Ꝣ

	Літара лацінкі вэстгоцкая Z
	Ꝣꝣ
	Выява
	◄ Ꝛ Ꝝ Ꝟ Ꝡ Ꝣ Ꝥ Ꝩ Ꝫ Ꝭ ►
Зьвесткі
Тып	архаічная літара
Гук	[ts]
Назва ў Юнікодзе	latin capital letter visigothic z; latin small letter visigothic z
Юнікод	Ꝣ: U+A762; ꝣ: U+A763
HTML	Ꝣ‎: &#42850, Ꝣ ꝣ‎: &#42851 &#xa763
UTF-16	Ꝣ‎: 0xA762; ꝣ‎: 0xA763
URL-код	Ꝣ: %EA%9D%A2; ꝣ: %EA%9D%A3
	усе сымбалі · лацінка · кірыліца · грэцкія · дыякрытыкі · валюты · дапамога

Ꝣ, ꝣ (вэстго́цкая Z; курсіў: Ꝣ ꝣ) — літара пашыранай лацінкі. Літара выкарыстоўвалася ў некаторых каралінгскіх рукапісах.

Гук

Вэстгоцкая Ꝣ выкарыстоўвалася разам з каралінгскай «z». Яна стала выкарыстоўвацца ў асноўным для абазначэньня глухога альвэалярнага афрыката [ts], тады як «z» выкарыстоўвалася ў асноўным для звонкага альвэалярнага афрыката [dz] у старапартугальскай, старажытна-леонскай і старакастыльскай мовах^[1].

Гісторыя

Альфабэт cancelleresca corsiva Людовіка Дэльі Арыгі зь літарай Ꝣ

Форма літары паходзіць ад z-вобразнай формы вэстгоцкага пісьма, дзе верхняя рыска ўзыходзіць уверх, выгінаючыся, і выкарыстоўваецца радзей, чым «z», дзе верхняя рыса выгінаецца на левым канцы^[1]. У некалькіх рукапісах вэстгоцкае напісаньне зьмяшанае з гатычным напісаньнем.

Ꝣ выкарыстоўвалася як літара, адрозная ад літары «z», у рукапісах на старажытнапартугальскай, старажытна-леонскай і старакастыльскай мовах.

Пісцы, якія не падазравалі пра паходжаньне літары, інтэрпрэтавалі гэтую рысу як тое, што асноўная частка Ꝣ памяншае ніжнюю частку «z», у канчатковым выніку даючы літару «Ç»^[1]^[2].

Сэдзіль

Хоць у сучасным аналізе «хвост» «¸» вядомы як сэдзіль, «маленькая z», на самай справе гэты дыякрытык па паходжанні ўяўляе сабой «z»^[1].

Крыніцы

^ ^а ^б ^в ^г Michael Everson (director), Peter Baker, António Emiliano, Florian Grammel, Odd Einar Haugen, Diana Luft, Susana Pedro, Gerd Schumacher and Andreas Stötzner Proposal to add medievalist characters to the UCS. ISO / IEC JTC1 / SC2 / WG2 Working Group Document № 3027. — 2006. (анг.)
^ Henri, Gavel Essai sur l’évolution de la pronunciation du Castilian depuis le XIV siècle, d’après les théories des grammairiens et quelques autres sources. — Paris: 1920. (фр.)

Вонкавыя спасылкі

Вялікая й маленькая літары на сайце Scriptsource.org (анг.)

[Ev-1] а ^б ^в ^г Michael Everson (director), Peter Baker, António Emiliano, Florian Grammel, Odd Einar Haugen, Diana Luft, Susana Pedro, Gerd Schumacher and Andreas Stötzner Proposal to add medievalist characters to the UCS. ISO / IEC JTC1 / SC2 / WG2 Working Group Document № 3027. — 2006. (анг.)

[2] Henri, Gavel Essai sur l’évolution de la pronunciation du Castilian depuis le XIV siècle, d’après les théories des grammairiens et quelques autres sources. — Paris: 1920. (фр.)

[1]

[2]