Новэ-Места-на-Мораве
Новэ-Ме́ста-на-Мара́ве (па-чэску: Nové Město na Moravě) — горад у акрузе Ж’яр над Сазаваў ў краі Высачына ў Чэхіі. Места налічвае блізу 9900 жыхароў. Вядомы як курорт зімовых відаў спорту. Гістарычны цэнтар гораду добра захаваўся і ахоўваецца законам.
| Новэ-Места-на-Мараве | |||||
| чэск. Nové Město na Moravě | |||||
.JPG)
| |||||
| |||||
| Першыя згадкі: | 1267[1] | ||||
| Былая назва: | Neustadt in Mähren | ||||
| Краіна: | Чэхія | ||||
| Край: | Высачына | ||||
| Акруга: | Ж’яр над Сазаваў | ||||
| Прэзыдэнт места: | Міхал Шмарда[d] | ||||
| Плошча: |
| ||||
| Вышыня: | 594 м н. у. м. | ||||
| Насельніцтва: |
| ||||
| Часавы пас: | UTC+1 | ||||
| летні час: | UTC+2 | ||||
| Паштовы індэкс: | 592 31 | ||||
| Геаграфічныя каардынаты: | 49°33′41″ пн. ш. 16°4′25″ у. д. / 49.56139° пн. ш. 16.07361° у. д.Каардынаты: 49°33′41″ пн. ш. 16°4′25″ у. д. / 49.56139° пн. ш. 16.07361° у. д. | ||||
Новэ-Места-на-Мараве на мапе Чэхіі   Новэ-Места-на-Мараве | |||||
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
| |||||
| https://www.nmnm.cz/ | |||||
Гісторыя
рэдагавацьПершая пісьмовая згадка пра Новэ-Места-на-Мараве датуецца 1267 годам, калі яно называлася назвай Бочкаў. Паселішча было закладзенае за часам калянізацыі каралеўскім бургграфам Бочкам з Обраны пасьля заснаваньня ў 1252 годзе суседняга цыстэрцыянскага кляштара ў Ж’яр над Сазаваў, але не пазьней за 1255 году. Назва Новэ-Места ўпершыню была выкарыстаная ў грамаце караля Вацлава II і ўпершыню згадваецца як мястэчка[4].
У 1312 годзе Новэ-Места перайшло ў спадчыну ўладарам Ліпам. Верагодна, у канцы XIV стагодзьдзя тут была пабудаваная крэпасьць. У 1496 годзе яго набыў Вільгэльм II Пэрнштэйн. За часам іхняга панаваньня горад зьведаў эканамічны ўздым. Была пабудаваная рэнэсансная ратуша, а крэпасьць была перабудаваная ў рэнэсансны замак. Род Пэрнштэйнаў валодаў Новэ-Местам да 1588 году. Наступнымі ўладальнікамі былі Вілем Дубскі, які рэканструяваў замак, арцыбіскуп Франц фон Дытрыхштайн і род Крацэраў, якія рупіліся эканамічным росквітам маёнтка і падтрымлівалі ў маёнтку вытворчасьць шкла і жалеза[4].
У канцы XIX стагодзьдзя атрымаў разьвіцьцё лыжны спорт, дзякуючы якому мястэчка стала цэнтрам зімовых відаў спорту. Чыгунка была пабудавана ў 1905 годзе[4].
Славутасьці
рэдагаваць.JPG)
Пасярод гістарычнага цэнтру месьціцца Враціславаўскі пляц, названы ў гонар Враціслава Пэрнштэйна. Менавіта ў гэтым месьце можна знайсьці большасьць славутасьцяў гораду. Выцягнуты пляц забудаваны дамамі ў стылі эпохі Адраджэньня, барока і нэаклясыцызму[5].
Пасярод пляцу стаіць царква Сьвятой Кунігунды, які зважаецца за найстарэйшы помнік у месьце. Першая згадка пра касьцёл адносіцца да 1362 году. Фасаднае ўбраньне зграфіта было зробленае мастаком Карлам Немцам у 1928—1929 гады[6]. Таксама тут месьціцца фантан працы таго ж аўтара[5].
Замак у Новэ-Места-на-Мараве быў перабудаваны ў стылі барока ў XVIII стагодзьдзі і ў стылі нэарэнэсансу ў 1874 годзе. Цяпер у будынку знаходзіцца Горацкая галерэя, дзе ладзяцца выставы вырабаў з шкла, ляндшафтнага дызайну і скульптураў XX стагодзьдзя[5]. Рэнэсансны будынак былой ратушы цяпер служыць Горацкім музэем[5].
Крыніцы
рэдагаваць- ^ а б в Historický lexikon obcí České republiky 1869–2005 (чэс.): 1. díl / пад рэд. J. Růžková, J. Škrabal — ČSÚ, 2006. — 759 с. — ISBN 978-80-250-1310-6
- ^ Czech Statistical Office Malý lexikon obcí České republiky – 2017 — Czech Statistical Office, 2017.
- ^ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích – k 1. 1. 2024 (чэс.) — Praha: ČSÚ, 2024.
- ^ а б в «Historie města». Město Nové Město na Moravě.
- ^ а б в г «Urban Monument Zone». Novoměstsko.
- ^ «Kostel sv. Kunhuty v Novém Městě na Moravě». CzechTourism.