Камэта Біелы

Камэта Біелы (афіцыйная назва — 3D/Biela) — згубленая кароткапэрыядычная камэта, якую адкрыў у 1826 годзе аўстрыйскі астраном-аматар Вільгэльм фон Біела.

3D/Біелы
Камэта Біелы ў 1846 годзе, хутка пасьля распаду ядра на дзьве часткі
Адкрыцьцё
Першаадкрывальнік	Вільгэльм фон Біела
Дата адкрыцьця	27 лютага 1826
Альтэрнатыўныя абазначэньні	D/1772 E1; 1772; D/1805 V1; 1806 I; D/1826 D1; 1826 I; D/1832 S1; 832 III; 1846 II; 1852 III
Арбітальныя характарыстыкі
Эпоха	(29 верасьня, 1852)
Афэлій	6,188 а. а.
Пэрыгелій	0,8606 а. а.
Вялікая паўвось	3,524 а. а.
Эксцэнтрысытэт арбіты	0,7558
Арбітальны пэрыяд	6,616 a
Нахіл арбіты да плоскасьці экліптыкі	12,5°
Апошні пэрыгелій	23 верасьня 1852
Наступны пэрыгелій	згубленая

Біела вывучыў камэту падчас праходжаньня пэрыгелію ў 1826 годзе і вылічыў яе паўвось. Камэта апынулася кароткапэрыядычнаю з пэрыядам 6,6 году. Была знойдзена яе тоеснасьць з камэтамі, якія назіраліся ў 1772 годзе Шарлем Мэсье і ў 1805 годзе Жанам-Люі Понс. Гэта была трэцяя (на той момант) камэта, для якой вынайшлі пэрыядычнасьць, пасьля камэт Галея і Энке.

У 1846 годзе быў выяўлены падзел камэты на дзьве часткі, якія разышліся да 1852 на 2,8 млн км. Па іх руху вызначылі вагу камэты ў 4×10⁻⁷ вагі Зямлі.

Апошні раз камэта Біелы назіралася ў 1852 годзе. Пасьля 1852 году выявіць камэту не атрымалася. 27 лістапада 1872 году назіраўся багаты мэтэорны дождж (3000 мэтэораў у гадзіну), радыянт якога знаходзіўся ў пункце скрыжаваньня арбіты камэты Біелы зь зямной арбітай. Гэты мэтэорны дождж стаў вядомы як Андрамэдыды (Біеліды), і быў зьвязаны з разбурэньнем камэты. Пазьней мэтэоры назіраліся на працягу ўсяго XIX стагодзьдзя, а пасьля зьніклі.

Магчыма, камэты 207P/NEAT і 3D/Біелы ў мінулым былі адной камэтаю, бо іх арбіты падобныя.

Існуе спэкулятыўная вэрсія, быццам бы часткі камэты Біелы 8 кастрычніка 1871 году стаіся падставаю Пэштыскага, Порт-Гуронскага і Вялікага Чыкаскага пажараў. Але доказаў гэтага няма.

Вонкавыя спасылкі

Камэта Біелы — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

• 3D/Biela Gary W. Kronk’s Cometography