Бітва пад Панасаўкай
Бітва пад Панасаўкай — адна з найбольш значных перамог польскіх паўстанцаў падчас паўстаньня 1863—1864 гадоў
Бітва пад Панасаўкай | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||
| |||||||||
Супернікі | |||||||||
 польскія паўстанцы |  Расейская імпэрыя | ||||||||
Камандуючыя | |||||||||
| палкоўнік Марцін Барэлёўскі[1] | маёр Мікалай Стэрнбэрг[1] | ||||||||
Колькасьць | |||||||||
| 1 200 (пяхота, кавалерыя, касынэры)[1] | 4 000 (пяхота, кавалерыя, гарматы)[1] | ||||||||
Страты | |||||||||
| 35 — 52 забітыя, 109 параненых[1] | 360 забітых і параненых[1] | ||||||||
Бітва адбылася паміж аддзелам паўстанцаў пад камандаваньнем палкоўніка Марціна Барэлёўскага (1 200 чалавек) з аднаго боку, і расейскімі войскамі пад камандаваньнем маёра Мікалая Стрэнбэрга (4 000 чалавек).
У ноч з 25 на 26 жніўня 1863 году група Марціна Барэлёўскага перайшла з тэрыторыі Аўстрыі, дзе фармавалася, каб злучыцца з групай Аляксандра Стэмпніцкага й групай Аўгустына Валентына. Пасьля паражэньня аддзелу Міхала Хэйдэнрэрха «Крука» пад Файславіцамі група Марціна Барэлёўскага ішла яму на дапамогу. Пад Панасаўкай паўстанцы злучыліся яшчэ з атрадам Каятана Цяшкоўскага і чакалі расейцаў[1].
Бітва пачалася а 3[1] або 5[2] гадзіне ў другой палове дня і працягвалася некалькі гадзін, пры полымі пажару фальварку[2]. Пасьля артылерыйскай падрыхтоўкі пачалася атака расейскай пяхоты, якая аднак была стрыманая. Каля 7 гадзіны польскі камандзір наказаў, каб паўстанцы перайшлі ў атаку. Першая атака палякаў была стрыманая, але другая скончылася пасьпяхова[1]. У бітве быў сьмяротна кантужаны вугорскі арыстакрат, які ваяваў па польскім баку, камандзір кавалерыі Эдвард Няры[1].
Па бітве паўстанцкія аддзелы разьдзяліліся. Барэлёўскі адышоў у кірунку Батожа, а Цяшкоўскі на паўночны захад.
Брацкая магіла палеглых у бітве знаходзіцца на выезьдзе ў кірунку Зьвяжынца. Маёр Эдвард Няры пахаваны ў асобнай магіле.
Крыніцы
рэдагаваць- ^ а б в г д е ё ж з і Jacek Pożarowszczyk, Bitwa pod Panasówką - 3 IX 1863 // lublin.gazeta.pl, 23.12.2007 (пол.)
- ^ а б Stanisław Zieliński, Bitwy i potyczki 1863—1864; na podstawie materyałów drukowanych i rękopiśmiennych Muzeum Narodowego w Rapperswilu, Fundusz Wydawniczy Muzeum Narodowego w Rapperswilu, Rapperswil 1913, s. 102—103 (пол.)