Дэкаданс

Дэкада́нс (ад францускага decadence — «заняпад») — агульная арыентацыя шматлікіх напрамкаў у амэрыканскім ды эўрапейскім мастацтве канца XIX – пачатку XX стагодзьдзяў.

Тэрмін узьнік у Францыі ў 80-х гадох XIX стагодзьдзя. Асноўныя матывы дэкадансу — адчуваньне безнадзейнасьці, страта сэнсу быцьця, крызіс ідэалаў, тэмы сьмерці, адзіноцтва, «зыходу ў сябе». Характэрныя змрочныя настроі, культ вытанчанай, згасаючай прыгажосьці, часта грэбаваньне нормамі грамадзтва й маралі, эскапізм, індывідуалізм, ідэя свабоды творчасьці дзеля творчасьці. Дэкаданс праявіўся ва ўсіх відах мастацтва і ў розных стылях. У літаратуры ён найбольш выражаны ў творчасьці Э. По, О. Ўайлда, Ш. Бадлера, францускіх сымбалістаў (П. Вэрлен, А. Рэмбо ды інш.), таксама дэкаданс прыметны ў жывапісу ды графіцы стылю мадэрн (напр., О. Бэрдсьлі).