяваныпаставілі новы [[прастол]], замест [[Купал-баня|купала-бані]] — маскоўскі купал-цыбуліну, а гістарычны каваны 4-канцовы крыж замянілі на сучасны [[Васьміканцовы крыж|маскоўскі 8-канцовы]].
== Архітэктура ==▼
▲[[Файл:Петрапаўлаўская царква (Шарашоў) 007.Jpeg|значак|зьлева|Размалёўкі на галоўным фасадзе]]
Адназрубная пабудова з трохграннай алтарнай [[апсыда]]й накрытая двухсхільным [[дах]]ам з [[вальма]]мі над алтаром. Шэсьць [[калёна]]ў надаюць [[портык]]у падабенства да клясыцыстычнага<ref name="prakap">{{Спасылка|аўтар = Пракаповіч Н.С.|прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = |url = http://sources.ruzhany.info/030.html|загаловак = Летапіс духоўнасці: культавая архітэктура|фармат = |назва праекту = Всё о Ружанах|выдавец = |дата = 27 лістапада 2012|мова = |камэнтар = }}</ref>. Галоўны фасад з трыкутным [[франтон]]ам, на якім разьмешчаныя два [[Ромб|рамбічныя]] [[Акно|акенцы]], увенчаны двух’яруснай фігурнай [[вежа]]чкай. Астатнія вокны прастакутныя.▼
 
▲ЦаркваНа дзейнічае,2020 рок набажэнствы адбываюцца ў дзень сьвятых Першавярхоўных апосталаў Пятра і Паўла, а таксама ў дні паміну спачылых.
У аздабленьні храма выкарыстаныя [[Паліхромія|паліхромная]] афарбоўка, дэкаратыўная [[шалёўка]], размалёўка на рэлігійныя сюжэты.
 
▲== Архітэктура ==
▲АдназрубнаяПомнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю [[клясыцызм]]у. Гэта 1-зрубная пабудова з трохграннай3-граннай алтарнай [[апсыда]]й, накрытая двухсхільным [[дах]]ам з [[вальма]]мі над алтаром. Шэсьць [[калёна]]ў надаюць [[портык]]у падабенства да клясыцыстычнага<ref name="prakap">{{Спасылка|аўтар = Пракаповіч Н.С.|прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = |url = http://sources.ruzhany.info/030.html|загаловак = Летапіс духоўнасці: культавая архітэктура|фармат = |назва праекту = Всё о Ружанах|выдавец = |дата = 27 лістапада 2012|мова = |камэнтар = }}</ref>. Галоўны фасад з трыкутным [[франтон]]ам, на якім разьмешчаныяразьмяшчаюцца два [[Ромб|рамбічныя]] [[Акно|акенцы]], увенчаны двух’яруснай2-яруснай фігурнай [[вежа]]чкай<ref>Алісейчык У. Шарашоўская Петрапаўлаўская царква // {{Літаратура/Архітэктура Беларусі: Энцыкляпэдычны даведнік|к}} С. 487.</ref>. Астатнія вокны прастакутныя. У аздабленьні царквы выкарыстоўваецца [[Паліхромія|паліхромная]] афарбоўка, дэкаратыўная [[шалёўка]], размалёўка на рэлігійныя сюжэты.
 
[[Інтэр’ер]] зальны. Унутраная прастора перакрываецца роўнай стольлю<ref>Алісейчык У. Шарашоўская Петрапаўлаўская царква // {{Літаратура/Архітэктура Беларусі: Энцыкляпэдычны даведнік|к}} С. 488.</ref>.
[[Інтэр’ер]] зальны. [[Скляпеньні]] плоскія.
 
== Крыніцы і заўвагі ==
{{Крыніцы}}
 
Радок 74 ⟶ 78:
{{Commonscat|Church of Saints Peter and Paul, Šarašova}}
* {{Радзіма майго духу|1035|аб’ект|Капліца Сьвятых апосталаў Пятра і Паўла}}
* [http://globus.tut.by/shereshevo/index.htm#church_petropavl Царква сьв.Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла]{{ref-ru}}, на «[[Глобус Беларусі|Глобусе Беларусі]]»
* [http://www.pravoslavie.by/hram/d-shereshevo-hram-vo-imja-svv-app-petra-i-pavla Праваслаўе.By]{{ref-ru}}
 
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Капліца_Сьвятых_Апосталаў_Пятра_і_Паўла_(Шарашоў)»