Сацыві

грузінскі соўс

Сацы́ві (па-грузінску: საცივი — халодны сподак) — падліва грузінскай кухні. Таксама па назьве падлівы можа называцца гатовая страва. Найчасьцей з страў з дадзеным соўсам ядуць вараную хатнюю птушку, у асноўным курыцу/кураня пад падлівай сацыві. Аднак трэба мець на ўвазе, што пад гэтай падлівай можа падавацца індычка, гусь, качка, іншае мяса і нават рыба.

Сацыві
Тыппадліва
ПаходжаньнеГрузія
Асноўны складнікгрэцкі арэх
Распаўсюджаныя складніківалоскі арэх[d]

Адметнай рысай падлівы (яго таксама называюць соўсам Бажэ) зьяўляецца выкарыстаньне ў ім вялікай колькасьці здробненых грэцкіх арэхаў. Набор спэцый для падліўкі таксама адносна сталы, і абавязкова ўключае ў сябе карыцу, імярэцінскі шафран (ці проста шафран), уцхо-сунэлі, каляндра, часнок, перац, хмелі-сунэлі, а таксама падкісьляльнік у выглядзе віннага воцату, цытрынавага або гранатавага соку і да т. пref> Сациви по-грузински Праверана 2018-11-25 г. Архіўная копія ад 2018-11-26 г.</ref>. Набор зеляніны ў соўсе можа быць розным, абавязкова выкарыстоўваецца кінза. У некаторых раёнах Грузіі соўс загушчалі жаўткамі яек, у выпадку недастатковай колькасьці грэцкіх арэхаў, і практычна паўсюдна выкарыстоўваюць для загушчаным муку.

Падліва сацыві ўваходзіць у характэрную для Грузіі групу соўсаў, дзе алею зьмешваюць з садавінай, ягадамі, сокамі, або, як у гэтым выпадку, з арэхамі. Соўс сацыві мае каля паўтары дзясяткаў разнастайнасьцяў, аднак агульны прынцып і кампанэнты падрыхтоўкі параўнальна сталыя.

Існуюць і вэгетарыянскія варыянты стравы, у якіх замест мяса выкарыстоўваюцца бакляжаны і каляровая капуста[1][2]..

Са страў, аналягічных сацыві (варанае мяса хатняй птушкі пад соўсам-пастай з грэцкіх арэхаў), можна назваць курыцу па-чэркеску (Çerkes tavuğu)[3], якая ўвайшла ў часы Асманскай імпэрыі ў турэцкую, а пазьней — у левантыйскую і эгіпецкую кухні, а таксама падобнае страва акуз, папулярная ў паўночным Іране (правінцыя Мазандаран).