Алег Бембель: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д -Катэгорыя:Беларускамоўныя паэты; ± 4 катэгорыі з дапамогай HotCat
д артаграфія, катэгорыя
Радок 1:
{{пісьменьнік}}
{{Цёзкі|Бембель}}
'''АлегАле́г АндрэевічАндрэ́евіч БембельБе́мбель''' ({{ДН|16|12|1939}}, [[Менск]], [[БССР]]; Мянушкі: ''Зьніч'', ''А. Зьніч'') — беларускі [[філёзаф]], [[паэт]], [[публіцыст]], [[антыкамунізм|антыкамуністычны]] [[дысыдэнт]]<ref name="fnфкарта">Паводле Фонду Цэнтра «Карта» (Польшча)</ref>, вядомы найперш як аўтар выданайвыдадзенай у [[Лёндан]]е працы «Роднае слова і маральна-эстэтычны прагрэс» (1985).
 
== Жыцьцяпіс ==
Сын вядомага разьбяра [[Андрэй Бембель|Андрэя Бембеля]]. Чалец [[КПСС]] (да 1986). Скончыў [[Беларуская дзяржаўная акадэмія музыкі|Беларускую дзяржаўную кансэрваторыю]] (1969)<ref name="fnадук">Таксама навучаўся «некалькі гадоў» у [[БПІ]] й у 1959—1963 у [[Менскі дзяржаўны музычны каледж імя М. І. Глінкі|Менскай музычнай вучэльні]]. Łarysa Androsik. Biembiel Aleh // Słownik dysydentów.</ref>, асьпірант [[Інстытут філязофіі й права АН БССР|Інстытуту філязофіі й права]] [[АН БССР]] (1971—1974); дысэртацыя аб народных і інтэрнацыянальных элемэнтах у літаратуры не была абароненая, таму што працу прызналі «нацыяналістычнай»<ref name="fnандросік">Łarysa Androsik. Biembiel Aleh // Słownik dysydentów.</ref>. Працаваў на [[Беларускае тэлебачаньне|тэлебачаньн]]і (1983—1984); у Акадэміі навукаў БССР (1984—1986). За выданьне ў Лёндане сваёй працы быў рэпрэсаваны ў 1986 року. Чалец Саюзу пісьменьнікаў БССР/Беларусі (1989). Працаваў у Нацыянальным навукова-дасьледчым цэнтры імя Скарыны (з 1991). З 1996 ― у послуху ў [[Жыровіцкі манастыр|праваслаўным манастыры]] ў Жыровічах.
 
Працу над кнігай «Роднае слова і маральна-эстэтычны прагрэс» зьдзяйсняўзьдзяйсьняў у 1979—1981. Кніга была прысьвечаная моўнай сітуацыісытуацыі ў БССР і рэальнаму стану беларускае мовы ў СССР. Падчас напісаньня кнігі Бембель праводзіў шырокае анкетаваньне паводле гэтай тэмы, што тады было забароненай тэмай для савецкіх сацыёлягаў; дадзеныя анкетаваньня былі выкарыстаныя ў кнізе.
 
У тэарэтычнай частцы сваёй працы Бембель зацьвярджаў, грунтуючыся на прынцыпах [[экалёгія культуры|экалёгіі культуры]], што ва ўмовах узмацненьня маральнай і эстэтычнай [[паўпэрызацыя|паўпэрызацыі]] чалавека яго родная мова, як найбольш унівэрсальнае й цэльнае выражэньне [[этас]]у й эстэтыкі народу, можа й павінна стацца магутным сродкам адраджэньня й захаваньня духоўнасьці чалавека. Таксама ў працы востра крытыкаваліся савецкая [[моўная палітыка]] й адмоўна ацэньвалася дзейнасьць дзеячаў культуры, адказных за ахову беларускае мовы.
 
