Ꚛ

Ꚛ

Кірыліца
А	Б	В	Г	Ґ	Д	Ђ
Ѓ	Е	Ё	Є	Ж	Ѕ	З
И	І	Ї	Й	Ј	К	Л
Љ	М	Н	Њ	О	П	Р
С	Т	Ћ	Ќ	У	Ў	Ф
Х	Ц	Ч	Џ	Ш	Щ	Ъ
Ы	Ь	Э	Ю	Я	Ә	Ӏ
Архаічныя літары кірыліцы
Ꙁ	Ꙃ	Ꙅ	Ꙇ	Ꙉ	Ҁ	Ѻ
Ѹ	Ꙋ	Ѡ	Ѽ	Ꙍ	Ѿ	Ꙏ
Ѣ	Ꙑ	Ꙓ	Ꙕ	Ꙗ	Ѥ	Ѧ
Ꙙ	Ѫ	Ꙛ	Ѩ	Ꙝ	Ѭ	Ѯ
Ѱ	Ѳ	Ѵ	Ѷ	Ꙟ	Ꙡ	Ꙣ
Ꙥ	Ꙧ	Ꙩ	Ꙫ	Ꙭ	ꙮ	Ꚙ
Ꚛ	П̓	П̀	П́	П̧	П̑	Ԗ
Шматграфы
Дз	Дж

Ꚛ, ꚛ (перакрыжава́нае о) — былая літара кірылічнага альфабэту.

Гісторыя

Варыянты мадыфікацыі літары О

Зьяўленьне ⟨Ꚛ⟩ зьвязваюць са зьмяненьнем рэпертуару графем у XIV—XV стагодзьдзяў, зьвязанага з актывізацыяй культурных і канфэсійных сувязяў зь Бізантыяй і паўднёвымі славянамі, у прыватнасьці засваеньня іншаславянскай кніжнай традыцыі^[1] . У берасьцяных граматах XV стагодзьдзя разьвілася традыцыя (найбольш раньнія прыклады якой сустракаюцца ўжо ў XIII стагодзьдзі) у пачатку слова і пасьля галоснай пісаць шырокае, часта растуленае зьверху ⟨о⟩, а ў астатніх выпадках вузкае звычайнае ⟨о⟩. У якасьці шырокага маглі выступаць варыянты вочнага ⟨о⟩, ⟨о⟩ з крыжам: ꚛкрестъ, ꚛкругъ, альбо магла выкарыстоўвацца «амега»: ωстровескои, ωстровескимъ (астроўскі, астроўскім)^[2]. Карскі лічыць зьяўленьне вочных варыянтаў запазычаньнем у грэкаў праз паўднёвых славян, а варыянт з крыжам — другасным у адносінах да вочным варыянтам, створаным па іх узоры^[3]. У заяўцы прыводзяцца ў якасьці прыкладу «early Slavonic manuscripts» і малюнак нейкага друкаванага Эванґельля 1553 ці 1554 году.

Юнікод

Ꚛ: U+A69A
ꚛ: U+A69B

Крыніцы

^ Кірыліца. www.pravenc.ru. Праверана 2019-03-27 г. Архіўная копія ад 2019-03-27 г.
^ Берасьцяная грамата № 928, 30е-50е гг. XV в., не ранее 10-х. Начало такой практики фиксируется Зализняком, например, в комментарии к берестяной грамоте № 377 XIII в.
^ Карскі Э. Ф., Славянская кирилловская палеография, выданьне ІІ, 1928, 1979, старонкі 195—197

Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго.

[1] Кірыліца. www.pravenc.ru. Праверана 2019-03-27 г. Архіўная копія ад 2019-03-27 г.

[2] Берасьцяная грамата № 928, 30е-50е гг. XV в., не ранее 10-х. Начало такой практики фиксируется Зализняком, например, в комментарии к берестяной грамоте № 377 XIII в.

[3] Карскі Э. Ф., Славянская кирилловская палеография, выданьне ІІ, 1928, 1979, старонкі 195—197

[1]

[2]

[3]