Вікіпэдыя

Ліпіды: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Dymitr (гутаркі | унёсак)
61 577 правак
крыніца — https://en.wikipedia.org/wiki/Lipid?oldid=839417605, https://ru.wikipedia.org/wiki/Липиды?oldid=92138096
Радок 1:
'''Ліпі́ды''' (ад {{мова-el|λίπος|скарочана}}, lípos  — «тлушч»)  — тлустыя [[кіслатакісьля|кіслотыкісьлі]], а таксама іхіхныя вытворныя, як паводле радыкалу, такгэтак і паводле карбаксільнай групы.
 
Выкарыстоўваемае раней вызначэньне ліпідаў, як групы арганічных злучэньняў, добра рашчынальных у непалярных арганічных рашчынальніках ([[бэнзольбэнзол]], [[ацэтон]], [[хляраформ]]) і практычна нерашчынальных у вадзе, зьяўляецца недакладным. Па-першае, такое вызначэньне замест слушнай характарыстыкі клясы хімічных злучэньняў кажа толькі аб фізычных уласьцівасьцях. Па-другое, у цяперашні час вядомая дастатковая колькасьць злучэньняў, нерашчынальных у непалярных рашчынальніках альбо, наадварот, добра рашчынальных у вадзе, якія, тым ня менш, адносяцца да ліпідаў. У сучаснай арганічнай хіміі вызначэньне тэрміну «ліпіды» заснавана на біясынтэтычнай роднасьці дадзеных злучэньняў  — да ліпідаў адносяць тлустыя кіслотыкісьлі і іхіхныя вытворныя<ref>[http://bio.fizteh.ru/student/files/biology/bioarticles/f 2ai2]</ref>. У той жа час у біяхіміі і іншых разьдзелах біялёгіі да ліпідаў па-ранейшаму прынята адносіць і гідрафобныя ці амфіфільныя рэчывы іншай хімічнай прыроды<ref>[http://yankothesaurus.librusnano.rucom/bookswiki/biolog/naglarticle1073 biochem/index.htm«Липид»]. Роснано.</ref>.
 
Асноўныя біялягічныя функцыі ліпідаў уключаюць здольнасьць да назапашваньня энэргіі, а таксама яны выступаюць у якасьці структурных кампанэнтаў вузавых мэмбранаў<ref>Subramaniam S, Fahy E, Gupta S, Sud M, Byrnes RW, Cotter D, Dinasarapu AR, Maurya MR (October 2011). [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3383319 «Bioinformatics and systems biology of the lipidome»]. Chemical Reviews. 111 (10): 6452–90. doi:10.1021/cr200295k. PMC 3383319. [[:PMID:21939287|PMID 21939287]].</ref>. Яны ўплываюць на пранікальнасьць вузаў і актыўнасьць многіх фэрмэнтаў, удзельнічаюць у перадачы нэрвовага імпульсу, у цягліцавым скарачэньні, стварэньні міжвузавых кантактаў, у іммунахімічных працэсах<ref>Липиды / Л. Д. Бергельсон // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.</ref>. Ліпіды маюць шырокае прымяненьне ў касмэтычнай і харчовай прамысловасьці, а таксама ў галіне нанатэхналёгіяў<ref>Mashaghi S, Jadidi T, Koenderink G, Mashaghi A (February 2013). [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3588097 ''«Lipid nanotechnology»'']. International Journal of Molecular Sciences. 14 (2): 4242–82. doi:10.3390/ijms14024242. PMC 3588097. [[:PMID:23429269|PMID 23429269]].</ref>.
 
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Зноскі}}
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Lipids}}
 
{{Накід:Хімія}}
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Ліпіды»