Рымска-каталіцкі касьцёл у Беларусі: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д артаграфія
д →‎Заходняя Беларусь: выпраўленьне спасылкі
Радок 66:
У Заходняй Беларусі ў складзе Польшчы Каталіцкая Царква знаходзілася ў спрыяльных умовах і займаў прывілеяванае становішча. Канстытуцыі [[1921]] і [[1935]] прызнавалі роўнасьць рэлігіяў і права на вольнае выкананьне культаў, аднак польскі ўрад разглядаў Каталіцкую Царкву як апірышча ў правядзеньні сваёй палітыкі на «[[крэсы ўсходнія|крэсах усходніх]]». Царква не была аддзеленая ад школы, і яна мела вялікі ўплыў на адукацыю. Касьцёлы й кляштары адчынялі школы, апекавалі дзіцячыя дамы, выхоўвалі дзяцей і моладзь у духу каталіцтва й адданасьці польскай дзяржаве. Амаль уся тэрыторыя Заходняе Беларусі ўваходзіла ў Віленскую мітраполію, што складалася зь Віленскае архідыяцэзіі, Пінскае й [[Ломжынская дыяцэзія|Ломжынскае дыяцэзіяў]].
 
У сярэдзіне 1920-х у [[Драгічын]]е й [[Пінск]]у адчыніліся духоўныя сэмінарыі, адраджаліся кляштары. Актыўна будаваліся новыя касьцёлы, гэтак у [[1914]] ў [[Наваградзкі павет|Нваградзкім павеце]] было 9 касьцёлаў, а ў [[1939]] — 37. Нерухомая маёмасьць Каталіцкай Царквы ў [[Беластоцкае ваяводзтва (1919—1939)|Беластоцкім]], [[Віленскае ваяводзтва (1923—1939)|Віленскім]], [[Наваградзкае ваяводзтва (1919—1939)|Наваградзкім]] і [[Палескае ваяводзтва|Палескім ваяводзтвах]] складала 14 565 га ворнае зямлі (бязь земляў, што належылі віленскаму арцыбіскупу й пінскаму біскупу). Касьцёлам належалі і вытворчыя прадпрыемствы — невялікія фабрыкі, заводы, тартакі, млыны й г.д. Пад уплывам касьцёлу знаходзіўся шэраг масавых арганізацыяў, створаных з мэтай умацаваньня каталіцтва, выхаваньня ў дусе непрыманьня бальшавізму й камуністычных ідэяў, змаганьня з рэвалюцыйным рухам: «[[Акцыя каталіцкая]]», «[[Зухі]]», Каталіцкія саюзы жаночае й мужчынскае моладзі, «[[Стральцы (арганізацыя)|Стральцы]]», «[[Таварыства каталіцкай моладзі]]», «[[Харцэры]]» й г.д. Прыхільнікі беларускага нацынальнага руху сярод каталіцкага сьвятарства й аб’ядноўваліся ў «[[Беларуская Хрысьціянскаяхрысьціянская Дэмакратыядэмакратыя (1927)|Беларускую Хрысьціянскую Дэмакратыю]]».
 
Каталіцкая Царква мела свой масавы друк, для Заходняе Беларусі ў асноўным прызначаліся «[[Nowo życie]]», «[[Słowo]]», «[[Gazeta kartuzka]]». Францішкане пад кіраўніцтвам [[Максіміліян Кольбэ|Максіміліяна Кольбэ]] выдавалі ў Горадні часопіс «[[Rycerz Niepokalanej]]» і газэту «[[Mały dziennik]]». Пасьля ўваходу Заходняе Беларусі ў склад БССР савецкае заканадаўства пра культы было пашыранае на новыя тэрыторыі, уплыў Каталіцкай Царквы рэзка скараціўся, ксяндзы і манахі падвяргаліся рэпрэсіям.