Спачатку Бембель зьбіраўся выдаць кнігу афіцыйна, але пасляпасьля таго, як стала зразумелым, што гэта немагчыма<ref name="fnандросік"/>, працу пачалі [[самвыдат|распаўсюджваць]] у машынапісным варыянце; з дапамогай [[Аляксей Каўка|Аляксея Каўкі]] і [[Юры Туронак|Юрыя Туронка]] праца трапіла ў Лёндан, дзе й была надрукаваная [[Англа-беларускае таварыства|Таварыствам беларусаў Вялікабрытаніі]] (1985). Пасьля выхаду кнігі Алег Бембель быў рэпрэсаваны: выключаны з КПСС (1986) і звольнены з Інстытуту філязофіі й права; адзьдзел эстэтыкі й псіхалёгіі, дзе ён працаваў, быў расфармаваны. Ва ўстановах навукі й культуры зьбіраліся сходы дзеля «асуджэньня» яго дзейнасьці.
 
Напрыканцы 1980-х ― пач. 1990 р.р. Алег Бембель стаў актыўным удзельнікам беларускага нацыянальнага руху; пад мянушкай «Зьніч» публікаваў свае вершы ў самвыдаце й незалежнай прэсе (паэзія Алега Бембеля выдавалася ў ЗША й Польшчы). У 1989 супрацоўнічаў з часопісам «Праваслаўная думка»; як літаратурны дадатак да часопіса, зборнік вершаў Бембеля «Малітвы за Беларусь» быў упершыню выдадзены ў Беларусі. У [[Жыровіцкі манастыр|Жыровіцкім манастыры]] выдаваў рэлігійна-культурны часопіс «Жыровіцкая абіцель».
Радок 25:
== Літаратура ==
* Łarysa Androsik. Biembiel Aleh // Słownik dysydentów // [http://www.karta.org.pl/Biogram1.asp%3FKategoriaID=53&ProduktID=167.html Fundacja Osrodka KARTA {{ref-pl}}].
 
* [http://news.tut.by/culture/162633.html Алег Зніч Бембель адсвяткаваў сваё 70-годдзе.]
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.racyja.com/index.php?id=103&zoom=264#.UlL-1lPQtiM Алег Бембель прэзентаваў у Беластоку кнігу «Крэсіва».]
* [http://news.tut.by/culture/162633.html Алег ЗнічЗьніч Бембель адсвяткаваўадсьвяткаваў сваё 70-годдзегодзьдзе.]
* [http://www.sobor.by/page/Izdana_novaya_kniga_naselnika_Girovichskogo_monastirya_inoka_Nikolaya_Bembelya Издана новая книга насельника Жировичского монастыря инока Николая (Бембеля){{ref-ru}}].
* [http://www.racyja.com/index.php?id=103&zoom=264#.UlL-1lPQtiM Алег Бембель прэзентаваўпрэзэнтаваў у Беластоку кнігу «Крэсіва».]
* [http://www.svaboda.org/content/transcript/24895031.html Інак Мікалай: Малюся за вяртанне бел-чырвона-белага сцяга]
* [http://www.sobor.by/page/Izdana_novaya_kniga_naselnika_Girovichskogo_monastirya_inoka_Nikolaya_Bembelya Издана новая книга насельника Жировичского монастыря инока Николая (Бембеля)]{{ref-ru}}].
* [http://www.svabodaby.net/by/47/calendar/310/ Каляндар. Алег Бембель].
* [http://www.svaboda.org/content/transcript/24895031.html Інак Мікалай: Малюся за вяртанневяртаньне бел-чырвона-белага сцягасьцяга]
* [http://www.svabodaby.net/by/47/calendar/310/ Каляндар. Алег Бембель].
* [http://www.duhvestnik.by/187_lyuba.htm Пра паэзію інака Мікалая (Бембеля)]
* [http://budzma.org/literature/svyatlo-khrysciyanskay-paezii-alyeha-byembyelya.html «СвятлоСьвятло хрысціянскайхрысьціянскай паэзіі» Алега Бембеля]/
 
{{DEFAULTSORT:Бембель, Алег Андрэевіч}}
Радок 38 ⟶ 40:
[[Катэгорыя:Беларускія публіцысты]]
[[Катэгорыя:Беларускамоўныя паэты і паэткі‎]]
[[Катэгорыя:Самвыдатаўцы]]