Дзяржава Сама: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д {{Гісторыя Славаччыны}} |
Knedlik-Pod (гутаркі | унёсак) |
||
Радок 1:
{{Гісторыя Славаччыны}}
'''Дзяржа́ва Са́ма''' ({{Мова-sk|Samova ríša}}, {{Мова-sl|Samova država ці Samova plemenska zveza}}, {{Мова-pl|Państwo Samona}}, {{Мова-cs|Sámova říše}}) (623—658) — першае вядомае палітычнае ўтварэньне славян. Зьвесткі аб яго стварэньні і гісторыі бедныя і носяць паўлегендарны характар. Назоў атрымала ад імя заснавальніка — '''[[Сама]]'''. У склад дзяржавы ўваходзілі тэрыторыі сучасных [[Чэхія|Чэхіі]], [[
== Асоба Сама ==
'''[[Сама|Са́ма]]''' ([[Славацкая мова|па-славацку]] і [[Славенская мова|славенску]]: ''Samo'', {{мова-pl|Samon}}, {{Мова-cs|Sámo}}) (канец [[VI стагодзьдзе|VI стагодзьдзя]] — 658) — гандляр з [[Франкская імпэрыя|Франкскай імпэрыі]], першы пэўна вядомы славянскі ўладар. У
У [[Хроніка Фрэдэгара|Хроніцы Фрэдэгара]] ён завецца «''homo nomen Samo, natione Francos, de pago Senonago''» — «чалавек на імя Сама, франк зь мясцовасьці Сэнанага». «''Senonago''» верагодней за ўсё атаясамліваецца
Зараз існуе дзьве гіпотэзы аб этнічнай прыналежнасьці Сама. Першая зыходзіць з таго, што ён галараманец, раманізаваны жыхар [[Галія|Галіі]] — былой [[Правінцыя Рымскай імпэрыі|правінцыі]] [[Рымская імпэрыя|Рымскай імпэрыі]], а імя «Сама» кельцкага паходжаньня. Другая, заснаваная на
== Славяне ў гэты час ==
Славянскія землі на якіх утварылася гэтая дзяржава ў канцы 6 стагодзьдзя нахадзіліся пад уладай Аварскага каганату. Вядома мноства выступаў славян супраць авараў. У 603 годзе пасьля сьмерці аварскага кагана Баяна ў каганаце пачалася міжусобная барацьба. Шматлікія славянскія землі пачалі паўстаньне за вызваленьне ад больш як
== Дзейнасьць Сама ==
Радок 18:
Аднойчы да гэтага месца, але на супрацьлеглым беразе, наблізіўся загон аварскай кавалерыі, аб якім стала вядома загадзя з-за характэрнага шуму. Каб напасьсьці на купецкі лягер, аварам трэба было пераправіцца праз раку, а брод быў даволі далёка. Часу на гэта авары страцілі даволі шмат, так што Сама пасьпеў дамовіцца са славянамі аб сумеснай абароне і наступным падзеле здабычы. Славянскі аддзел быў пастаўлены ў засаду, у лясным гушчару на шляху руху авараў Сама паставіў аддзелы лучнікаў, таму калі авары вырваліся зь лесу і распачалі бой з аддзелам Сама, яны ўжо былі моцна патрапаныя. А калі па іх з тылу рушылі славяне, то ўсё было хутка скончана. Сама падзяліў са сваімі баявымі таварышамі багатую здабычу, а слава аб яго подзьвігах і ваенным посьпеху разьнеслася па навакольных землях. Да яго пацягнуліся людзі, і яго войска стала расьці.
Сама перастаў сьпяшацца ў Італію. Ён стаў ахоўваць пераправы праз рэкі і гандлёвыя шляхі, а купцы за гэта плацілі яму. Месца і справа Сама вельмі спадабаліся. Умацоўваўся яго фінансавы і ваенны патэнцыял, калі праз год ён яшчэ раз здолеў перамагчы аварскае войска ў баі, слава аб Сама
Кароль Аўстразыі Дагабэрт I уважліва сачыў за разьвіцьцём падзей на ўсходзе. Ён вырашыў, што землі, спустошаныя жорсткімі войнамі, не акажуць занадта моцнага супраціву яго войску. Агульнай мяжы ў Аўстразыі са славянскімі землямі не было, паміж імі ляжалі шырокія нічыйныя землі. Славяне не нападалі на заходнія каралеўствы, але Дагабэрт асьцерагаўся іх і жадаў нанесьці папераджальны ўдар. Да таго ж знайшлася ўдалая падстава. На Мараўскім полі быў разрабаваны нейкі
Сыхары прыбыў да Сама і запатрабаваў сустрэчы з князем, але ведаючы, хто такі Сама, то і размаўляў ён па-франкску, і быў апрануты ў вопратку франкаў. Сама які ўжо вывучыў славянскую мову і прытрымваўся славянскіх звычаяў, не прыняў пасла. Тады Сыхары апрануўся па-славянску і прыйшоў да князя. На гэты раз Сама прыняў Сыхарыя, які паставіўся ўладара без павагі і стаў патрабаваць кампэнсацыі страт за разрабаваны караван. Сама пагадзіўся са
Пазнаўшы аб няўдачы пасольства, Дагабэрт вырашыў разабрацца
Славяне пачалі напады на землі франкаў і часьцяком атрымлівалі перамогі, праўда, усе гэтыя бітвы былі дробнымі. У гэтых
Дагабэрт
== Спадчына ==
У апошнія гады кіраваньня Сама яго дзяржава ўжо не вяла буйных войнаў, бо ворагі баяліся яго войска і яго воінскага
[[Катэгорыя:Славяне]]
|