Лядоўня
Лядо́ўня, лядоўнік — памяшканьне зь ільдом, прызначанае для захоўваньня хуткапсуйных прадуктаў. Лядоўні выкарыстоўваліся да часу масавага распаўсюджаньня электрычных халадзільнікаў і халадзільных камэраў.
У залежнасьці ад канструкцыі, прызначэньня і запасаў ільду выдзяляюць такія тыпы лядоўняў:
- Лядоўні з доўгатэрміновым запасам ільду;
- Лядоўні з сэзонным запасам ільду (напаўненьне праводзяць напрыканцы зімы — пачатку вясны);
- Лядоўні з кароткатэрміновым запасам ільду (лёдакішэневыя, паветрадзьмуйныя і фрыгаторныя халадільнікі).
У залежнасьці ад разьмяшчэньня ільду выдзяляюць лядоўні зь верхнім, бакавым, цэнтральным і ніжнім разьмяшчэньнем. У залежнасьці ад становішча адносна ўзроўню зямной паверхні — надземныя і падземныя.
Найпрасьцейшая лядоўня яўляе зь сябе цеплаізаляваны лёх, на дне якога ўкладаюць лёд (40—60 м³), а зьверху разьмяшчаюць прадукты на драўляных кратах. Лядоўні разьмяшчаюць у максымальна зацененым месцы, зазвычай на заходнім баку ад памяшканьня, што надае дадатковую прахалоду. Зазвычай лядоўню запаўняюць льдом з ракі і стараюцца яго зьберагчы да наступнай зімы[1].
Цеплаізаляцыю лядовага масіву забясьпечваюць з дапамогаю драўлянага пілавіньня, торфу або іншых матэрыялаў. Нізкіх тэмпэратураў дасягаюць выкарыстаньнем солі — сумесь падробненага льду і хлярыду натру ў спалучэньні 22,4 % NaCI па масе забясьпечвае тэмпэратуру −21,2 °С[2]. Паводле трываласьці зьбераганьня прадуктаў лядоўні саступалі халадзільнікам: напрыклад, у інструкцыі па тэхналёгіі прыгатаваньня ежы 1957 року зазначана, що тэрмін зьбераганьня мяса ў халадзільніках прадпрыемстваў грамадзкага харчаваньня — да 2 содняў (у халадзільных камэрах — да 5 содняў)[3].
Для перавозкі хуткапсуйных прадуктаў чыгуначным транспартам калісьці шырока выкарыстоўвалі ізатэрмічныя вагоны-лядоўні, якія цяпер замененыя рэфрыжэратарамі.
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Будинок із химерами Праверана 20 сакавіка 2020 г. Архіўная копія ад 27 жовтень 2016 г.
- ^ 069276 // Большая советская энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия, 1969—1978. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.]).
- ^ Льодовник
Літаратура
рэдагаваць- Таненбаум А. С. Ледник, холодное помещение // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907.
- Применение холода для хранения сельскохозяйственных продуктов, М., 1963;
- Щелоков В. К., Ледяные хранилища, М., 1967.
- 069245 // Большая советская энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия, 1969—1978. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.]).